اصرار بر این که ما زنان به لحاظ زخم‌خوردگی و آسیب‌پذیری از مردان جدا هستیم، داستانی ساده و آرام‌بخش است: مردان دشمنی هستند که می‌توانند با تغییر دادن سرشت‌شان به نفع زنان، یا با مراقبت از ما، دشمنی‌شان را جبران کنند. ولی در این صورت، ما زنان در نهایت از انسانیت‌مان جدا می‌افتیم. در چنین وضعی ما دیگر اعضای جامعه نیستیم، صرفاً مورد ترحم آن هستیم.

ناهید نصرت و ناهید حسینی از نسل چهارم فعالان سیاسی چپی بودند که شش دهه پس از انقلاب اکتبر روسیه، در پی فشار و سرکوب حکومت‌های وقت، مجبور به ترک ایران و پناهندگی به شوروی شدند. آن دو اگرچه سال‌ها پس از انقلاب اکتبر به شوروی رسیدند، همچنان تحت تأثیر آموزه‌های آن انقلاب و به دنبال ساختن جامعه‌ای عادلانه‌تر بودند، اما واقعیت‌های تلخی آن‌ها را سرخورده کرد.

لیلا سلیمانی، نویسنده‌ی مراکشی‌تبار فرانسه، در سال ۲۰۱۶ جایزه‌ی گنکور را برای دومین رمان‌اش «ترانه‌ی دل‌نشین» به دست آورد، رمانی که بیش از ۴۰۰ هزار نسخه از آن به فروش رفته و به ۳۷ زبان ترجمه شده است. سلیمانی در این گفت‌وگو، با توجه به کارنامه‌ی ادبی خود، از وضعیت زنان و مسائل جنسی در کشورهای مسلمان می‌گوید.

مرد چاقو را پی‌درپی بر بدن همسرش می‌زد. همه جا را خون گرفته بود و او حتی صدای همسایه‌ها را که فریاد می‌زدند و در ورودی را می‌کوبیدند نمی‌شنید. فریادهای زن به ناله‌های تلخ و سوزناکی تبدیل شده بود و چشم‌هایش آرام آرام بسته می‌شد، ولی مرد هنوز آرام نگرفته بود، تا این که به یک‌باره همسرش را بی‌جان دید.

بعد از حدود یک قرن که از مبارزه با حجاب اجباری در ایران می‌گذرد و زنان ایران هنوز حق انتخاب پوشش خود را ندارند، آیا باید به «حجاب» نه گفت یا به «حجاب اجباری»؟

ساختار قدرت در خانواده‌های ایرانی تا حد زیادی مردسالارانه و مبتنی بر عدم‌توازن جنسیتی است. با توجه به حمایت قوانین داخلی از قدرت و اقتدار مردانه، زنان چگونه و تا چه حد قادر به مقابله با این ساختار قدرت نابرابر و تلاش برای کسب قدرتِ خود در خانواده‌اند؟