۲۰ خبر خوش در سال ۲۰۲۰
تصویر: اندرو شولتز
۱ ــ سالی بی‌سابقه برای انرژی‌های تجدیدپذیر
پیش از شیوع همه‌گیری جهانی، تقاضا برای انرژی‌های تجدیدپذیر رو به افزایش بود و در سال 2020 نیز همین جریان تداوم یافت. پیشرفت در فناوری‌های سبز، هزینه‌ی استفاده از باد و خورشید را به سرعت کاهش داده و آنها را به منابعی قابل‌رقابت با سوخت‌های فسیلی مبدل کرده است. برای مثال در سه ماه نخست سال 2020، نیمی از برق تولیدی در بریتانیا توسط انرژی‌های تجدیدپذیر فراهم آمد و افزایش استفاده از انرژی بادی موجب شد رکورد تازه‌ای در تولید انرژی پاک رقم بخورد.
بنا بر گزارشی که بی‌پی (BP) در ماه سپتامبر منتشر کرد، تقاضا برای خرید نفت احتمالاً در سال 2019 به اوج خود رسید و اکنون رو به افول است. در این گزارش تصریح شده است که شیوع همه‌گیری جهانی و سیاست‌های مهار بحران اقلیمی، افول سوخت‌های فسیلی را شتاب بخشیده است. همچنین در سال 2020، بزرگترین تولیده‌کننده‌ی نفت اتحادیه‌ی اروپا وعده داد که عملیات حفاری را متوقف خواهد کرد: دانمارک طی اقدامی که آن را «لحظه‌ای سرنوشت‌ساز» خواند، در ماه دسامبر اعلام کرد که تمام اجازه‌نامه‌های آتی برای اکتشاف نفت و گاز در دریای شمالی را لغو خواهد کرد و تا سال 2050 نیز روند تولید به تدریج قطع خواهد شد.
2- تعداد افرادی که به برق دسترس دارند بیش از هر زمان دیگری است
بنا بر گزارشِ ماه اکتبر آژانس بین‌المللی انرژی، تلاش‌ها برای بهینه‌سازی دسترس به برق در کشورهای در حال توسعه نتیجه‌بخش بوده است. تعداد افرادی که به برق دسترس ندارند از 860 میلیون نفر در سال 2018 به 770 میلیون نفر در سال 2019 کاهش یافته است، که بنا بر ادعای آژانس بین‌المللی انرژی رکوردی بی‌سابقه است. پروژه‌های برق‌رسانی در هند و برخی کشورهای آفریقایی میلیون‌ها نفر را به شبکه‌ی برق متصل کرده است و به گفته‌ی کارشناسان این روند باید در دوران همه‌گیری و پس از آن تداوم بیابد.
تصویر: پلیکان‌های پاخاکستری. بیرگر اشترال
3- موفقیت در بازگرداندن به دامن طبیعت و آزادسازی حیوانات
با افزایش اقبال به این مفهوم، اخبار خوبی از آزادسازی حیوانات در سال 2020 به گوش می‌رسد. در ماه ژوئیه اعلام شد که با وجود آن که هزاران سال است که بایسون‌ها در انگلستان آزادانه حرکت نکرده‌اند اما به عنوان بخشی از پروژه‌ی 1 میلیون پوندی بازسازی حیات وحش در جنگل‌های بلین، واقع در کِنت، قرار است آنها به جنگل‌های کشور بازگردند. به گفته‌ی حافظان محیط‌زیست در بهار 2020 گله‌ای از بایسون‌های اروپایی به دامن طبیعت باز خواهند گشت.
