حالا نزدیک به یک سال است که بسیاری از زنان در ایران خود را از قید حجاب اجباری رها کرده‌اند. برای بسیاری از آنها کشته شدن ژینا امینی در شهریور ۱۴۰۱ آخرین تیر بر تابوت حجاب اجباری بود، اما نباید از یاد برد که این مبارزه از نزدیک به دو قرن پیش آغاز شده است.
دامنه‌ی سیاست‌های جمهوری اسلامی تنها به ایران ختم نشده و افغانستان هم از این سیاست‌ها متأثر بوده است.
قاضی ربیحاوی اهل آبادان است و اولین کتابش درباره‌ی جنگ را، که نخستین اثر ضدجنگ در ادبیات داستانی ایران است، در همان ماه‌های آغازین جنگ زیر بمب و خمپاره در شهرش نوشت.
چنان‌که عبدالفتاح سلطانی، وکیل سرشناس مدافع حقوق بشر، در مقدمه‌ی کتاب علیه اعدام نوشته است: «سخن‌گفتن از مجازات اعدام ــ به‌ویژه در جوامعی چون ایران ــ امری بس دشوار است. این دشواری زمانی چند برابر می‌شود که پژوهشگری بخواهد بیهودگیِ این مجازات و غیرانسانی‌بودن آن را اثبات کند.»
توجه به شکل‌های مختلف تبعیض و درهم‌تنیدگی آنها و شنیده‌شدن صدای اقلیت‌های به‌حاشیه‌رانده‌شده از مهم‌ترین دستاوردهای خیزش «زن، زندگی، آزادی» بوده است.
حالا هفتمین اردیبهشتی است که ناشران فارسی‌زبانِ خارج از ایران، هم‌زمان با «نمایشگاه کتاب تهران»، کتاب‌های ممنوع در آن شهر و نمایشگاه را شهر به شهر به دوش می‌کشند و به دست مخاطبان می‌رسانند.