«با کمی تردید»: ۹ ــ ماندن یا رفتن

فهیمه خضرحیدری و حسین قاضیان

در نهمین قسمت از مجموعه پادکست «با کمی تردید» فهیمه خضر حیدری و حسین قاضیان درباره‌ی‌ دوگانه‌ی ماندن یا رفتن گفت‌وگو کرده‌اند. موضوعی که چیزی از یک جدال بزرگ کم ندارد: از ایران برویم یا نرویم؟

درس‌هایی از فلسفه‌ی پیتر سینگر: دیگردوستی مؤثر و اخلاق زیست‌محیطی

میثم بادامچی

پیتر سینگر، متولد ۱۹۴۶ در ملبورن و استاد بازنشسته‌ی دانشگاه پرینستون، یکی از تأثیرگذارترین فیلسوفانِ معاصر اخلاق است، به‌ویژه به علت آثاری که در زمینه‌ی اخلاق کاربردی (شامل حقوق حیوانات و اخلاق زیستی) و دیگردوستیِ مؤثر منتشر کرده است. 

مانِس اشپربر؛ نقد و واکاوی جباریّت

فرشته قادری

اشپربر فریب‌خورده بود. اما به قول خودش، فریب‌ هم داده بود. جوانانی ناآگاه به تشویق او به حزب راه یافته بودند. اکنون در آتش عذاب وجدان می‌سوخت. می‌خواست کاری بکند برای نسل‌های بعد. نقطه‌ی آغاز برای اشپربر، اینجا بود: جباریت و تحلیل آن!

بند عمومی زندان زنان، برهم خوردن دوگانه‌ی مجرم-مبارز

مریم فومنی

از اواسط دهه‌ی هشتاد، برخی از زنان زندانی سیاسی که اغلب روزنامه‌نگار یا کنشگر حقوق زنان بودند، بر خلاف آیین‌نامه‌ی سازمان‌ زندان‌ها مبنی بر تفکیک محل بازداشت و حبس زندانیان بر اساس معیارهایی از جمله اتهام و جرم، به بند عمومی فرستاده می‌شدند تا به حساب مقامات قضایی و امنیتی، وسط «مجرمان خطرناک» گیر بیفتند و «مجازات مضاعفی» را تحمل کنند.

پاپ فرانسیس و کشتی «تایتانیک ایتالیایی»

پاپ فرانسیس

در آغاز قرن بیستم، آن کشتیِ غول‌پیکرِ ۱۳۵ متری مایه‌ی افتخار ناوگان تجاریِ ایتالیا و مشهورترین اقیانوس‌پیمای آن کشور بود و افراد سرشناسی نظیر آرتورو توسکانینی (رهبر ارکستر)، لوئیجی پیراندلو (نویسنده) و کارلوس گاردِل (از مشاهیر تاریخ تانگوی آرژانتین) را جابه‌جا کرده بود. 

«ترکیه ملک مردان نیست»: پاسخ زنان به پروژه‌ی اسلامی‌سازی اردوغان

نعیمه دوستدار

از زمان به قدرت رسیدن رجب طیب اردوغان در سال ۲۰۰۲، روندی پیوسته و نظام‌مند برای تضعیف حقوق زنان در ترکیه آغاز شد. این روند در کنار تلاش‌ برای اسلامی‌کردن جامعه، به‌ویژه از طریق ترویج ارزش‌های خانوادگیِ محافظه‌کارانه و هنجارهای دینی، ادامه یافته است.

نسبی‌انگاری و سیاست

ماریا باقرامیان

ناهمسانی تفاسیر سیاسی از نسبی‌انگاری را چگونه می‌توان توجیه کرد؟ چرا آموزه‌ای فلسفی که عمدتاً به ماهیت حقیقت و جایگاه هنجارها مربوط است وارد مباحث و مناقشات سیاسی گوناگون می‌شود؟ در رابطه با استفاده از نسبی‌انگاری برای توجیه آنچه در اصل زیر پا گذاشتن حقوق بشر و از بین بردن آزادی‌های مدنی به نام شرایط فرهنگی و تاریخی است، چه می‌توان گفت؟

خلیج فارس در مقیاس انسانی

آرش عزیزی

اگر می‌شد از طریق تونل زمان به سال ۱۹۰۳ و بندر لنگه در جنوب ایران برویم، می‌توانستیم در بازار این شهر محصولاتی از هند، عمان، جزیرةالعرب، بیرمنگام، آلمان، بمبئی و منچستر را پیدا کنیم.

