هویت
آیا چیزی به نام هویت ملی یا فرهنگی وجود دارد؟ نقش دین، قومیت، زبان، جنسیت و گرایش جنسی در تعیین هویت ایرانیان در چند دهه اخیر چیست؟ آیا هویت نژادی همیشه اینقدر مهم بوده است؟ آیا میتوان گفت که در دنیای مدرن دیگر چهارچوبهای هویتساز قدیمی جایگاه خود را از دست دادهاند و به جای آن رسانههای جمعی و همذاتپنداری موقت با مشاهیر و جریانات جاری جای آنها را گرفتهاند؟ هویت ایرانیها از دوران باستان تا به حال چه تغییرات اساسی کرده است؟ آیا زندگی در خارج از ایران، باعث تغییر هویت یا تعلق ملی ایرانیان میشود؟
دین از سرچشمههای مهم «هویت» در دنیای معاصر است که عمدتاً بر اساس برداشت ما از «کتب مقدس» شکل میگیرد. آپیا، فیلسوف آفریقاییتبار آمریکایی، نشان میدهد که برداشتهای مختلفی از این متون میتوان داشت، و بنابراین به هویتهای دینیِ متکثر و متنوعی میتوان دست یافت.
چرا «ملت» مفهومی مناقشهآمیز است؟ «حق تعیین سرنوشت» مهمتر است یا «تمامیت ارضی»؟ اگر همه میپذیریم که «ما» حق داریم بر خود حکومت کنیم چرا اغلب دستیابی به توافق دربارهی کیستیِ «ما» چنین دشوار یا حتی ناممکن است؟ علل رواج ملیگرایی در عصر جهانیشدن چیست؟
مفهوم «نژاد»، برخلاف تصور بسیاری از ما، مفهومی است که در دوران مدرن پدید آمد و، با وجود پیشرفتهای فکری و علمی گسترده در این دوران، هنوز از بین نرفته است. آپیا، فیلسوف آمریکایی آفریقاییتبار، به بررسی ریشههای مفهوم نژاد و پدیدهی نژادپرستی میپردازد.
سازمان ملل ۱۸ دسامبر را «روز جهانی مهاجران» نامیده است. تعداد مهاجران در جهان در سال ۲۰۱۶ به ۲۴۴ میلیون نفر افزایش یافته است. یکی از واقعیتهایی که مهاجرت را بیش از پیش چالشبرانگیز میکند، مهاجرت کودکان و نوجوانان است. این گزارش به وضعیت مهاجران کودک و نوجوان افغانستانی میپردازد.
در عصرِ جهانیشدن، واقعگرایی سیاسی پاسخگوی نیازهای دنیایی به هم پیوسته نیست. هر چند بیتردید در مرحلهی بعدی تکاملِ اجتماعیِ انسان، صلحی جهانی پدید خواهد آمد اما اگر وحدت اساسی نوع بشر را نپذیریم و بر اساس آن عمل نکنیم، راه صلح از میان خون و آتش خواهد گذشت.
در تحقیقی کیفی و از طریق مصاحبههای نیمهساختار یافته با ایرانیان نسلِ دوم در سه کشور، پژوهشگر به بررسی دیاسپورای ایرانی پرداخته و میکوشد نشان دهد که گفتمانهای ملّی، یگانه عامل تعیین هویّت نیستند و عناصر مهم دیگری چون هویّت دینی تأثیری گاه تعیینکننده دارند.