اخبار هیجان‌انگیز دیگر حکایت از آن دارد که در نقاط دیگر بریتانیا پروژه‌هایی برای آزادسازی سگ‌های آبی، عقاب‌های دم‌سفید، کورکورهای حنایی و پلیکان‌های پاخاکستری در جریان است؛ در جریان پروژه‌ای برای احیای حیات‌وحش در نقاط کوهستانی اسکاتلند، داوطلبان برای محافظت از درختان جوان پا پیش گذاشته‌اند؛ پروژه‌های بازسازی رودخانه‌ها با موفقیت چشمگیری همراه بوده است. پس از تلاش‌های بسیار برای محافظت از وَشَق ایبری ــ کوچک‌ترین گربه‌سانِ در معرض خطر ــ شرایط این گونه نیز رو به بهبود است.
تصویر: کودکی در ابوجا، نیجریه. محمد ابراهیم معاجی
4- فلج اطفال در آفریقا ریشه‌کن شده است
بخش آفریقای سازمان بهداشت جهانی در ماه اوت اعلام کرد که به دنبال دهه‌ها فعالیت «طرح ریشه‌کن‌سازی جهانی فلج اطفال» و حکومت‌ها و نهادهای مرتبط، فلج اطفال در آفریقا ریشه‌کن شده است. این اعلان زمانی منتشر شد که این ویروس در نیجریه عاقبت ریشه‌کن شد. گروه ضربتی که به همین منظور توسط سازمان بهداشت جهانی تشکیل شده بود چهار سال پس از مشاهده‌ی آخرین مورد از این بیماری تأیید کرد که فلج اطفال در قاره‌ی آفریقا کاملاً ریشه‌کن شده است.
معمولاً کودکانِ زیر 5 سال به فلج اطفال مبتلا می‌شوند و این بیماری می‌تواند باعث فلج شدن یا حتی مرگ شود. درمانی برای آن وجود ندارد اما واکسن فلج اطفال فرد را تا آخر عمر نسبت به این ویروس ایمن می‌کند. در سال 1996، بنا بر تخمین‌ها فلج اطفال باعث فلج شدن 75 هزار کودک در آفریقا شد، این وضعیت موجب شد نلسون ماندلا برنامه‌ا‌ی را برای واکسیناسیون کودکان آغاز کند. با این حال، این ویروس در نیجریه پابرجا مانده بود و کمتر از نیم دهه قبل نیمی از مرگ و میر جهانی بر اثر فلج اطفال به این کشور تعلق داشت. تدروس ادهانوم، دبیر کل سازمان بهداشت جهانی، ریشه‌کن شدن فلج‌اطفال در آفریقا را «پیروزی بهداشت عمومی» خواند.
تصویر: دوچرخه‌سواری در کپنهاگ، دانمارک. دارت لیو
5- تلاش برای بیرون راندن خودروها از شهرها شتاب بیشتری گرفته است
در رابطه با هوای پاک‌تر در شهرها نیز اخبار خوبی به گوش می‌رسد. حضور وسایل نقلیه‌ی شخصی در مناطق شهری به حداقل رسانده شده است و این امر نتایج دلگرم‌کننده‌ای برای کسب‌وکارها و جوامع محلی داشته است. پیش‌نویس «طرح حمل‌ونقلِ بیرمنگام» که در ماه ژانویه اعلام شد خبر از شهری پاک‌تر و سبزتر، خیابان‌هایی بدون خودرو، حمل‌ونقل عمومی بهتر و خطوط دوچرخه‌سواری بیشتر می‌دهد. حامیان آن می‌گویند که این طرح به مخاطرات دوگانه‌ی هوای آلوده و چاقی ــ که هر دو از دغدغه‌های عمده‌ی بیرمنگام است ــ توجه دارد و کمک خواهد کرد تا شهر به هدف بلندپروازانه‌ی خود، یعنی تبدیل شدن به شهری کربن‌خنثی، در سال 2030 دست یابد.
