تب‌های اولیه

گابریله سوشون، ملکه‌ی فیلسوف زنان مبارز

جولی والش

ژان ژاک روسو، هم‌وطن بسیار نامدارتر سوشون، به‌خاطر جمله‌ى آغازین کتاب قرارداد اجتماعی (۱۷۶۲) شهرت دارد: «انسانْ آزاد به دنیا می‌آید، اما همه‌جا در زنجیر است.» تقریباً هفتاد سال قبل از او، سوشون نوشت که زنانْ آزاد به دنیا می‌آیند، اما همه‌جا در زنجیرند.

چهار زنی که در دوران جنگ فلسفه را نجات دادند

استوارت جفریز

ژنرال دوگل گفت: «اما او دیوانه است.» پاییز سال ۱۹۴۲ بود و رهبر «جنبش فرانسه‌ی آزاد» در لندن تازه پیشنهادی از طرف زنِ به‌شدت ضعیف و نحیفی دریافت کرده بود که بدون عینک عملاً نابینا بود.

حقیقتِ تازیانه، و نیچه

ایرج قانونی

نیچه دهان حقیقت را می‌بندد و آن‌چه می‌گوید ترفندِ بستن دهان حقیقت است، و الا کجا بهتر از صفحه‌ی کاغذ برای صدای حقیقت شدن. درست در همان‌جا که حقیقت می‌تواند به بانگ بلند سخن بگوید می‌شود او را خفه کرد. مگر امروزه رادیو و تلویزیون‌ها و روزنامه‌ها بهترین جا برای خفه کردن صدای حقیقت نیست!

مجله‌ی دانشگاهی «آرنت‌پژوهی»

مهدی خلجی

هانا آرنت هم در زندگی سرگذشتی غریب داشت و هم، میراث وی، از پسِ مرگ، سرنوشتی نادر یافت. در زمان حیات، طرز فکر فلسفی، سبک زندگیِ حرفهای و منش شخصی‌‌ از او یک یهودی مطرود (pariah) ساخت. حتی تا دو سه دهه پس از درگذشت آرنت...

آیا می‌توان دوبار وارد یک رودخانه شد؟ ویتگنشتاین علیه هراکلیتوس

دیوید ایگان

لودویگ ویتگنشتاین زمانی به دوستی گفت: «من آدمی مذهبی نیستم اما چاره‌ای ندارم جز این که هر مسئله‌ای را از دیدگاهی مذهبی بنگرم.» این مسائلی که او ادعا می‌کرد از دیدگاهی مذهبی در آن‌ها نظر می‌کند معمولاً موضوعات خاص و عملیِ مربوط به منطق و زبان بودند. ویتگنشتاین پیش از آن که به فلسفه روی آورد تربیت و آموزش مهندسی دیده بود...

نقطه‌ی ضعف

ادم فرانک، مارسلو گلایسر، اوان تامپسون

آیا زمان اول و آخر دارد؟ یا خارج از ما واقعاً وجود دارد؟ آلبرت اینشتین جوان در مباحثه‌ با آنری برگسون فیلسوف در دهه‌ی ۱۹۲۰ ادعا می‌کند که زمانِ فیزیکدان، تنها زمان واقعی است. اینشتین با بالا رفتن سن دوراندیش‌تر شد. او تا هنگام مرگ عمیقاً دچار این مشکل بود که...

بی‌دلیل عقیده داشتن از نظر اخلاقی نادرست است

فرانسیسکو مِخیا اوریبه

احتمالاً هرگز نام ویلیام کینگدون کلیفورد را نشنیدهاید. او در 33 سالگی از دنیا رفت و از بزرگان فلسفه محسوب نمی‌شود. اما نمیتوانم شخص دیگری را تصور کنم که ایدههایش تا این اندازه به عصر شبکهای و دیجیتالی ما مرتبط باشد. ممکن است عجیب به نظر برسد زیرا از شخصی صحبت میکنیم که مهمترین اثر فلسفیاش مقالهای است که تقریباً 150 سال پیش و در عصر ویکتوریا نگارش یافته است.

آیا می‌توان فیلسوفان نژادپرست و زن‌ستیز را تحسین کرد؟

جولیِن باگینی

این که ما می‌توانیم و باید «مستقل» بیندیشیم، آرمانی منطقی است؛ این را نباید با این توهم غیرمنطقی خلط کرد که می‌توانیم کاملاً «مستقل» بیندیشیم. محیط ما چنان تأثیر ژرفی بر تفکرمان دارد که اغلب از آن غافل‌ایم. وقتی می‌شنویم که بزرگانی مثل کانت و هیوم هم فرزند زمان خود بودند، می‌فهمیم که حتی بزرگترین ذهن‌ها نیز می‌توانند از اشتباهات و شرارت‌های زمان‌شان غافل باشند.