نظامیان آرژانتینی که در سال ۱۹۷۶ پس از کودتا علیه ایزابل پرون، رئیس‌جمهورِ وقت، قدرت را در دست گرفتند در «فرایند سازمان‌دهیِ مجددِ ملی» ــ که بعدها به «جنگ کثیف» شهرت یافت ــ به آدم‌ربایی، شکنجه و قتل مخالفان و دگراندیشان پرداختند. وقتی در سال ۱۹۸۳ بساط دیکتاتوریِ نظامیان برچیده شد، گروه‌های مدافع حقوق بشر، تعداد «ناپدیدشدگان قهری» را بین ۱۵ تا ۳۰ هزار نفر تخمین می‌زدند.
چرچیل، روسیه‌ی استالینی را معمایی می‌دانست که «در لفافه‌ای از راز پیچیده و در درون یک چیستان» جای داده باشند. بر همین قیاس، کره‌ی شمالی را می‌توان سیاه‌چاله‌ای رسوخ‌ناپذیر دانست.
اگر ما صدای محمد مرادی در مبارزه با دیکتاتوری را در دنیا بلند کنیم، دیگر لازم نیست کسی همچون او جانِ شیرین را فدا کند تا فریاد اعتراض ایرانیان به گوش جهانیان برسد. هدف از نگارش این مقاله هم دقیقاً تأکید بر همین نکته است.
مادران میدانِ «مایو» انجمنی از مادران آرژانتینی است که فرزندانشان در جریان دیکتاتوری نظامی بین سال‌های ۱۹۷۶ تا ۱۹۸۳ ناپدید شدند. در سال ۱۹۷۷ چهارده زن که در جستجوی فرزندان مفقودشده‌شان بودند هر پنجشنبه بعدازظهر در میدان اصلی بوئنوس‌آیرس تجمع کردند. آنها روسریِ سفیدی به سر می‌کردند که بر روی آن نام و تاریخ ناپدید شدنِ فرزندانشان گلدوزی شده بود و نماد بارزی از این دادخواهی شد.
سر را به زیر انداختن چه بسا به این معناست که حقوقی که به سختی به دست آمده به آسانی از دست برود. به گفته‌ی ریچل جولی گاه انتخاب ما این است که ساکت بمانیم اما اغلب بی‌آنکه بفهمیم با آنها تبانی کرده‌ایم و همدستشان شده‌ایم.
روزنامه‌نگاران همیشه مشتاق مصاحبه با لخ والسا نیستند. پاسخ‌های او همیشه شفاف نیست، فهم منظورش می‌تواند دشوار باشد، و اعتماد به نفس‌اش گاهی ناخوشایند است. با وجود این، این شخصیت پُرتناقض واقعاً جذاب است. او کارگر ساده و کم‌سوادی بود که به رهبریِ بزرگ‌ترین جنبش اجتماعی در کشورهای کمونیستی رسید؛ او رهبر فرهمندی بود که روشنفکران نامدارِ آن دوره را مجذوب خود کرد و هنوز هم همیشه خود را باهوش‌تر از دیگران می‌داند.