برایتون، یورک، گنت، اسلو، کپنهاگ، مادرید، بارسلون و بوگوتا از جمله شهرهایی هستند که در این رابطه دست به اقدامات دلگرم‌کننده‌ای زده‌اند: از طرح «بلوک‌های شهری» عاری از خودرو در بارسلون و خطوط دوچرخه‌سواری در پاریس تا تلاش برای این که افراد بیشتری در کپنهاگ از دوچرخه استفاده کنند ــ کپنهاگ در حال حاظر هم از نظر تعداد سفر درون‌شهری با وسایل نقلیه‌ی دوچرخ در جهان پیشگام است. در دوران همه‌گیری جهانی شهرهای بسیاری شاهد حضور تعداد کمتری از خودروهایی با سوخت فسیلی در خیابان‌های خود بودند و برخی قصد دارند همین وضعیت را حفظ کنند.
تصویر:Veeterzy
6- کاهش سرمایه‌گذاری در سوخت‌های فسیلی
به گفته‌ی مارک فاسِت (Mark Fawcett)، مدیر سرمایه‌گذاری بزرگترین صندوق بازنشستگی بریتانیا (Nest) «هیچ‌کس نمی‌خواهد در سراسر عمر خود پس‌انداز کند و عاقبت در جهانی بازنشسته شود که تغییر اقلیمی آن را نابود کرده است.» این صندوق در ماه ژوئیه اعلام کرد که دیگر در شرکت‌هایی که با استخراج ذغال‌سنگ، ماسه‌های نفتی و حفاری در قطب شمال سروکار دارند سرمایه‌گذاری نخواهد کرد. بریتانیا، در حالی که در دسامبر میزبان «اجلاس بلندپروازی‌های اقلیمی» بود، متعهد شد سرمایه‌گذاری در توسعه‌ی سوخت‌های فسیلی در خارج از کشور را متوقف خواهد کرد. این اقدام پس از آن صورت گرفت که حکومت بریتانیا متهم به ریاکاری شد زیرا در حالی که خود را برای میزبانی اجلاس اقلیمی Cop26 آماده می‌کرد 21 میلیارد پوند از پول مالیات‌دهندگان خود را به سمت پروژه‌های مربوط به سوخت‌های فسیلی در خارج از کشور سرازیر کرده بود.
چند روز بعد، لویدز (Lloyds)، بزرگترین بازار بیمه‌ی جهان، اعلام کرد که از سال 2022 صدور بیمه‌نامه‌های جدید را برای پروژه‌های مربوط به ذغال‌سنگ، ماسه‌های نفتی و حفاری در قطب شمال متوقف خواهد کرد. هنگامی که بانک آمریکا در ماه دسامبر اعلام کرد دیگر هزینه‌ی حفاری‌های نفت و گاز را در قطب شمال تأمین نخواهد کرد، در واقع آخرین بانک عمده‌ی آمریکایی بود که چنین تعهدی می‌داد.
تصویر: لئون اِل
7- تلاش‌ها برای بهبود بخشیدن به تنوع و تکثر سرعت و کارآمدی بیشتری پیدا کرده است
در سال 2020 تلاش‌ها برای بهبود بخشیدن به تنوع و تکثر، از اسکار گرفته تا جایزه‌ی ادبی بوکر، افزایش یافت اما هنوز راه درازی در پیش است. در ماه سپتامبر، آکادمی اسکار دستورالعمل‌های جدیدی منتشر کرد که هدف از آنها بهبود بخشیدن به تنوع و تکثر در معتبرترین جایزه‌ی خود، یعنی جایزه‌ی بهترین فیلم، بود. معترضان بر فقدان فاحش تنوع و تکثر در بین اعضای آکادمی تأکید داشتند و آکادمی برای حل این مشکل، بر تعداد و تنوع اعضای خود افزود. طبق دستورالعمل‌های جدید، که قرار است از 2024 اجرایی شوند، شرکت‌کنندگان برای این که واجد شرایط نامزدی جایزه‌ی بهترین فیلم باشند باید از میان چهار معیار دست‌کم دو مورد را رعایت کرده باشند. از جمله معیارها می‌توان به این موارد اشاره کرد: طرح داستانی فیلم بر یکی از گروه‌هایی متمرکز باشد که کمتر در سینما بازنمایی داشته‌اند و هنرپیشگانی از این گروه‌ها ــ از جمله زنان، اعضای اقلیت‌های نژادی، قومی و جنسیتی و معلولان ــ در آن شرکت داشته باشند.
