تب‌های اولیه

از جوردانو برونو، شهید آزاداندیش قرن شانزدهم، چه می‌توان آموخت؟

استفانی مِریت

هر سال در ۱۷ فوریه گروهی در میدان «کامپو دی فیوری» در رم جمع می‌شوند تا در پای مجسمه‌‌ی یک مُبلغ مذهبیِ باشلق‌پوش که به واتیکان چپ‌چپ نگاه می‌کند،‌ تاج گل بگذارند، شمع روشن کنند و شعر بخوانند. این تندیس به یاد جوردانو برونو، فیلسوف ناپلی، ساخته شده است که در سال ۱۶۰۰ به دستور دستگاه تفتیش عقاید در این محل زنده‌زنده سوزانده شد. اتهام او بدعت‌گذاری و نگارش کتاب‌هایی در دفاع از کیهان‌شناسیِ خورشیدمحورِ کوپرنیک بود؛ او می‌گفت که جهان آفرینش لایتناهی است و دنیاهای دیگری هم در آن وجود دارد.

آیا دین همیشه در تقابل با علم است؟

پیتر هریسون

رابطه‌ی علم و مذهب از موضوعات بحث‌انگیزی است که متخصصان تاریخ علوم و تاریخ ادیان در مورد آن اتفاق نظر ندارند. برخی ارتباط این دو را یک گفت‌وگو و مکالمه‌ا‌ی مستمر می‌دانند، و برخی دیگر این دو را در تقابل و در ستیز با هم می‌بینند. کتاب مهمی که به تازگی در این زمینه منتشر شده مذهب را سد راه پیشرفت علم می‌شمارد، و منتقدی که مدافع تعاملِ این دو بوده به بررسی آن می‌پردازد.