آیا نظام مهاجرتی اروپا علت اصلی بحران پناهندگی است؟ چه رابطه‌ای میان نظم، فرهنگ و مرز وجود دارد؟ مرزها ذهنی اند یا عینی؟ کارکرد دوگانه‌ی مرزها چیست؟ آیا دفاع از گشودگی مرزها پشتوانه‌ی نظری و توجیه عملی دارد؟ چه رابطه‌ای میان نابرابری جهانی و لزوم گشودگی مرزها می‌توان یافت؟ چرا در فرایند مشروعیت‌بخشی به کنترل دموکراتیک مرزها «ناشهروندان» هم باید مشارکت کنند؟
برخلاف تصور رایج، "بحران پناهندگی" ناشی از ورود صدها هزار نفر از خاورمیانه و آفریقا به اروپا نیست. این بحران، معلول نظام مهاجرتی اروپا است که بر اساس سلبِ عاملیت از پناهجو و نفی کرامت او بنا شده، نظامی که نه جزئی از راه حل بلکه خود بخشی از مشکل است.
همان طور که موفقیت‌های انتخاباتی احزاب راست افراطی نشان می‌دهد، بحران واقعی اروپا نه ورود انبوهی از مهاجران بلکه شیوع دیگرهراسی و سایه افکندن ترس بر واقعیت است. پناهجویان درمانده‌ای که از فجایع انسانی خاورمیانه و شمال آفریقا گریخته‌اند در ورطه‌ی بیگانه‌هراسی در اروپا گرفتار شده‌اند.
بحران پناهجویان و مهاجران واکنش‌های متنوعی در میان هنرمندان مختلف بر انگیخته است. یک عکاس و یک طراح در کتاب تازه‌ی خود با عنوان «بیگانه»، با استفاده از ترکیب عکس و نوشته، روایت بسیار اثرگذاری از این بحران ارائه کرده‌اند.
آنه فرانک، دختر نوجوان آلمانی، در دوران جنگ جهانی دوم و در جریان کشتار انبوه یهودیان جان باخت، اما انتشار خاطرات او انبوهی از مردم را در سراسر دنیا تکان داد. با وجود این، امروزه بسیاری از مردم چشم خود را به روی سرنوشت مشابه کودکان جنگ‌زده در سوریه بسته‌اند.
دستور رئیس جمهور جدید آمریکا مبنی بر ممنوعیت سفر شهروندان ایران و شش کشور عمدتاً مسلمان دیگر به آمریکا، زندگی هزاران نفر را تحت تأثیر قرار داده است. روجا فضائلی ایرانی - ایرلندی، و جول هنیسک، همسر آمریکایی او، این دستور را در تقابل با ارزش‌های آمریکا می‌دانند که بر حفظ کثرت و گوناگونی در عین اتحاد و یگانگی تأکید دارند.
یک عکاس لبنانی‌تبار آمریکایی برای پوشش خبری و تصویری از بحران پناهجویان سوری به زادگاه خود، بیروت، بر می‌گردد و همزمان خاطرات دوران کودکی خود را مرور می‌کند.
تنها در ظرف یک هفته، گروهی ازهنرمندان پيشتاز دست به دست هم دادند تا در همکاری با کمیساریای عالی سازمان ملل در امور پناهندگان یک ترانه بسازند. ترانه‌ای که نشان‌دهنده‌ی خطراتی است که پناهجویان و مهاجران در رفتن و گذشتن از یمن با آنها روبرو می‌شوند.
رئیس جمهور جدید آمریکا، برای منع ورود اتباع هفت کشور، با واکنش‌های منفی بسیاری از روشنفکران و نویسندگان مواجه شد. بهیه نخجوانی، نویسنده‌ی ایرانی‌تباری که تجربه‌ی طولانی تبعید و مهاجرت را دارد، از ضرورت همدلی بین همه‌ی انسان‌ها و حذف مرزبندی بین «خودی‌ها» و «غیرخودی‌ها» می‌گوید.