همچنین در سپتامبر، در فهرست شش نفره‌ی نامزدهای جایزه‌ی بوکر ــ یکی از معتبرترین جوایز ادبی در جهان انگلیسی‌زبان ــ نام چهار زن و چهار رنگین‌پوست به چشم می‌خورد. در دسامبر نتفلیکس ــ بزرگترین سرویس نمایش فیلم در جهان ــ متعهد شد تا به منظور در نظر گرفتن تکثر مخاطبان خود در بریتانیا، برنامه‌های خود را تنوع بیشتری ببخشد.
تصویر: کیت دِیوی
8- از باغبانی برای حیات‌وحش با شور و شوق استقبال شده است
با توجه به این که در سال 2020 افراد بسیاری در نواحی محلی خود محدود شدند، اهمیت و نقش طبیعت در تقویت سلامت و بهروزی انسان‌ها بیش از هر زمان دیگری آشکار شده است. یکی از جنبه‌های مثبت زندگی در قرنطینه این است که مردم بریتانیا شور و شوقی دوباره برای باغبانی پیدا کرده‌اند. به نظر می‌رسد در 2020 نوعی از باغبانی که نیازهای حیات‌وحش را مد نظر قرار می‌دهد محبوبیت خاصی پیدا کرده است. با الهام از افرادی چون کِیت برَدبری (Kate Bradbury) و کتاب اخیر او با عنوان «باغبانی برای حیات‌وحش»، در سرتاسر بریتانیا علفزارهای کوچک بدون آن که چمن‌هایشان کوتاه شوند دست‌نخورده باقی مانده‌اند، آبگیرهای کوچک ساخته شده‌اند، تل‌های هیزم به حال خود رها شده‌اند تا محل سکونتی برای حشرات فراهم شود. این جنبش را «باغبانی معکوس» نامیده‌اند و می‌تواند تأثیر شگرفی داشته باشد: هر چه باشد، در بریتانیا مساحت مجموع باغچه‌ها از تمام ذخیره‌گاه‌های طبیعی ملی بیشتر است.
قرنطینه انگیزه‌ای برای به وجود آمدن جنبش «گیاه‌شناسان یاغی» شده است. کارزار MoreThanWeeds# به رهبری سوفی لوگیل، گیاه‌شناس فرانسوی، مردم را تشویق می‌کند تا به طبیعت شهری توجه بیشتری نشان دهند و درباره‌ی گیاهانی که از میان شکاف پیاده‌روها و چمن‌های حاشیه‌ی خیابان‌ها می‌رویند اطلاعات بیشتری کسب کنند.
تصویر: یوسِفین
9- اسکاتلند محصولات دوران قاعدگی را برای همگان رایگان کرد
اسکاتلند در ماه نوامبر تاریخ‌ساز شد و تبدیل به اولین کشوری شد که محصولات دوران قاعدگی را رایگان و عمومی اعلام کرد. فعالان از این حرکت استقبال کردند و مدعی شدند که اسکاتلند «نمونه‌ای عالی» برای سایر کشورها خواهد بود. خیریه‌ی Bloody Good Period اعلام کرد که «تصمیم اسکاتلند پیروزی بزرگی برای [جنبش] عدالت برای قاعدگی بود و نیازهای زنان و کسانی که قاعده می‌شوند و فراهم ساختن محصولات مربوط به آن برای کسانی که به آنها نیاز دارند را به رسمیت شناخت.»
تصویر: الکساندریا اکازیو-کورتز. جِس کورمَن
10- در انتخابات آمریکا رهبرانی پیروز شدند که به تغییرات اقلیمی توجه دارند
به گفته‌ی «دوستان زمین» پیروزی جو بایدن در انتخابات آمریکا در ماه نوامبر «روزنه‌ی امیدی» برای مقابله با بحران اقلیمی گشوده است. انتخاب بایدن به این معناست که آمریکا ــ دومین تولیدکننده‌ی بزرگ گازهای گلخانه‌ای در جهان ــ اکنون مصمم است تا دوباره به معاهده‌ی پاریس بازگردد.
