جغرافیا علیه تاریخ

فیروز کاظم‌زاده استاد برجسته‌ی تاریخ ایران و روسیه در دانشگاه‌های ییل و هاروارد و از جمله مدافعان حقوق اقلیت‌های مذهبی در سراسر دنیا و از جمله شهروندان ایران بود. در سال 1998، رئیس جمهور آمریکا او را به عضویت «کمیته‌ی آزادی مذهبی آمریکا» برگزید. این مقاله نگاهی به کارنامه‌ی تلاش‌های فرهنگی او می‌اندازد. وی چند روز پیش در آمریکا درگذشت. 

معروف است که غول رسانه‌ای، تد ترنر، زمانی در دهه‌ی 1990، و در اوج دوران خودشیفتگی گفته است: «اگر من فقط کمی تواضع داشتم، انسان کاملی بودم!» اگرچه ترنر نسبت به آن زمان بسیار متواضع‌تر شده است، امروزه کارآفرینان در عرصه‌ی فن‌آوری اغلب همان‌قدر رفتار پرتکبر دارند.

امروزه «حقوق بشر» به مجموعه اصولی اطلاق می‌شود که بنیادی‌ترین حقوق همه‎ی انسان‌ها را تعریف می‌کند. اما اصول «حقوق بشر» بر چه اساسی استوار شده است؟ آیا «حقوق بشر» ریشه در حقایق آشکار فلسفی دارد، یا این که صرفاً به مجموعه‌ای از قوانین و قراردادهای حقوقی محدود می‌شود؟

پنجاه سال پیش در چنین روزهایی، مارتین لوتر کینگ، رهبر «جنبش حقوق مدنی» آمریکا، در یک سخنرانی تاریخی، با اعتراض به مداخله‌ی نظامی آمریکا در ویتنام، در مورد پشتیبانی از این مداخله هشدار داد. به عقیده‌ی او، نظامی‌گری و بی‌اعتنایی به بهبود اوضاع اجتماعی، آمریکا را به مرگ معنوی خود نزدیک می‌کند.

در قرون وسطا، فیلسوفان مسلمان به شدت متکی به تبادل افکار با همکاران یهودی و مسیحی خود بودند. همکاری متفکران متعلق به ادیان مختلف در زمینه‌ی فلسفه رخدادی کم‌نظیر بود که ارزش و اهمیت اندیشه‌ورزی بدون تسلیم شدن به تعصبات دینی را به نمایش می‌گذاشت. 

آینده‌ی تغییرات در جامعه‌ی ایران و چگونگی و مسیر تحقق دموکراسی و پاس‌داشت حقوق بشر از جمله مباحثی است که در چند دهه‌ی اخیر همواره مورد بحث و مناقشه بوده است. «آسو»، در سلسله گفت‌وگوهایی با شماری از فعالان و تحلیل‌گران سیاسی و مدنی درباره‌ی ضرورت و چگونگی تغییرات در ایران، ملزومات وقوع این تغییرات، و بازوهای تغییر در جامعه گفت‌وگو کرده است.

بیانیه‌ای که در آستانه انتخابات ریاست جمهوری در ایران با ۱۸۰ امضا، با عنوان «مطالبات کنشگران جنبش زنان ایران از نامزدهای ریاست جمهوری» منتشر شده، فهرستی از خواسته‌های این گروه برای رفع تبعیض علیه زنان است. این بیانیه چهه  می‌گوید و راهبرد آن تا چه اندازه می‌تواند مؤثر باشد؟

امروزه دنیای سیاست بیش از همیشه گرفتار دسیسه‌ها و توطئه‌ها شده است. اما آیا وجود دسیسه‌ها و توطئه‌های واقعی دلیل موجهی برای این است که همه‌ی اتفاقات جاری در جهان را از منظر «توهم توطئه» بنگریم؟ با بیماری همه‌گیرِ «بی‌اعتمادی» که به تهدیدی برای بنیان‌های دموکراسی مبدل شده چگونه باید مقابله کرد؟

دکارت، از بنیان‌گذاران فلسفه‌ی مدرن، شناخت شخصیت و «خود» هر انسان را امری شخصی و انفرادی و بی‌ارتباط با تعامل فرد با سایر افراد می‌دانست. برخلاف تصور او، نظریات امروزی نشان می‌دهند که شناخت ما از خودمان به عنوان یک فرد کاملاً وابسته به تعامل و ارتباط ما با دیگر افراد است. 

