اولین مدارسی در ایران که تختهسیاه داشتند و نقشههایی از جهان و پنج قاره به دیوارها آویزان کرده بودند.
در سالهای اخیر، بازنویسی تاریخ سرمایهداری و تشریح نحوهی شکلگیری اقتصاد مدرن، از منظر ارتباط آن با نژادپرستی، بردهداری، و استثمار سیاهپوستان مورد توجه جدی قرار گرفته است. این مقاله، با معرفی چهار کتاب مهم در این زمینه، تحلیلهای مطرح در این آثار را مورد ارزیابی انتقادی قرار میدهد.
جلال آل احمد از تأثیرگذارترین روشنفکران ایرانی پیش از انقلاب اسلامی بود، و پس از انقلاب نیز مورد تجلیل جمهوری اسلامی و رهبر اسرائیلستیزِ آن قرار گرفت. آل احمد برای مبارزه با آنچه «غربزدگی» خوانده بود به آیتالله خمینی نزدیک شد، هرچند که خود ستایشگر اسرائیل بود. این تناقض آشکار چه توجیهی داشت؟
تأمل دربارهی گستردگی کیهان، و کوچکیِ زمانی و مکانیِ ما در آن، اغلب تصوراتی تیره و تار را پیش چشم ما میآورد. آیا از این که عالم هستی تا این اندازه بزرگ و ما تا این اندازه کوچک و گذرا هستیم، نمیتوان نتیجه گرفت که ما انسانها مطلقاً بیاهمیت و بیارزشایم؟
از ایدههای اومانیستی اشتفان تسوایگ چه میدانیم؟ چرا او در دههی ۱۹۳۰ از اتریش به آمریکا مهاجرت کرد؟ انتقاد اصلی تسوایگ از خود و روشنفکران معاصرش معطوف به چیست؟ چرا وی خودکشی کرد؟
حجم عظیم تحقیقات و مطالعات علمی به تولید انبوه اطلاعات منجر شده است. با این حال، این اطلاعاتِ انبوه اغلب کمعمق و نامنسجماند. آیا این امکان وجود دارد که پردازش این اطلاعات و بهرهگیری از آنها برای کشفیات علمی را به رایانهها و دستگاههای متکی به هوش مصنوعی بسپاریم؟