از جمله افراد دیگری که رهبری مبارزه با تغییرات اقلیمی را بر عهده دارند و دوباره انتخاب شدند عبارتند از الکساندریا اُکازیو-کورتز (جوان‌ترین زنی که تا کنون به عضویت کنگره‌ی آمریکا درآمده است) و اِد مارکی. آنها در سال 2019 برنامه‌ی نیو دیل سبز (Green New Deal) را به کنگره ارائه کردند. با توجه به این که اکنون بیش از هر زمان دیگری نیاز به اقدام وجود دارد، چشم‌های بسیاری به ایالات متحده و رویدادهای آن در 2021 دوخته شده است.
11- درباره‌ی اچ‌آی‌وی و ایدز اخبار خوبی به گوش می‌رسد
بنا بر اعلام سازمان «بهداشت عمومی بریتانیا» مبتلایان جدید به اچ‌آی‌وی در میان مردان همجنسگرا و دوجنس‌گرا در بریتانیا به کمترین میزان خود در 20 سال گذشته رسیده است. بنا بر گزارش این سازمان، تعداد مبتلایان جدید در میان تمام جنسیت‌ها و گرایش‌های جنسی، 10 درصد کاهش داشته است و از 4580 مورد در 2018 به 4139 مورد در 2019 رسیده است.
از سال 2010، ابتلا به اچ‌آی‌وی در سراسر جهان 23 درصد کاهش داشته است. در پایان سال 2019، حدود ۲۴/۵ میلیون نفر به داروهای ضدویروس دسترس داشته‌اند ــ بنا بر گزارش برنامه‌ی مشترک ملل متحد در زمینه‌ی ایدز، این تعداد سه برابر آمار سال 2010 است.
در 2020 پیشرفت‌های چشمگیری در توسعه‌ی روش‌های پیشگیری از اچ‌آی‌وی صورت گرفته است: Cabotegravir که توسط شرکت داروسازی ViiV تولید شده، دارویی است که می‌تواند تنها با شش بار تزریق در سال مانع از آلوده شده به ویروس اچ‌آی‌وی شود. دکتر آنتونی فائوچی، متخصص بیماری‌های عفونی در آمریکا، می‌گوید: «این پیشرفتِ بسیار بسیار مهمی است.»
سازمان‌های نظارتی نظر مثبتی درباره‌ی حلقه‌ی واژینال حاوی داپیویرین، که تنها باید یکبار در ماه تعویض شود، داشته‌اند.
تصویر: بچه فیل. سارا کیلیان
12- افزایش زاد و ولد در میان بسیاری از گونه‌های جانوری
کنیا در ماه اوت گزارش داد که جمعیت فیل‌های آن نسبت به سال 1989 بیش از دو برابر شده است و تعداد آنها از 16هزار به 34 هزار رسیده است. تعداد فیل‌هایی که به دست شکارچیان غیرمجاز کشته می‌شوند نیز در سال گذشته کاهش چشمگیری داشته است ــ در سال 2020 تنها هفت مورد گزارش شده است، در حالی که در 2019، 34 مورد و در 2018، 80 مورد بود. تعداد شیرهای کنیا نیز 25 درصد افزایش داشته است و از 2000 قلاده در سال 2010 به 2489 قلاده در سال 2020 رسیده است.
اوگاندا نیز خبر از افزایش زادوولد در میان گوریل‌ها می‌دهد. به گفته‌ی یکی از حافظان محیط‌زیست در پارک ملی نفوذناپذیر بویندی، گوریل‌های کوهستانی به شکلی «بی‌سابقه» در حال زادوولد هستند. بنا بر اعلام آنان در ماه سپتامبر، تا آن تاریخ هفت نوزاد گوریل به دنیا آمده بود ــ بیش از دو برابر گوریل‌هایی که در سال 2019 به دنیا آمده بودند.
