خانه‌های خشمگین

در حرفه‌ی من عجیب نیست که بشنوید افرادی در این فکرند که شاید شخصی را که برای ازدواج انتخاب کرده‌اند اشتباه بوده است. این واقعیتی رنج‌آور است، و چیزی است که خودِ من در ازدواج کنونی‌ام در سال‌های اولیه‌ی پس از تولد پسران دوقلویم خیلی به آن فکر کردم. دوره‌ای که، من و همسرم دل‌شکسته و ناامید با هم مشاجره می‌کردیم، و این بحث و دعوا اغلب سر میز شام درمقابل دوستان‌مان نیز ادامه می‌یافت.

لیلی امیرارجمند سال ۱۳۴۴، بعد از پایان تحصیلاتش در رشته‌ی کتابداری، از آمریکا به ایران بازگشت. رفت پیش دوست و همکلاسی قدیمی‌اش، فرح پهلوی، و از او خواست تا جایی در اختیار او قرار دهد تا بتواند کتابخانه‌ای برای بچه‌ها درست کند.

برخی از شدیدترین منتقدان همدلی، دانشگاهیانِ رسمی لیبرال، مثل پرینز و بلوم، هستند. به نظر می‌رسد که مواضع آن‌ها مبتنی بر این عقیده است که، در حوزه‌ی اخلاقی، ما باید بر استدلال عینی و بی‌طرفانه تکیه کنیم. آن‌ها می‌گویند که همدلی چه‌بسا در حوزه‌ی شخصی مفید باشد، آنجا که می‌تواند دوستی را مستحکم کند یا به ما کمک کند کاستی‌های کوچک شریک خود را بپذیریم، اما در حوزه‌ی عمومی واقعاً جایی ندارد.

پنجاه سال قبل در سال ۱۳۵۲ قیمت یک دستگاه پیکان حدود ۲۳هزار تومان بود و اکنون با این پول تنها می‌توان یک بسته پفک نمکی یا یک بسته آدامس خرید. چه شد که ارزش پول ملی در فاصله‌ی پنج دهه با چنین کاهش شدیدی رو‌به‌رو شد؟

میخائیل شیشکین تنها نویسنده‌ی معاصرِ روس است که هر سه جایزه‌ی ادبیِ مهم «بوکر روسی»، «کتاب پرفروش ملی روسی» و «کتاب بزرگ» را به دست آورده است. او در سوئیس زندگی می‌کند و آثارش به حدود ۳۰ زبان ترجمه شده است.

در اواخر دهه‌ی ۱۹۷۰ (حدود ۱۳۵۶) واتسلاو بندا، فیلسوف چک، مفهوم «شهر موازی» را مطرح کرد. هدف او پی‌ریزی فرهنگی بدیل و زیرزمینی بود که از استیلای فرهنگ حاکم و رسمی حکومت‌ تمامیت‌خواه چکسلواکی آزاد باشد. بعدها واتسلاو هاول همین ایده را تحت عنوان فرهنگ موازی بسط داد.

دکتر علینقی عالیخانی، وزیر اقتصاد در دهه‌ی ۱۳۴۰، در گفت‌وگو با تاریخ شفاهی ایران در‌ هاروارد می‌گوید: «وقتی کار سازمان بررسی‌های وزارت اقتصاد نظمی‌ گرفت، تلاش کردم که شخصی را پیدا بکنم که بتواند کارهای صنایع‌دستی وزارت اقتصاد را انجام بدهد.»

پیش از هر چیز باید به دقت واقعیتِ افسانه‌های رایج درباره‌ی مقاومتِ خشونت‌پرهیز را برملا کنیم ــ همان افسانه‌هایی که می‌گویند این مقاومت منفعل، ضعیف یا بی‌فایده است، یا اینکه فقط در صورتی مؤثر است که طرفِ مقابل به اخلاق بها دهد.

اگر در سال ۱۳۹۰ کسی به شما می‌گفت که دلار ۱۱۰۰ تومانی در سال ۱۴۰۱ به ۶۰هزار تومان و سکه‌ی ۴۵۰هزار تومانی به ۳۲میلیون تومان می‌رسد، حتماً می‌گفتید مگر ممکن است که قیمت دلار ۵۴ برابر و قیمت سکه ۷۱ برابر شود؟

عبدالله خنجانی از روزنامه‌نگاران برجسته‌ی افغانستان است که چندین سال ویراستار و مدیر شبکه‌ی «یک‌ تی‌وی»، یکی از مهم‌ترین تلویزیون‌های خبری افغانستان، بود و بعد به معاونت وزارت صلح گمارده شد، که مسئول هماهنگی مذاکرات با طالبان بود و تا سقوط حکومت در کابل در همین سِمت وظیفه داشت.

گفتگوی آقای جک گلدستون با سایت آسو که بسیار دیده و خوانده شده حاوی نکات مهمی است. به اختصار، ایشان می‌گویند که ایران اکنون در «وضعیت انقلابی» نیست. تمرکز من در این یادداشت ناظر به برخی کاستی‌ها در چارچوب فکریِ آقای گلدستون در این گفتگو است که مناسبتِ مستقیمی با چگونگیِ تحلیل ما از جنبش انقلابیِ کنونی در ایران دارند.