تب‌های اولیه

گاه‌شمار مبارزات حقوق زنان در ایران

۱۲۸۶ قانون اساسی مشروطه، زنان را در ردیف دیوانگان، مجرمان و کودکان قرار می‌دهد و آنها را از حق رأی محروم می‌کند. 

۱۲۹۰ محمدتقی وکیل‌الرعایا، نماینده‌ی همدان در مجلس دوم، خواستار حق رأی برای زنان شد، اما باقی نمایندگان مجلس با آن مخالفت کردند.

گسست‌ها و پیوستگی‌های یک انقلاب چهل ساله

مریم حسین‌خواه

اهمیت به رسمیت شناختن فضای چند قطبیِ جامعه‌ی ایران، توجه به ریشه‌های گوناگون انقلاب ۵۷، بحران حرکت‌های اجتماعی در ایران، نقش کاتالیزوری جنبش زنان در مسیر به سوی دموکراسی و پارادوکس روحانیت در حفظ خویش و حفظ نظام از جمله نکاتی بودند که در کنفرانس «انقلاب ایران، پس از ۴۰ سال: گسست‌ها و پیوستگی‌ها» به آنها پرداخته شد.

منشور کوروش و دلالت‌هایش

ایرج قانونی

کوروش در همان سطور اولیه «همدلی» خود را به مثابهی «هم‌‌نوع» به مردم بابل نشان می‌دهد و با بیان عواطف انسانیِ خود در مقابل درد و رنج و درون غم‌انگیز بابل با مردم همدردی می‌کند. پیداست که این سیاستِ نزدیک شدنِ انسانی به شکست‌خوردگان کار فرمانروایی او را آسان‌تر می‌کند اما مگر همدردی سنگ بنای حقوق بشر مدرن نیست!

من‌ام کوروش، شاه شاهان

ایرج قانونی

نیروی دفاعیِ متن، هر متنی، در انتشارِ هرچه وسیع‌تر، و نه هماره سریع‌ترِ، آن است. اما در عین حال، می‌توان گفت متنی که مردمان آن را متعلق به خود می‌دانند، یعنی «نوشته‌ای برای همه» برای انتشار وسیع بخت‌یارتر است. به عبارت دیگر، این درونِ متن است که به بیرونِ آن چنین قدرتی را می‌دهد. غنای متن، انسانی بودن آن، چنین می‌کند. 

ادبیات، تبعید، ایران، و بسیاری چیزهای دیگر

نگار جوادی

رمان دزاورینتال (از شرق برگشته/گم‌گشته، به زبان فرانسه) اولین کتاب نگار جوادی است که چند هفته بعد از انتشارش «جایزه‌ی رمان اول» را در بلژیک به دست آورده: این کتاب داستانِ زندگیِ کیمیا، دختر داریوش، از مخالفان سیاسی رژیم شاه است. رمانی است درباره‌ی تبعید شدن به اروپا. اما این کتاب تاریخ ایران هم هست، تاریخی که از منظر ماجراهای یک خانواده‌ی ایرانی روایت می‌شود.

«مسئله‌ی ایران؟»

در گفتگو با محمد حیدری

ایران و ایرانی بودن به چه معناست؟ شاخص‌های هویت ایرانی کدام‌اند؟ آیا ایران با مسئله‌ای ویژه به عنوان «مسئله‌ی ایران» روبروست؟

مادران تنهای تهران؛ سه روایت

غزل صدر

فقر در ایران به سرعت در حال زنانه شدن است. ادغام کشورهای در حال‌ توسعه در اقتصاد جهانی به زنانه شدن فقر انجامیده است. زنان محرومتر شدهاند، و بر اثر دسترسی کمتر به فرصتهای شغلی و اختیارات قانونی به مردان وابسته ماندهاند. فرهنگ مردسالار و تابوهای باقی‌مانده در جوامعی مثل ایران زندگی را برای زنان، به‌ویژه زنان خودسرپرست، به تنازع بقا تبدیل کرده است. تلاشی هر روزه، نفسگیر و جانفرسا حتی برای یافتن سقفی بالای سر. 

نوشته‌های تبعید

محمد حیدری

برای چند ماه، هر هفته می‌دیدمش. از دفتر کار که خارج می‌شدیم، او راه خودش را می‌رفت و من هم مسیر خودم را. می‌دانستم که از دو عالم جداگانه‌ایم. از دو سوی متفاوت با دو نگرش مخالف. اما مرد نازنینی بود. همیشه از گفتگو بر سر عقایدمان دوری می‌کردم. چه نیازی بود که رفاقت موقتمان را با جنگ بیهوده بر سر باورها به باد دهم؟ یکبار که ناخواسته و ناگهان، در مسیر همراه شده بودیم، این پرهیز شکست.