یکی از مقامات محیط‌زیست اوگاندا در مصاحبه‌ای با نشریه‌ی تایمز اعلام کرد که «این افزایش زادوولد بی‌سابقه است.» گوریل‌های کوهستانی فقط در سه کشور زندگی می‌کنند ــ اوگاندا، رواندا و جمهوری دموکراتیک کنگو ــ و از مدت‌ها پیش تلاش‌هایی برای حفاظت از آنها آغاز شده بود و در نتیجه‌ی این تلاش‌ها گوریل‌ها در سال 2018 از فهرست جانواران شدیداً در معرض خطر خارج شدند.
تصویر: هوای تازه در ساحل. فرانک مک‌کِنا
13- تعداد کسانی که در بریتانیا سیگار را ترک می‌کنند به بیشترین میزان خود در یک دهه‌ی گذشته رسیده است
بنا بر پیمایش خیریه‌ی Action on Smoking and Health از زمان شروع همه‌گیری کووید19 بیش از یک میلیون نفر سیگار را ترک کرده‌اند. کمتر از نیمی از افرادی که در چهار ماه گذشته این عادت خود را ترک کرده بودند اعلام کردند که شیوع این بیماری بر تصمیم آنها تأثیرگذار بوده است.
در پیمایشی جداگانه، کالج دانشگاهی لندن دریافت که با توجه به داده‌های آنان از سال 2007 تا به حال، تعداد کسانی که از ابتدای سال 2020 تا ماه جون سیگار را ترک کرده‌اند بیشتر از هر سال دیگری بوده است.
تصویر: کودکان در حالی بازی در کابل، افغانستان. سحیب غیاثی
14- برای پنجمین سال متوالی تعداد قربانیان تروریسم کاهش یافته است
بنا بر گزارش «شاخص جهانی تروریسم» در 2020 برای پنجمین سال متوالی تعداد قربانیان تروریسم کاهش یافت. نسبت به سال 2014، تعداد قربانیان 59 درصد کاهش یافته و به 13826 نفر رسیده است. همچنین، طبق پژوهش‌ها وضعیت تروریسم در 103 کشور بهبود یافته است.
تروریسم هنوز هم در کشورهای بسیاری خطری جدی و قابل‌ملاحظه است اما بااحتیاط می‌توان این اخبار را تحولاتی مثبت ارزیابی کرد. بیشترین کاهش تعداد قربانی‌ها در افغانستان و نیجریه بوده است.
تصویر: کودمان در تانزانیا. توبی ونگ
15- در مقابله با مالاریا و سل پیشرفت‌هایی صورت گرفته است
در ماه نوامبر سازمان بهداشت جهانی اعلام کرد که مرگ‌ومیر ناشی از مالاریا به کمترین سطح خود رسیده و نسبت به 20 سال گذشته تقریباً 60 درصد کاهش یافته است. این به آن معناست که بین سال‌های 2000 و 2019 در سطح جهان از ۱/۵ میلیارد مورد ابتلا به مالاریا و ۷/۶ میلیون مورد مرگ‌ومیر بر اثر مالاریا جلوگیری به عمل آمده است. با این حال، سازمان بهداشت جهانی هشدار داد که کووید19 این پیشرفت در برابر مالاریا را با خطر مواجه کرده است و از کشورها خواست تا مداخلات هدفمند بهتری انجام دهند، ابزارهای جدید فراهم سازند و بودجه را افزایش دهند.
همچنین سازمان بهداشت جهانی گزارش سالانه‌ی خود درباره‌ی سل را نیز در ماه نوامبر منتشر کرد و نشان داد که تعداد مرگ‌ومیر در سطح جهان بین سال‌های 2015 و 2019، 14 درصد کاهش داشته است. از سال 2000، با اعمال روش‌های درمانی از وقوع بیش از 60 میلیون مورد مرگ‌ومیر جلوگیری به عمل آمده که رقم بهت‌آوری است.
