تب‌های اولیه

رپ فارسی؛ روایت بی‌‌تعارف یک دوران مهیب

امید احسانی

امروز میدان موسیقی رپ میزبان نسل چهارم است. حالا که بیش از ۹۵ درصد مردم ایران به اینترنت دسترسی دارند، تعداد رپکُنها آنقدر زیاد است، و آنقدر از جانب جوانان شنیده میشوند که به‌هیچ‌وجه نمیتوان انکارشان کرد. ما با نظر به چنین چشماندازی در این پادکست در جستجوی پاسخ این پرسش هستیم: چرا رپ فارسی مهم است و باید به عنوان یکی از مهم‌ترین جریانهای هنری و اجتماعی ایران آن را واکاوی کرد؟

شوشا گاپی: رقصی میانه‌ی سه اقلیم

منصوره شجاعی

اولین بار عکسش را روی جلد صفحه‌ی گرامافون پشت ویترین «صفحه‌فروشی بتهوون» در خیابان پهلوی دیدم. با موهای سیاه شلاقی که روی پیشانیِ بلندش پخش‌و‌پلا شده بود و برق چشمان سیاهش را جلا می‌داد. خنده‌ای صمیمی و هم آشنا، لب‌های خوش‌فرمش را پس زده بود تا دندان‌های ردیف و سفیدش نمایان شود. شوشا گاپی: خواننده‌ی ترانه‌های محلی.

مالیخولیای نسل‌کشی در سکوت کومیتاس

مهدی شبانی، اوموت بوزیل

به‌‌رغم خاموشی زودهنگام کومیتاس و دست شستن از ساخت و اجرای موسیقی در پی نسل‌کشی ارامنه، او پدر موسیقی ارمنی به شمار می‌رود. کنسرواتوار موسیقی ایروان را به اسم او «کومیتاس» نامیده‌اند. آرامگاه او نیز در همین شهر است و از آن با عنوان «پانتئون کومیتاس» یاد می‌کنند. هرچند نقش و تأثیر او به صورت خاص در موسیقی ارامنه و به صورت عام در موسیقی شرق می‌توانست بسیار گسترده‌تر باشد، اما جایگاه او در میان ارمنی‌ها هم‌تراز یوهان سباستیان باخ در آلمان یا جوزپه وردی در ایتالیا است.

چهارده مرداد، سالگرد غروب قمرِ آواز ایران و طلوع خورشید مشروطیت ــ نگاهی به متون خاطرات قمرالملوک وزیری

منصوره شجاعی

چهارده مرداد امسال، ۶۲ سال از خاموشی قمر می‌گذرد اما هنوز صدایش را از دروازه‌ی شیرنشان مجلس بهارستان می‌توان شنید: «مرغ سحرناله آوازش را می‌شنویم. وقتی برای اولین ‌بار بی‌حجاب به روی صحنه رفت و چنین خواند: «فقیه شهر به رفع حجاب مایل نیست/ چرا که هرچه کند حیله در حجاب کند».

گفتگو با پریسا ثابت، آهنگساز و برنده‌ی جایزه‌ی انجمن هنر آنتاریو

مأمن رضایی

پریسا ثابت، آهنگساز ایرانیِ ساکن کاناداست که اخیراً به همراه نیکا خانجانی، برنده‌ی جایزه‌ی «سه زن» مسنا موزیکا (Mécénat Musica Prix 3 Femmes) در کانادا شده‌اند. در این ویدئو پریسا ثابت در مورد این قطعه و فرایند یادگیری موسیقی از دوران کودکی‌اش در ایران توضیح می‌دهد.

بانگ مرغی که خاموش شد: محمدرضا شجریان و آوای یگانه‌ی او

عباس امانت

شجریان نمادی از آنچه بود که فرهنگ ایران را دلپذیر و سحرآمیز می‌ساخت؛ پدیده‌ای که در رویارویی با خشک‌اندیشی و شرارت قدرتمندان به ما رموز خُرمی و امیدواری می‌آموخت و پیوند ما اکنونیان را با گذشته‌ی پُربار شعر و موسیقی ایران ژرفای تازه‌ای می‌بخشید.

بتهوون انقلابی

کریس رایت

ما ملودی‌های مشهورِ سمفونی‌های سوم، پنجم، ششم یا نهم یا کنسرتو پیانوها و سونات‌ها یا قطعات موسیقیِ مجلسی بتهوون را برای هزارمین بار در فیلم‌ها، آگهی‌های تجاری یا کنسرت‌ها می‌شنویم. اما تیغ بُرنده‌ی این موسیقی به علت مصرف بیش از حد کُند شده است. به عبارت دیگر، ماهیت به شدت سیاسی موسیقیِ بتهوون ــ ماهیت شورشی، انقلابی، عمیقاً دموکراتیک و آزادی‌خواهانه‌اش ــ را از یاد برده‌ و از آن غافل شده‌ایم.

ترانه‌ها و تجربه‌های مرجان فرساد

در گفتگو با شبنم طلوعی

به مناسبتِ انتشار آلبوم جدید مرجان فرساد، «درخت سپید»، شبنم طلوعی با او درباره‌ی زندگی‌اش، از کودکی تا امروز، و فعالیت‌های هنری‌اش گفتگو کرده است.