آرا گولر به «چشم استانبول» و «عکاس استانبول» معروف بود و حالا یک سال پس از درگذشت او موزهی هنر مدرن استانبول با همراهی موزهی آرا گولر نمایشگاه عکسی از آثار این عکاس شهیر برگزار کرده است. این نمایشگاه که به عکسهای او از استانبول اختصاص دارد، شامل تعدادی از وسایل شخصیاش، مثل دوربین لایکای او، نیز هست.
اگر نمای خانهها، شمایلی از ساکنان آنها باشد، من از استانبول توریستی آمدهام به فقر حاشیه سر بزنم و حالا که اهالی محله دوربین عکاسی را خوش ندارند، از درگاهی خانههایشان عکاسی کردهام که نشان دهم که در اینجا هم امید و شادی هست. در چشمهای زنی که گل میکارد هرچند ممکن است فردا خانهاش از فرط کهنگی فرو بریزد.
در دربار ناصرالدین شاهی علاقهها به سیاست معطوف بود و اتفاق مهمی بود که زنان بر اثر تساهل بیشتر ناصرالدین شاه در مقایسه با شاهان سابق، آزادیهای بیشتر یافته بودند و درست در همین فضای دربار بود که زنی چون عزت ملک خانم امکان یافت نامش را به عنوان نخستین عکاس و روزنامهنگار زن ایرانی در تاریخ ایران ثبت کند.
از کرانههای ارس مجموعه عکسهایی است متعلق به نیم قرن پیش، از روستاهای دور افتادهی آذربایجان، که اخیراً در تهران به نمایش درآمده است. این عکسها را حبیب فرشباف، معلم و شاعر ترکزبان در دههی چهل گرفته است، وقتی در روستاهای آذربایجان معلم بود. او معلمی پیشرو در روشهای آموزشی بود، داوطلبانه روستاهای دورافتاده را برای خدمت معلمی برمیگزیده، سیستم آموزش مشارکتی را در کلاسهای خود پیاده میکرده و دانشآموزانش را به گردش علمی میبرده است.
مقالات زیر به زندگی و کارِ زنانی میپردازد که آثارشان نظرات کلیشهای دربارهی عکس در خاورمیانه ــ و بهویژه عکسهای زنان ــ را رد کرده و میکند. این مقالات نشان میدهد که نخستین عکاسان زن، مثل هر هنرمند دیگری، برای توصیف دنیای اطراف خود از ایدهها و فناوریهای جدید بهره بردند و در دههی ۱۹۲۰ زنان نقشهای اجتماعیِ جدیدی را بر عهده گرفتند.
حدود شش دهه پیش، کوامی برتوِیْت (Kwame Brathwaite)، عکاس سیاهپوست جوانی، از محله هارلم نیویورک، نقطه عطفی تاریخی در زندگی و فرهنگ سیاهان آمریکا را به تصویر درآورد، و اثرش ماندگار شد. بعد از حدود شصت سال، بهار امسال نمایشگاهی در یادآوری و بزرگداشت کارهای او در لسآنجلس برگزار شده و کتابی از مجموعه عکسهای او نیز منتشر شده است.