تصویر: گلی در بیروت، لبنان. لبنان از جمله کشورهایی بود که از قطعنامه‌ی مجمع عمومی سازمان ملل درباره‌ی تعلیق مجازات اعدام برای نخستین بار در سال جاری حمایت کرد. رشید خرِیس
16- قزاقستان 88امین کشوری بود که به طور رسمی مجازات اعدام را ملغی اعلام کرد
قزاقستان در ماه سپتامبر اعلام کرد به یکی از پروتکل‌های بین‌المللی درباره‌ی الغای مجازات اعدام ملحق شده است و به این ترتیب به 88امین کشور امضاء‌کننده‌ی این قرارداد تبدیل شد. به گفته‌ی ماری استراترز، مدیر بخش اروپای شرقی و آسیای میانه‌ی عفو بین‌الملل، این خبر دلگرم‌کننده بود و نشانه‌ای مبنی بر این که «تعداد روزافزونی از کشورها در حال پشت سر گذاشتن این مجازات شرم‌آورند.»
در سال 2019، عفو بین‌الملل در گزارش سالانه‌ی خود درباره‌ی مجازات اعدام اعلام کرد که بیش از دو سوم کشورهای جهان مجازات مرگ را، به صورت قانونی یا در عمل، متوقف کرده‌اند. 142 کشور طبق قانون اساسی و قوانین خود مجازات مرگ را ملغی کرده‌اند یا بیش از یک دهه است که این مجازات را اجرا نکرده‌اند. مجازات اعدام در 56 کشور هنوز اجرا می‌شود.
در سال 2019، تعداد اعدام‌های تأیید شده به کمترین میزان خود در 10 سال گذشته رسید. به گفته‌ی عفو بین‌الملل، تعداد کشورهایی که به قطعنامه‌های سازمان ملل مبنی بر توقف اعدام در سراسر جهان رأی مثبت داده‌اند رو به افزایش است و این امر نشان می‌دهد که برای خاتمه دادن به مجازات اعدام اجماعی در حال شکل‌گیری است.
تصویر: لورن جوزف
17- عربستان سعودی و فلسطین ازدواج کودکان را ممنوع اعلام کردند
عربستان سعودی در 2020 کودک‌همسری را ممنوع ساخت و حداقلِ سن ازدواج را 18 سالگی معین کرد. در سال 2019، حکومت ازدواج کودکان زیر 15 سال را ممنوع کرد. پیش از آن برای ازدواج دختران یا پسران محدودیت سنی وجود نداشت. این ممنوعیت جدید اما راه گریزی هم دارد: نوجوانان زیر 18 سال هنوز هم می‌توانند ازدواج کنند مشروط به این که دادگاهی خاص این اجازه را به آنها بدهد. اما با توجه به ماهیت سنتی این کشورها، چنین خبری می‌تواند مثبت تلقی شود.
فلسطین نیز در سال 2020 ازدواج کودکان را ممنوع اعلام کرد و بنگلادش نیز پیشرفت‌هایی در این زمینه داشته است. بنا بر گزارش یونیسف، نسبت دخترانی که پیش از 18 سالگی ازدواج می‌کنند از 64 درصد در 2010 به 50 درصد در 2020 کاهش یافته است. در واقع این به آن معناست که در خلال دهه‌ی گذشته 10 میلیون دختر در بنگلادش از کودک‌همسری نجات یافته‌اند.
تصویر: آلیس دونوان راوز
18- در رابطه با حقوق اقلیت‌های جنسی و جنسیتی پیشرفت‌هایی صورت گرفته است
کاستاریکا در ماه مه ازدواج همجنس‌گرایان را قانونی اعلام کرد و به این ترتیب به 28امین کشوری تبدیل شد که چنین قانونی وضع کرده است. در ماه ژوئن، دیوان عالی ایالات متحده‌ی آمریکا در رأیی تاریخی، از شهروندان LGBTI در برابر تبعیض در محل کار حمایت کرد. این رأی «پیروزی‌ای غیرمنتظره» خوانده شد.
