در خلال تهاجم روسیه به اوکراین، چند نظامی روس برای مدتی در خانهی یک خانوادهی روستایی اوکراینی ساکن شدند. تجربهی این همزیستی اجباری و غیرعادی میتواند به ما نشان دهد که برای خاتمه دادن به این جنگ چه مسیری را باید پیمود.
در ۲۸ دسامبر ۲۰۲۱، فعالیت «مموریال»، قدیمیترین نهاد حقوق بشری مستقل روسیه که در دوران پرسترویکا توسط آندری ساخاروف، برندهی جایزهی صلح نوبل، همسرش النا بونِر و چند تن از یاران و همراهانشان برای ثبت جنایتهای دوران استالین بنیانگذاری شده بود، پس از ۳۲ سال، توسط دادگاه عالی روسیه ممنوع اعلام شد.
امروز با تیموتی اسنایدر و یووال نوح هراری گفتگو خواهیم کرد. موضوع گفتگویمان بسیار مهم است. دربارهی اوکراین صحبت خواهیم کرد، نه تنها دربارهی تهاجمی که در جریان است و ویرانیای که بر صفحات تلویزیون شاهدش هستیم بلکه دربارهی جایگاه اوکراین در تاریخ جهان و اروپا و اهمیت و معنای این تهاجم برای اروپاییان و آمریکاییها و در واقع برای تمام مردم جهان.
پوتین سالهاست که با ابراز شک و تردید نسبت به مشروعیت جمهوریهای شوروی سابق ادعا میکند که لنین با اعطای استقلال به این جمهوریها در نخستین سالهای تشکیل اتحاد جماهیر شوروی، نوعی «بمب ساعتی» را ایجاد کرد. به نظر میرسد که پوتین میخواهد به گذشته بازگردد، اما نه به دوران اوج کمونیسم شوروی بلکه به دوران امپراتوری روسیه.
روسیه بعضی کشورها ــ و در صدر آنها اوکراین ــ را به حمله، اشغال، اِعمال فشار و مهار تهدید میکند؛ لحن رئیسجمهور روسیه، ولادیمیر پوتین، و دستگاه پروپاگاندای روسیه دربارهی این کشورها به گونهای است که گویی از شدیدترین اختلافات خانوادگی در دنیا حرف میزنند.
جامعهی روسیه هنوز از مشکلات اقتصادی زیادی رنج میبرد. محور اقتصاد روسیه را نفت و صنایع نظامی تشکیل میدهد. روسیه تقریباً کالای اساسی دیگری جز نفت و گاز و اسلحه برای صادرات ندارد. به نقش نفت به عنوان کالای اصلی و منبع درآمد دولتی، هم در سرکوب، هم در رانتخواری و فساد و نقش آن در حفظ قدرت حاکم کمتر توجه شده است.