زرتشتیان ایران و تجربه‌ی انقلاب مشروطه: درس‌هایی از دادخواهیِ بهنگام و سنجیده

این یادداشت، چند خاطره از سیروس علی‌نژاد به یاد اوست.

شهرزاد اکبر، رئیس نهاد «رواداری» و یکی از برگزارکنندگان این دادگاه، می‌گوید: «می‌خواستیم با برگزاری این دادگاه مردمی بگوییم که زنان افغانستان فقط منتظر دیگران نیستند و خودشان دست به اقدام زده‌اند، عاملیت دارند و می‌خواهند صدایشان را به گوش دنیا برسانند.»

بهشت و جهنم فقط روی زمین وجود دارند، و الان همین‌جا هستند. لازم نیست که منتظرشان بمانیم. اما منتظرشان می‌مانیم، و با امید واهی به خود تسلی می‌دهیم.

تقوایی بارها به شیوه‌های مختلف گفت که در جوامع سانسورزده، هنرمند و روشنفکر را باید با کارهایی که نساخته و حرف‌هایی که نزده شناخت و قضاوت کرد.

در رستوران فرودگاه آمستردام نشسته‌ام. زمان پروازم به دوبلین ساعت دو و نیم است. از پیش به من گفته‌اند که در طول پرواز از آمستردام به دوبلین، با ایوان كلیما، نویسنده‌ی چک، همسفرم. 

انتشار کتاب میراث ادبی فاطمه سیاح در شوروی رویداد جالب‌توجهی در عرصه‌ی تاریخ نقد ادبی در ایران به شمار می‌رود.

برای نویسندگان ممنوع‌القلم فقط پست‌ترین مشاغل مجاز بود؛ حمالی، شبگردی، شیشه‌شویی، رفتگری و، اگر خوش‌شانس بودند، انبارداری. اما همین نویسندگان در آن دوران بهترین کتاب‌ها را نوشتند.

کلیما از دهه‌ی ۱۳۷۰ با ما ایرانی‌ها بود. با آن لحن روراست و صمیمی‌اش و با آن چهره‌ی دوست‌داشتنی و موهای بیتلی‌اش‌ بر روی جلد کتاب‌هایش.

هنوز در دوران پیشاگذار هستیم و تا رسیدن به مرحله‌ی شروع گذار راه درازی در پیش داریم. در این مرحله مسئله‌ی اصلی نقشه‌ی راه است و سپس ائتلاف‌سازی و توافق پیرامون روایت مشترک. 

بسیاری از کارخانه‌های بزرگ و معروف ایران، از جمله ایران‌ناسیونال، ذوب‌آهن اصفهان، تراکتورسازی تبریز، ماشین‌سازی اراک، لوله‌نورد اهواز، ارج، مینو، آزمایش و پارس‌توشیبا (پارس‌خزر) در این دوره تأسیس شدند. 

مولانا، طی سال‌ها و در اثر عواملی که در این مقاله به آن می‌پردازیم، چنان دگرگون شد که به قول خودش، از «زاهد کشوری» و «صاحب منبر»، به «عاشق کف‌زنانِ» معشوق خود، بدل گردید.

وقتی گذار از دوران سرکوب آغاز می‌شود، «گذشته» پرسش دشواری را ‌در برابر جامعه قرار می‌دهد. اکنون جامعه‌ای که سال‌ها در معرض سرکوب و خشونت بوده باید تصمیم بگیرد که با آمران و عاملان جنایت‌ها چه‌ کند. ببخشد؟ فراموش کند؟ مجازات کند؟ 

رادیو ارومیه یا «رادیو چیچَست» که نامش را از اسم اوستایی دریاچه‌ی ارومیه ــ به معنای «درخشنده» ــ گرفته بود، در اواخر دهه‌ی ۱۳۲۰ با برنامه‌هایی به زبان‌های ترکی، کردی، آشوری و ارمنی آغاز به کار کرد و در آن دوران آینه‌ی تمام‌نمایی از تنوع قومی و فرهنگی در این منطقه بود. 

در ۲۰ ژانویه، یعنی روز معارفه‌ی رئیس‌جمهور جدید، اعضای دولت بایدن مسئولیت‌های خود را تحویل دولت جدید دادند، از جمله من که مسئولیت بهداشت جهانی را در «اداره‌ی توسعه‌ی بین‌المللی آمریکا» بر عهده داشتم. 

مفهوم چندوجهی «فرهنگ آب» بر این امر دلالت دارد که آب در ذهن ایرانیان همواره نقشی فراتر از مایعی حیاتی داشته و پایه و اساس نظام‌های اعتقادی، ساختارهای سیاسی، هویت‌های اجتماعی و پویایی‌های فرهنگی ایرانیان بوده است. 

چگونه ممکن است برداشتی از زمان به نفی تاریخ منجر شود و پیامدهای ناگواری برای تعاملات بشری داشته باشد؟

فاطمه مرنیسی، جامعه‌شناس و نویسنده‌ی اثرگذار مراکشی، در مقاله‌ی معروف «نوشتن بهتر از جراحی کشیدن پوست است» تأکید می‌کند که تنها راه واقعی زنان عرب برای جوان و زنده ماندن، نوشتن است.