در اواخر همان ماه، قانونگذاران در گابونبه جرم‌زدایی از همجنسگرایی رأی دادند و به این ترتیب قانونی را که در 2019 تدوین شده بود نقض کردند. در ماه ژوئیه، مونتنگرو به عنوان نخستین کشور در بالکان، پیوند مدنی (civil partnership) بین افراد همجنس را قانونی اعلام کرد. مونتنگرو نخستین کشور اروپاییِ خارج از اروپای غربی و اتحادیه‌ی اروپا بود که پیوند مدنی را قانونی کرد. در ماه اکتبر در تایوان، برای نخستین بار دو زوج همجنسگرا در یک مراسم ازدواج گروهی به میزبانی ارتش شرکت کردند.
پس از تایوان، بوتان دومین کشور آسیایی بود که در ماه دسامبر روابط همجنسگرایانه را قانونی خواند. در نپال، مقامات دولتی اعلام کردند که برای نخستین بار در حین سرشماری ملی، افراد LGBTI را نیز در نظر خواهند گرفت تا به این ترتیب بتوانند دسترسی «اقلیت‌های جنسی» را به آموزش و طرح‌های سلامت بهبود ببخشند.
تصویر: دیوار بزرگ چین. رابرت نیمان
19- تعهدات اقلیمی کشورها شتاب فزاینده‌ای گرفته است
کشورهای بیشتری متعهد شدند که کربن‌خنثی شوند. کره‌ی جنوبی نخستین کشور آسیایی بود که متعهد شد در 2050 انتشار کربن را خنثی‌سازی کند و سپس ژاپن و چین نیز به او پیوستند و متعهد شدند تا سال 2060 کربن‌خنثی شوند. چین بزرگترین انتشاردهنده‌ی گازهای گلخانه‌ای است و پیشتر متعهد شده بود حدود سال 2030 روند نزولی تولید گازهای گلخانه‌ای را آغاز کند.
تام وودروف، دیپلمات اقلیمی سابق و از مشاوران «انجمن آسیا» به روزنامه‌ی گاردین گفت که «تعهد شی جین پینگ برای کربن‌خنثی شدن در 2060 تحولی شگرف است.»
آرژانتین نیز متعهد شده است که در سال 2050 کربن‌خنثی شود و این در حالی است که فنلاند، اتریش و سوئد تاریخ کربن‌خنثی شدن خود را جلوتر کشیده‌اند. بریتانیا متعهد شده است که در دهه‌ی آتی انتشار گازهای گلخانه‌ای خود را 68 درصد کاهش دهد و اتحادیه‌ی اروپا با تعیین هدفی جدید می‌خواهد در طول یک دهه تولید گازهای گلخانه‌ای خود را 55 درصد کاهش دهد. به گفته‌ی Future Crunch این به آن معناست که کشورهایی که در مجموع 42 درصد دی‌اکسید کربن جهان را تولید می‌کنند اکنون اهداف درخور اعتمادی برای کربن‌خنثی شدن دارند.
تصویر: مارکوس اسپایسک
20- واکسن کرونا سریع‌ترین واکسنی بود که آماده شد
شیوع کووید19 جهان را در اندوه فرو برد و خسارات فراوانی بر جای گذاشت اما موج جدیدی از همکاری‌های بین‌المللی را نیز به راه انداخت. در طول یک سال، نه تنها واکسن‌های مختلفی تهیه شدند بلکه اجازه‌ی مصرف پیدا کردند و اکنون تزریق نیز شده‌اند. همانطور که یکی از دانشمندان گفته است: «در 11 ماه گذشته به اندازه‌ی 10 سال کار انجام شده است.»
برگردان: هامون نیشابوری
آنچه خواندید برگردان این نوشته با عنوان اصلیِ زیر است:
Lucy Purdy, ‘What Went Right in 2020: The Top 20 Good News Stories of the Year,’ TRANSCEND Media Service, 28 Dec 2020
