فروید در آخرین اثرش که در سال 1939 هم‌زمان با تاریک‌ترین دوره‌ی تاریخ مدرن یهودی منتشر شد، این فرضیه را مطرح کرد که بنیانگذار دین یهودی، همان‌طور که کافکا هم گفته بود، مصری بود و نه عبرانی. این مقاله به علل احتمالی طرح این فرضیه و پیامد‌های آن در دوران ظهور فاشیسم می‌پردازد. 

کُنراد هَکت، جمعیت‌شناس نامدار در حوزه‌ی دین و زندگی عمومی، ضمن بررسی دقیق یافته‌های تحقیقات گوناگون با بیان هفت نکته نشان می‌دهد که چگونه پاسخ افراد به پرسش‌های مربوط به هویت دینی از شرایط و زمان مصاحبه و نیز شیوه و جمله‌بندی پرسش‌ها متأثر است که این امر نتایج پژوهش‌ها را به طور چشمگیری تغییر می‌دهد. 

علّت اصلی نابرابری حقوقیِ غیرشیعیان ایرانی و هم‌وطنان شیعه‌ی آنها را باید در روند چندصدساله‌ای جستجو کرد که هویّت ایرانی و شیعی را به یکدیگر پیوند داده و آن را به معیارِ ایرانیّتِ تمام‌عیار تبدیل کرده است. این مقاله به بررسیِ پیوند حاکمیّت سیاسی ایران با طیفِ خاصی از روحانیّت شیعی در عصر صفوی می‌پردازد.

در تاریخ معاصر ایران، عوامل گوناگونی به تمایزِ ایرانی از غیر ایرانی یا بیگانگان انجامیده است. از میان این عوامل می توان به مهاجرت، جنگ، نظام قضایی و تجارت اشاره کرد. در ادوارِ مختلف تاریخی، انگیزه‌های متفاوت سیاسی، اقتصادی و حقوقی، حسّ یگانگیِ اخلاقی و تعلق به وطن مشترک را تضعیف کرده است.

در ایرانِ دوران هخامنشی وفاداری به شاه مهم‌ترین عنصر هویّت بود. با تدوین قوانین یهودیت، مسیحیت و آیین زرتشتی در زمان ساسانیان و پیرو آن با ظهور اسلام، وفاداری به دین به عنصر اصلی هویّت ساکنان خاور نزدیک تبدیل شد. اما پایاترین و نافذترین تأثیر در شکل‌گیری هویت از آنِ فرهنگ و زبان بوده است.