قاچاق کتاب‌های ممنوع چه نقشی در سقوط کمونیسم داشت؟

چارلی اینگلیش

بعضی از اهالی بلوک شرق حدس می‌زدند که انبوه کتاب‌های ممنوع به‌طور تصادفی به دست لهستانی‌ها نمی‌رسد. اما فقط عده‌ی کمی می‌دانستند که ارسال این کتاب‌ها بخشی از عملیات اطلاعاتی آمریکا است که در واشنگتن به «برنامه‌ی کتاب سازمان سیا» شهرت داشت و چند دهه ادامه یافت.

«زنان مسلمان، شما مستحق داشتن حقوق برابر هستید»

صدیقه وسمقی در گفت‌وگو با مریم فومنی

صدیقه وسمقی، نویسنده‌ی کتاب چرا علیه حجاب شوریدم که به تازگی از سوی نشر آسو منتشر شده، می‌گوید «با نوشتن این کتاب می‌خواستم به زنان مسلمان بگویم که شما مستحق این هستید که حقوق برابر داشته باشید و هیچ‌کس نمی‌تواند با دین این نابرابری‌ها را توجیه کند.»

ایساک بابِل؛ وقتی دیوارهای غروب در آسمان فرو می‌ریزند

هرمز دیّار

بابل با الهام از موپاسان، و موجزنویسیِ فرانسوی، داستان‌های کوتاه خود را به حدی از ایجاز رساند که ارنست همینگوی در وصف داستان‌های کوتاه او نوشت: «از من خرده می‌گیرند که چرا این قدر موجز و مختصر می‌نویسم. حالا می‌بینم که سبک بابِل حتی از من موجزتر است ...»

الی ویزل، پریمو لِوی و بقا در شب ظلمانی روح

آدام کیرش

ویزل و لوی در اردوگاه یکدیگر را نمی‌شناختند اما به احتمال زیاد نگاه‌شان به هم افتاده بود ــ هرگز به ذهن‌شان خطور نمی‌کرد که هر دو زنده بمانند، چه رسد به اینکه به مهم‌ترین شاهدانِ هولوکاست تبدیل شوند.

«عامل بیگانه»؛ برچسبی قانونی برای دشمن‌‌ جلوه دادن منتقدان حکومت روسیه

بهروز اخلاقی

استفاده از برچسب «اینوگنت»‌ یا همان «عامل بیگانه»‌ برای دگراندیشان روس پدیده‌ی جدیدی نیست و یادآور فهرست‌های‌ طولانیِ مخالفان حکومت است که در روزگار جنگ‌ِ سرد مساوی بود با جاسوس تلقی شدن و محرومیت از حقوق اجتماعی. 

«با کمی تردید»: ۸ ــ چشم‌انداز فردای بهتر

فهیمه خضرحیدری و حسین قاضیان

از دوران مشروطه تا امروز جامعه‌ی ایران راهی طولانی پیموده و همواره خواستار فردایی بهتر، آزادتر و چیزی جز وضع موجود بوده. اما آیا معترضان به وضع موجود چشم‌انداز دقیقی از فردای که می‌خواهند دارند؟ آیا آینده را بدون چشم‌انداز می‌توان رقم زد؟

نامه به زندانیان سیاسی در روسیه

فرانچسکا ماستروتزو

چند ماه قبل، فهمیدم که هر کسی می‌تواند از هر جایی در دنیا به زندانیانِ روس نامه بفرستد. من دقیقاً مترصد بهانه‌ای برای چنین کاری بودم، و وقتی نامه‌ی دیمیتری را دیدم، احساس کردم که باید این فرصت را غنیمت بشمارم. 

اخلاق زیست‌محیطی چیست؟

فاران فنائیان

اخلاق زیست‌محیطی در این رویکرد چنین تعریف می‌شود: «ما مسئولیت داریم که از طبیعت محافظت کنیم زیرا هر موجود زندهای دارای ارزشی مستقل و اخلاقی است که باید محترم شمرده شود.»

چرا علیه حجاب شوریدم

صدیقه وسمقی

این کتاب را می‌نویسم تا همه بدانند که تحت حاکمیت جمهوری اسلامی، زنان چگونه زیستند. می‌نویسم تا آیندگان و فرزندانمان دستاوردهای آمیخته با رنج و خون ما را پاس بدارند و با شناخت دقیق تبعیض و بی‌عدالتی، همواره با آن مبارزه کنند. 

یک کتاب: «جنگ‌های تجاری: گذشته و حال»

عرفان ثابتی ــ سپهر عاطفی

آیا جنگ‌های تجاری صرفاً علل اقتصادی دارد؟ آیا در جنگ‌های تجاری می‌توان پیروز شد؟ آیا حدف کامل تعرفه‌ها در سراسر دنیا مطلوب است؟