جغرافیا علیه تاریخ

روشنفکران لهستانی سابقه‌ای طولانی در تأسیس دانشگاه‌های زیرزمینی دارند. نویسنده بر اساس تجربه‌ی خود در مقام استاد یکی از دانشگاه‌های مخفی در لهستان به توصیف ساختار و اهداف دانشگاهی زیرزمینی در حکومتی تمامیت‌خواه می‌پردازد.

فناوری مدرن محدودیت‌های نشر را تا اندازه‌ی زیادی از میان برداشته و اینک نویسندگان می‌توانند ناشر آثار خود نیز باشند. اما آیا این امکانِ مدرن توانسته در برابر یکی از قدیمی‌ترین مشکلات نویسندگان و ناشران، یعنی سرقت ادبی مانعی ایجاد کند یا از میزان آن بکاهد.

ویکتور خارا شکنجه و کشته شد چون صدای موسیقاییِ سالوادور آلنده در شیلی بود. حال، شاید قاتلان او سرانجام در پیشگاه قانون قرار گیرند و عدالت در مورد آن‌ها اجرا شود.

خشم از احساساتی است که عرصه‌های سیاست و فرهنگ را در نوردیده و آنها را در هم تنیده است. در این مقاله، یک فیلسوف برجسته ما را در واکاوی این احساس و درک خاستگاه‌ها و پی‌آمدهای آن یاری می‌کند.

از «قحطی بزرگ» سال 1847 در ایرلند چه می‌دانیم؟ چرا این واقعه با نام «سلطان عبدالمجید اول»، امپراتور عثمانی، پیونده خورده است؟ سلطان عثمانی چگونه امپراتوری بود و چه نقشی در این ماجرا داشت و چرا محبوب ایرلندی‌ها شد؟

از معانی گوناگون لیبرالیسم چه می‌دانیم؟ چرا بعضی از احزاب لیبرال خود را «چپ» یا «رادیکال» می‌خوانند؟ عنصر اصلی لیبرالیسم چیست؟ آیا لیبرالیسم رو به افول است؟

این ادعا که المپیک مدرن ادامه‌ی بازی‌های المپیک یونان باستان است تا چه اندازه صحت دارد؟ آیا این جشنواره‌ی ورزشی، همان‌طور که ادعا می‌کند، غیر سیاسی و فراگیر است؟ از جنبش‌هایی که در پی ارائه‌ی بدیل‌هایی برای المپیک بوده‌اند چه می‌دانیم؟

چرا شهروندان معمولی آلمان همدست حکومت نازی شدند؟ آیا باید از قضاوت حقوقی درباره‌ی نسل‌کشی فراتر رفت و به داوری اخلاقی پرداخت؟ وظیفه‌ی اخلاقی فرزندان عاملان نسل‌کشی چیست؟

با انجام هر حمله‌ی تروریستی از سوی مسلمانان افراط‌گرا، این پرسش در افکار عمومی پررنگ‌تر می‌شود که آیا اسلام ذاتاً اهل مدارا با نامسلمانان نیست، یا این که مسلمانان خشونت‌طلب را نباید مسلمان شمرد؟ یک فیلسوف به این پرسش دشوار پاسخ می‌دهد.

 ده نویسنده درباره‌ی مکان‌هایی می‌نویسند که از آن‌جا مهاجرت کرده‌اند، به آن‌جا بازگشته‌اند، آن‌جا را به خاطر سپرده‌اند، و آن‌جا را خانه‌ی خود می‌خوانند. این مجموعه دربردارنده‌ی ده رویکرد است نسبت به تغییر، و تفاوت میان تصورات و واقعیت. هر نویسنده ما را با خود به سفری کوتاه به زادگاهش می‌برد -از گذشته تا حال.

مسئولان المپیک و نهادهای امنیتی کشورهای میزبان چه تدابیری برای مقابله با مخاطرات احتمالی می‌اندیشند؟ مطالعه‌ی المپیک چگونه به فهم علل افزایش احساس ناامنی در دنیای معاصر کمک می‌کند؟ چرا نمایش عمومی مانورهای امنیتی به جزئی از مناسک پیش از المپیک تبدیل شده است؟ 

از کشتار آمریتسار چه می‌دانیم؟ «اودام سینگ» که بود و چرا نام مستعار «رام محمد سینگ آزاد» را برای خود برگزید؟ آیا گاندی و نهرو با «وطن‌پرستی» به سبک او موافق بودند؟

آیا کودتا به احیا/استقرار دموکراسی می‌انجامد یا صرفاً نظام استبدادی جدیدی را جایگزین نظام استبدادی قدیمی می‌کند؟ کودتا خشونت و سرکوب را افزایش می‌دهد یا کاهش؟ چهار پژوهشگر دانشگاهی، با تحلیل آماری کودتاهای پیش و پس از پایان جنگ سرد به این پرسش‌ها پاسخ می‌دهند.

از هویت واقعی نویسندگان «یکی از پرخواننده‌ترین کتاب‌های دنیا» چه می‌دانیم؟ چرا این اثر، جعلی و سرقت ادبی است؟ آیا می‌توان محبوبیت پروتکل‌ها را حاکی از یهودستیزیِ پنهانیِ گسترده‌ و علاقه‌ی شدید مردم به نظریه‌های توطئه دانست؟

راز مانایی مجموعه‌ی تلویزیونی «ده فرمان» چیست؟ پژوهشگری لهستانی با دیدار از مجتمع مسکونی خیابان اینفلانکا، محل وقوع بخش عمده‌ای از رویدادهای «ده فرمان»، در باب این پرسش تأمل می‌کند.

پس از انتخاب اوباما به عنوان اولین رئیس جمهور سیاهپوست آمریکا، آیا می‌توان گفت که سیاست هویت، دیگر نقشی اساسی در نظام سیاسی آمریکا ندارد؟ آیا این انتخاب بر افزایش تحرک اجتماعی «گروه فرودستان» دلالت دارد؟ 

در ماه رمضان 1334، محمد تقی فلسفی در سلسله سخنرانی‌هایی در رادیو مردم را علیه بهائیان تحریک کرد. اما چرا یکی از سنتی‌ترین اقشار جامعه به استفاده از مدرن‌ترین فناوری دوران خود روی آورد؟ آنها چه اهدافی داشتند و چرا رسانه‌های سنتی خود را برای رسیدن به آن اهداف ناکافی می‌دانستند؟

خدا وجود دارد، یا وجود ندارد؟ خداباوران و خداناباوران پاسخ‌های مستقیم و متضادی به این پرسش می‌دهند. کدام پاسخ را باید پذیرفت؟ ویلیام اروین، استاد فلسفه، توضیح می‌دهد که چرا نباید هیچ‌یک از این پاسخ‌ها را به قطع و یقین بپذیریم، و چرا هم خداباوران و هم خداناباوران باید «وجود خدا» را همواره به عنوان یک پرسش در نظر بگیرند.