تب‌های اولیه

اژدهای خودی و مهاجرین ناخودی

هادی کی‌کاووسی

همان‌طور که هزار و یکشب با شاه‌زمان آغاز می‌شود داستان گذار افغان‌ها به ایران نیز با شاه‌زمان آغاز می‌شود. مقارن جلوس فتحعلی‌شاه و تسلط تدریجی انگلستان به هندوستان و رقابت روس‌ها با آن‌ها و آغاز «بازی بزرگ» است که شاهزاده زمان که از اعقاب تیمورشاه بود بر علیه ولیعهدی همایون برادرش شورش کرد و سلطنت را تصاحب نمود و باعث شد تا اولین کاروان پناهجویان سال ۱۱۷۶ شمسی با خدم و حشم شاهی به دربار فتحعلی‌شاه پناه آورند.

بلخ، جایی در دل ما

ابراهیم مهتری

بار اول که نام بلخ را شنیدم مادرم داشت برایم داستانی می‌خواند و رسید به اینجا که: «گنه کرد در بلخ آهنگری...» پرسیدم: «بلخ کجاست؟» گفت: «جایی در دل ما». مادرم همیشه وقتی از چیزی با علاقه تعریف می‌کرد این کلمات را می‌گفت. بعدها هر چه بیشتر از این شهر شنیدم، بیشتر علاقه‌مند و کنجکاو شدم. ‏برای کشف معمای بلخ به کمک مادرم و بعدها با خواندن متون مختلف به تلفیقی رسیدم از «بلخ در ادبیات» و «بلخ در جغرافیا».

هرات، شهری شبیه به شهر من

ماهرخ غلامحسین‌پور

دم غروب یک روز خردادماه زیر آسمان هرات تمام غربت تهرانم را بهآنی گم میکنم. بعد از سالها تبعید نانوشته، آنجا اولین شهری است که مردم با کلمات مأنوس فارسی به همدیگر «صبح به خیر» یا «درمانده نباشید» میگویند، اتفاقی که حتی در کوچه پسکوچههای آشنای «باکرکوی» و «امینونو» استانبول هم رخ نمیدهد. خیال میکنم آمدهام خانه، کنج ایوان خانهی پدری.

نگاهی متفاوت به زندگی مادرهای مجرد در افغانستان

پاتریک دارسی

میلیونها زن به تنهایی بچههایشان را در کشور جنگزدهی افغانستان بزرگ میکنند، ولی داستان زندگی آنها به ندرت در رسانهها بازگو شده است. کیانا حائری، عکاس ایرانی، تلاش و قدرت این زنان را در عکسهای خود به نمایش می‌گذارد.

آنجلینا جولی و زنان نان‌آور در افغانستان

روچی کومار و دیوید ارلیچ

در نودمین مراسم جوایز اسکار که چندی پیش برگزار شد جایزه‌ی بهترین انیمیشن بلند به کوکو، از تولیدات شرکت فیلم‌سازی پیکسار، اهدا شد. اما اگر انتخاب بر عهده‌ی افغان‌ها بود این جایزه را به نان‌آور می‌دادند. این فیلم که توسط آنجلینا جولی تهیه شده، داستان دختری یازده ساله به نام پروانه و خانواده‌اش را روایت می‌کند که برای بقا در افغانستان تحت حکومت طالبان تلاش می‌کنند.

زنان بدون مردان

عرفان ثابتی

از پدرسالاری در افغانستان تا انزوای عاطفی در نیوزیلند و محرومیت از حق رأی در سوئیس، و از خشونت جنسی در جمهوری دموکراتیک کنگو و کلمبیا تا بنیادگرایی دینی در عربستان سعودی، زنان با مشکلات و تبعیض‌های گوناگونی روبرو بوده و هستند. عرفان ثابتی به مناسبت روز جهانی زنان به معرفی شش فیلم جدید داستانی و مستند پرداخته که در جشنواره‌های بین‌المللی درخشیده‌اند.

نگاهی به جنبش زنان در افغانستان

ماهرخ غلامحسین‌پور

یکی دو روز مانده به عید نوروز سال ۱۳۹۴ بود که یک ویدئوی تکاندهنده افکار عمومی جامعهی فارسیزبان را برآشفته کرد. صدها مرد خشمگین افغانستانی، با چوب و خشت و لگد، به جان زن جوانی به نام «فرخنده ملکزاده» افتاده بودند، در حالی که پلیس کابل جابهجای تصاویرِ منتشرشده ایستاده بود و هیچ مداخلهای نمی کرد.