کشیش و متفکر فرانسوی، پیتر آبِلار، یک سال پیش از مرگ خود در سال ۱۱۴۲ میلادی آخرین کتاب خود را به پایان رساند. کولیشیوس که به لاتین نوشته شده است، داستان گفتگویی میان یک مسیحی، یک یهودی و یک فیلسوف را روایت می‌کند. فیلسوف، شخصیت اصلی داستان است. او می‌خواهد بداند که کدام یک از دو دین مسیحی و یهودی با عقل بیشتر مطابقت دارد.
مبنای تاریخی و سرآغاز تئوری توطئه چیست؟ مصادیق تئوری توطئه در تاریخ معاصر ایران کدام‌اند؟ آیا در ایران پیش از قرن ۱۹ هم تئوری‌های توطئه وجود داشت؟ مذهب شیعه چه تأثیری در شکل‌گیری آن دارد؟ این‌ها از جمله پرسش‌هایی است که با دکتر عباس میلانی در میان گذاشتیم.
ماشا ایواشنتسوا عکاس گمنامی بود اهل لنینگراد که یک عمر در کوچه‌ها از مردم عکس می‌گرفت اما عکس‌هایش را نه به کسی نشان می‌داد، نه منتشر می‌کرد. سال‌ها پس از مرگ او، دخترش به طور اتفاقی هزاران هزار حلقه عکس از او پیدا کرد که حاویِ تصویر‌های بی‌نظیری از زندگیِ روزمره در لنینگراد بود و به ماشا شهرتی جهانی داد.
گودهارت در کتاب جدیدش می‌پرسد: «آیا واقعاً می‌توانیم ثابت کنیم که مدیر فروش تازه‌کاری که در یک بنگاه روابط عمومی شهری کار می‌کند، از یک راننده‌ی اتوبوس یا یک پرستارِ افراد سالمند، مفیدتر است؟» یا این‌که واقعاً مجرب‌تر است؟ او طبقه‌بندی نادرست و شرم‌آوری را که مشاغل مربوط به مراقبت‌های اجتماعی را نیازمند مهارت و تجربه نمی‌داند، به باد انتقاد گرفته است.
کسی در اردوگاه کار اجباری ویلون می‌نوازد. پناهجویی کتاب شعر با خود دارد. وقتی ما را به بقا و فردای خود اطمینانی نیست هنر به یاری ما برمی‌خیزد.
دین به رویکرد دانشمندان نسبت به علم شکل مى‌بخشد. اما با افزایش و رشد دانش، علم چاره‌اى جز تجاوز به حریم دین ندارد فقط به این خاطر که هر دو سؤالات مشترکى دارند. از کجا آمده‌ایم و به کجا مى‌رویم؟ ماهیت این عالم هستى چیست و آیا ما وجود خاصى هستیم؟
هانا آرنت در سال ۱۹۶۸ میلادی رشته جستارهایی را زیر عنوان انسان‌ها در عصر ظلمت به چاپ رساند. هر یک از این جستارها درباره‌ی یک فرد، کارنامه‌ی فکری-سیاسی، فلسفه یا هنر اوست؛ نوعی چهره‌نگاری خاصِ آرنت‌وار، این اشخاص جمعی به اعترافِ خودِ آرنت سخت ناهمگون‌اند و تنها یک چیز نشستن آنها را در کنار هم موجه می‌نماید: «دورانی که آنها زندگی خود را در آن سپری کرده‌اند»
در اواخر بعدازظهر یکی از جمعه‌های نوامبر پارسال، پلیس را به علت «حادثه‌ای تروریستی» به ایستگاه مترو «آکسفورد سیرکوسِ» لندن فراخواندند. از مردم خواستند که ایستگاه را ترک کنند، و در نتیجه جمعیتی انبوه به طرف خروجی‌های ایستگاه شتافتند. گزارش‌هایی درباره‌ی شلیک گلوله دهان به دهان چرخید، و عکس‌ها و ویدیوهایی در اینترنت منتشر شد که نشان می‌داد مردم در حال فرار از آن ناحیه‌اند و نیروهای مسلح پلیس به سوی آن محل می‌شتابند.
در چند سال گذشته به این تصور دامن زده شده است که، برخلاف عقیده‌ی رایج، هیتلر در سال 1945 نمُرد بلکه تا مدت‌ها پس از آن به زندگی ادامه داد و در کهن‌سالی در آرامش از دنیا رفت. چرا به‌رغم وجود شواهد و مدارک مسلّم و بی‌چون‌وچرا درباره‌ی مرگ هیتلر، به نظر می‌رسد که این همه آدم عقیده دارند که او زنده مانده است؟ این پرسش تنها یک پاسخ ندارد.
واکسن کووید ما را با چالش‌های اخلاقی گوناگونی روبرو کرده است. برخی معتقدند که توزیع واکسن بر اساس میزان ثروت و توانایی خرید کشورها غیراخلاقی است و نتیجه‌ی عکس می‌دهد. برخی دیگر اما باور دارند که کاملاً منطقی است که هر کشوری سلامت شهروندان خود، به خصوص افراد آسیب‌پذیر، را در اولویت قرار دهد. دسته‌ی دیگری نگران‌اند که مبادا واکسن خطری داشته باشد. پرسش مهم دیگر این است که با افرادی که مایل به دریافت واکسن نیستند چه طور باید رفتار کرد؟
این گفتگو به دو علت انجام شد. اول، انتشار کتاب چشم‌اندازهای جهانی در موضوع جنسیت و آموزش عالی به قلم سه تن از استادان جامعه‌شناسی از ایران، فرانسه و هندوستان. یکی از این سه تن دکتر سعید پیوندی است که بخش مهمی از این کتاب به یافته‌های پژوهش‌های او در ایران اختصاص دارد. علت دوم، انتشار شماره‌ی دهم مجله‌ی «آزادی اندیشه» با موضوع «علم، قدرت و جنسیت» که سعید پیوندی و نیره توحیدی مشاوران علمی این شماره بودند.
