بازگوییِ تجربههای بازداشت، بازجویی، و زندانِ فعالان سیاسی و مدنی از یک سو ثبت تاریخی است که از سر گذراندهایم و از سوی دیگر به اشتراک گذاشتن آنچه از آن آموختهایم، با دیگرانی است که این روزها ممکن است با آن مواجه شوند. در این پرونده به بررسی این تجربهها از جنبههای مختلف میپردازد.
سوسن تسلیمی از برترین بازیگران تاریخ تئاتر و سینمای ایران است. پاییز امسال درست پنجاه سال از اولین بار که او به عنوان یک بازیگر حرفهای روی صحنه رفت میگذرد. به همین مناسبت از این هفته مجموعهای از درسگفتارهای او را دربارهی بازیگری تئاتر در آسو منتشر میکنیم. این درسگفتارها در حاشیهی کارگاهی ضبط شدهاند که تابستان امسال سوسن تسلیمی با کمک آسو در «یونیون تئاتر لندن» برگزار کرد. امید آنکه چکیدهی نیم قرن تجربهی او راهنمای بازیگران جوانی باشد که در این سالها حضور و هنر سوسن تسلیمی را از نزدیک تجربه نکردهاند.
جنبش زنان چگونه در ایران شکل گرفت و توانست زنان را از کنج اندرونیها به مدرسه و دانشگاه بفرستد؟ زنان ایرانی چطور حق رأی گرفتند، و چرا پس از پیروزی در تغییر دادن بخشی از قوانین نابرابر، همهی دستاوردها را به یکباره از دست دادند؟ در این مجموعه مقاله، با مرور تاریخ جنبش زنان در ایران، به جستوجوی پاسخهایی برای این پرسشها میپردازیم.
فعالان سیاسی، روشنفکران و مردمی که ۴۰ سال پیش در ایران انقلاب کردند یا شاهد انقلاب بودند، در روزهای پیروزی انقلاب کجا بودند و چه میکردند؟ چه بیم و امیدهایی به این انقلاب داشتند؟ و اکنون پس از گذشت چهار دهه، بیم و امیدهای آن روزهایشان را چقدر منطبق بر نتایج این انقلاب میبینند؟
برای یافتن پاسخ این سؤالات با شماری از انقلابیون و شاهدان انقلاب گفتوگو کردهایم. حاصل هر گفتوگو روایتی به مثابهی یک تجربه از انقلاب است که روزهای پر شور و التهاب پیروزی انقلاب ۱۳۵۷ و پیآمدهای آن را در شهرهای مختلف ایران و در بین گروههای سیاسی، قومی و مذهبی مختلف به تصویر میکشد.
کنفرانس «انقلاب ایران، پس از ۴۰ سال: گسستها و پیوستگیها» در ژانویهی ۲۰۱۹، از سوی مؤسسهی «ایران آکادمیا» و با همکاری دانشگاه لایدنِ هلند و «انجمن پژواک» فرانسه در شهر لایدن هلند برگزار شد و شماری از اساتید دانشگاه و پژوهشگران حوزههای مختلف در آن سخنرانی کردند. سخنرانیهای این کنفرانس به تدریج در این مجموعه منتشر میشود.
در سال جاری میلادی، بیبیسی از مارگارت مکمیلان، استاد دانشگاه آکسفورد در رشتهی تاریخ دعوت کرد تا به عنوان سخنران برگزیدهی سال ۲۰۱۸، در پنج نوبت در مورد «جنگ» در رادیو سخنرانی کند. این سلسله درسگفتارها با عنوان کلی «نشان قابیل» به تاریخ جنگ، نقش جنگ در اجتماع، رابطهی ما با زنان و مردانی که به جنگ میروند، نقش غیرنظامیان به عنوان حامیان و قربانیان جنگ، ارزیابی تلاشهای بینالمللی برای مهار و یا توجیه جنگ، و رابطهی جنگ و هنر میپردازد.