طی پژوهشی تاریخی به قصد بازسازیِ بخشی از تاریخ زنانه‌ی سده‌ی گذشته در خاورمیانه، به نام زنانی برخوردم که نام و امضاء و دست‌نوشته‌ها و مقالاتشان در میان انبوه برگه‌های آرشیوی موجود بود اما از خودشان اثری نبود و حتی تصویر بعضی از آنها از عکس‌ها هم حذف شده بود.
نزدیک به صد سال قبل در زمان شورش و کشتاری بزرگ در خاورمیانه، زنی به نام یاشار در دفترچه‌ی خاطراتِ روزانه‌اش به نحوی استعاری میدان جنگ را با تمام ساکنانش از جمله انسان‌ها، حیوانات، گیاهان، صخره‌ها و دشت‌ها ثبت کرد.
موسی آنتر، یا به قول دوستدارانش «آپه موسی»، یکی از نمادهای مردم کرد است. «آپه» در زبان کردیِ کرمانجی به معنای عمو است. لقب «عمو موسی» حاکی از جایگاه او در میان کردهای ترکیه است. او عمویی بود که زبان و فرهنگ کردی را برای خانواده‌ی بزرگش حفظ کرد و پرورش داد.
بخش کردی رادیو ایروان در سال ۱۹۵۵ با تصمیم دولت اتحاد جماهیر شوروی برای ترویج «تمدن سوسیالیستی» در میان کردها به‌عنوان بخشی از برنامه‌ی «برخوردِ برابر» تأسیس شد. این رادیو به ترویج فرهنگ، هنر، موسیقی و ادبیات کردی و شکل‌گیری گنجینه و آرشیو عظیم فرهنگی کمک کرد و به مرور زمان به یکی از حاملان مهم فرهنگ کردی، به‌ویژه در میان کردهای ترکیه، تبدیل شد.
داستان گروهی از زنان مترقی کُرد که حدود یک قرن پیش در زمان سقوط حکومت عثمانی برای حقوق زنان و کردها فعالیت می‌کردند و انجمنی تشکیل دادند که اولین حرکت سازمان‌یافته زنان کُرد بود.
کسی در آب، بر آب و برای آب مُرده است. بعضی از آنان در جنگل مُرده‌اند و درخت‌ها گواه می‌دهند راه تاریک‌شان را. و بعضی از آنان میان مرور رؤیاهای‌شان شکار شده‌اند به تحقیری یا گلوله‌ی سُربیِ مرزبانی. اینجا مرز رؤیا و واقعیت است. چیزی که دنیای ما و بیرون را از هم جدا می‌کند.