روستای ایول دراستان مازندران بیش از ۱۰۰ سال محل سکونت بهائیانی بود که غالباً کشاورز بودند و مؤسس اولین مدرسه‌ی ابتدایی و نخستین حمام دوش در آن روستا. پس از انقلاب ده‌ها هکتار از زمین‌های آنها مصادره و خانه‌هایشان به آتش کشیده و ویران شد. نتیجه‌ی سال‌ها پیگیرد قانونی بهائیان رانده شده‌ی روستا از مراجع گوناگون قضائی و حکومتی سرانجام در پاییز امسال از سوی دادگاه تجدیدنظر استان مازندران مشخص شد: به حکم مراجع تقلید اموال آنها هیچ گونه مشروعیتی ندارد و اراضی‌شان در اختیار ستاد اجرایی فرمان امام قرار می‌گیرد تا مراکز فرهنگی جهت تبلیغ مهدویت احداث کنند.
دبیرکل انجمن بین‌المللی زنان، در سال ۱۸۷۲ گفت «مهد آزادی و برابری در اروپا، سوئیس، دخترانش را بیش از همه‌ی سلطنت‌هایی که محاصره‌ش کرده‌اند سرکوب می‌کند و بی‌بهره می‌گذارد. بالغ‌ترین ملت اروپا با نیمه‌ی مؤنث خود همچون نابالغ‌ترین فرزندش رفتار می‌کند.» اما صد سال دیگر، دقیقاً تا فوریه‌ی سال ۱۹۷۱ طول کشید تا زنان سوئیسی حق رأی پیدا کنند.
به‌رغم نگرانی‌های فعلی درباره‌ی شیوع گسترده‌ی نابرابری در کشورهای ثروتمند جهان، چند دهه‌ی گذشته برای فقرای جهان دهه‌های بدی نبوده است. در فاصله‌ی سال‌های ۱۹۸۰ تا ۲۰۱۶ میلادی، میانگین درآمد ۵۰ درصد پایین جامعه تقریباً دو برابر شده، و این بخش ۱۲ درصد از رشد تولید ناخالص داخلی کل دنیا را به خود اختصاص داده است.
کشتار بهائیان در ۱۷ مرداد ۱۳۲۳ در شاهرود و اخراج بازماندگان، واقعه‌ی مدهش فراموش‌شده‌ای است که برای فهم بهتر رویدادهای امروز فوق‌العاده مهم است. اهمیت کشتار شاهرود از یک سو به وجوه انسانی آن برمی‌گردد زیرا یکی از شدیدترین جنایت‌های متکی به مذهب در سده‌ی گذشته بوده، و از سوی دیگر ناشی از روایت دست اولی است که از آن واقعه به جا مانده است: در قالب کتاب حقایق گفتنی پیرامون حادثه‌ی ننگین شاهرود و کشتار بهائیان به دست شیعیان.
«سمیرا زرگری، سرمربی تیم ملی اسکی زنان، از همراهیِ تیم اعزامی به مسابقات جهانی به دلیل ممنوع‌الخروج شدن از سوی همسرش باز ماند.»
جمال‌زاده که پدرِ داستانِ کوتاه و مدرنِ ایران خوانده می‌شود با روحیه‌ای وطن‌پرستانه و عشقی عمیق به فرهنگِ ایران‌زمین، بسیار کوشید طرزهای بیانی، و آرایه‌های لفظیِ زبانِ قصه را به زبانِ محاوره و عامه‌فهم (زبان عامیانه) نزدیک کند و از زبان و نثرِ مطول و پرطمطراقِ دوره‌ی قاجار فاصله بگیرد.
شش دولت‌شهر عرب خلیج فارس، که هر یک پیشتر نوعی دهکده‌ی ماهی‌گیریِ بکر و بی‌جنب‌و‌جوش بودند، اکنون به سرزمین عجایبی پرزرق‌وبرق و فوق مدرن و البته کانون برده‌داری تبدیل شده‌اند.الغای واقعیِ برده‌داری در خلیج فارس مستلزم از بین رفتن همه‌ی نشانه‌های برده‌داری، به‌ویژه نژادی‌سازی کار و سوءاستفاده و بهره‌کشی شدید از کارگران، است.
هرچند تجربه‌ی درک زیبایی امری عمومی است اما اکثر مردم موافق‌اند که بعضی از افراد از حس زیبایی‌شناسی بیشتری برخوردارند. اما این امر به چه معنی است؟
هرچند قوانینِ ناظر به مصادره یا حقوق مصادره در ایران عمدتاً اموالی را مشمول حکم مصادره می‌داند که از طریق ارتکاب جرایم یا از طریق فعالیت‌های غیر اقتصادی نظیر قمار به دست آمده باشد اما اموال بسیاری از شهروندان غیر مسلمان بدون رعایت تشریفات قانونی و جست‌وجو درباره‌ی منشأ مالکیت آنها به تیغ مصادره سپرده می‌شود.
دین و آزادی بیان چه رابطه‌ای دارند؟ چرا «توهین به مقدسات» این‌قدر حساسیت‌برانگیز است؟ آیا آزادی بیان به «بیان محترمانه» محدود می‌شود؟ با «کفرگویی» چه باید کرد؟ سومین پادکست «یک کتاب» را به «ایمان به نفرت» نوشته‌ی ریچارد مون اختصاص داده‌ایم.