در اردیبهشت سال ۱۳۸۷ مسئولین جامعه‌ی بهایی همزمان و در منزل مسکونی‌شان دستگیر شدند. آن‌‌ها تمام این سال‌ها را تا امروز در زندان گذرانده‌اند. این نوشته، روایت همان روزهاست؛  نه در تهران که در زندگی مهاجری تازه‌وارد در غرب استرالیا

عقاید فلسفی از این نظر که در دوره‌ای مُد روز به شمار می‌آیند و در دوره‌ی بعدی از مُد افتاده می‌شوند شباهت زیادی به محصولات صنعت مُد دارند. چرا بعضی از عقاید فلسفی مد روز می‌شوند و بعضی دیگر از مد افتاده محسوب می‌شوند؟ کدام فلسفه‌ امروز مُد روز است و فردا دیگر نیست؟  

حدود نیمی از 55 مکان فرهنگی جهان که سازمان یونسکو در فهرست «مکان‌های فرهنگیِ در خطر» قرار داده است، در دنیای عرب واقع شده‌اند. در این مقاله با مختصات این مکان‌ها و آثار باستانی و تاریخی آن‌ها در شش کشور سوریه، عراق، یمن، لیبی، فلسطین، و مصر آشنا می‌شویم.

آینده‌ی تغییرات در جامعه‌ی ایران و چگونگی و مسیر تحقق دموکراسی و پاس‌داشت حقوق بشر از جمله مباحثی است که در چند دهه‌ی اخیر همواره مورد بحث و مناقشه بوده است. «آسو»، در سلسله گفت‌وگوهایی با شماری از فعالان و تحلیل‌گران سیاسی و مدنی درباره‌ی ضرورت و چگونگی تغییرات در ایران، ملزومات وقوع این تغییرات، و بازوهای تغییر در جامعه گفت‌وگو کرده است.

آیا می‌توان نظام بانکداری کنونی را یکی از عوامل تحکیم مبانی جامعه‌ی طبقاتی دانست؟ از توزیع نامتوازن هزینه‌ها و سودهای بهبود وضعیت اقتصادی در جوامع سرمایه‌داری چه می‌دانیم؟ چرا بعد از هر دور رکود اقتصادی، شمار کارگران بیکار در مقایسه با دوره‌ی پیش از انقباض اقتصاد افزایش می‌یابد؟

در جریان جنگ جهانی دوم، انبوهی از مهاجران لهستانی که به شوروی کوچانده شده بودند، به ایران انتقال داده شدند. برخی از این مهاجران در این میان مردند، بعضی از آنان بعدها به کشورشان برگشتند، و برخی هم در ایران ماندند. هلن استلماخ آخرین بازمانده‌ی این مهاجران در تهران بود.

علم خدا بر همه‌چیز و آگاهی او از اعمال و افکار انسان‌ها یکی از اصول مشترک ادیان ابراهیمی است، و تا حد زیادی در ارتباط با مسائل اخلاقی می‌گیرد. این ویژگی در فرهنگ‌ها و جوامعی که ادیان و خدایان دیگری دارند به چه شکل در می‌آید، و چه وجه اشتراکی با خدای ادیان ابراهیمی و پی‌روان آن دارد؟

در سال‌های اخیر، وب‌سایت‌ها و مراکز متعددی برای عرضه‌ی کتاب‌های الکترونیک تأسیس شده و آغاز به کار کرده‌اند. «باشگاه ادبیات» یکی از مهم‌ترین پایگاه‌ها برای تهیه و تولید کتاب‌های الکترونیک فارسی است. امیر عزتی، مؤسس این باشگاه، در گفت‌وگو با «آسو» از فعالیت‌های خود در این زمینه و اهمیت کتاب‌های الکترونیک می‌گوید.

آینده‌ی تغییرات در جامعه‌ی ایران و چگونگی و مسیر تحقق دموکراسی و پاس‌داشت حقوق بشر از جمله مباحثی است که در چند دهه‌ی اخیر همواره مورد بحث و مناقشه بوده است. «آسو»، در سلسله گفت‌وگوهایی با شماری از فعالان و تحلیل‌گران سیاسی و مدنی درباره‌ی ضرورت ...