گزیدهای از بهترین گزارشهای فارسی
در این مجموعه، گزیدهای از بهترین گزارشهای زبان فارسی، از چند نسل از روزنامهنگاران و نویسندگان ایران را گرد آوردهایم. این گزارشها هریک بهخودیخود ناب و خواندنی است و در کنار هم، نموداری از اینکه گزارشنویسی در صد سال گذشته، چه مسیری را در مطبوعات ایران پیموده است. البته گزارشنویسی در زبان فارسی سابقهای تاریخی و بسیار طولانی دارد و مثلاً بخشهایی از تاریخ بیهقی و چهار مقالهی عروضی بعد از حدود هزار سال، هنوز از بهترین گزارشهای زبان فارسی به شمار میآیند. پارههایی از این دو کتاب هم در بین گزارشهای این مجموعه آمده است. و همچنین چند نمونه گزارشِ ترجمه از زبانهای دیگر که انتشارشان در ایران بهسهم خود بر غنای گزارشنویسیِ فارسی افزوده است.
آنهایی که مرا خوب نمیشناسند گمان میکنند که من یک نفرم، و به تبع آن فکر میکنند که تبریز من هم یک شهر است. آن اوایل نزدیکتر از آن بود که ببینمش. بخشی از خودم بود و نه هنوز به صورت تجزیهشده به دو بخش محیط و من. البته بادهای پائیزیاش بود که خاک را بیرحمانه توی چشم میپاشید و برف زمستانهای سختاش که وقتی درِ خانه را باز میکردی سینه به سینهات ایستاده بود. یا تو خیلی کوتاه بودی یا برف سرکش و بلند.
دانشکدهی علوم ارتباطات اجتماعی دانشکدهی نویی بود، رشتههای تازهای داشت، درسهای تازهای داشت و به نظر میرسد با هیچ دانشکدهی دیگری در ایرانِ دههی ۱۳۴۰ و ۱۳۵۰ قابلمقایسه نبود چون بههمت دکتر مصطفی مصباحزاده استادانی در آن گرد آمده بودند که سطح دانشکده را بیش از حد دانشگاههای ایران بالا برده بودند.
هنری توماس در زمینهی تعلیموتربیت و نویسندگی سابقهای طولانی و درخشان دارد؛ و دانا لی توماس فارغالتحصیل دانشگاه هاروارد است و در جنگ جهانی دوم بهعنوان خبرنگار خدمت کرده است. در اینجا از میان سی گزارش ناب و جاندار کتاب ماجراهای جاودان در فلسفه، گزارشی دربارهی توماس مور، فیلسوف و سیاستمدار انگلیسی، را انتخاب کردهایم.
اسماعیل جمشیدی شاید پرکارترین گزارشنویس تاریخ مطبوعات ایران باشد. در دههی ۱۳۴۰ و ۱۳۵۰، مجلاتی مانند سپید و سیاه، اطلاعات هفتگی، اطلاعات بانوان و مانند آنها از گزارشهای او بهرهمند بودهاند. در اینجا گزارشی را که او در سال ۱۳۴۶ دربارهی «بازار سید اسماعیل» تهران در مجلهی سپید و سیاه نوشته است، میخوانیم.
شیده لالمی زادهی ۲۵ بهمنماه سال۱۳۶۰، روزنامهنگار و گزارشنویس ماهری بود که در ۲۷ بهمنماه سال ۱۳۹۹ به مرگ خودخواسته از جهان رخت بربست. او دبیر سرویس اجتماعی روزنامهی همشهری و سردبیر دو ماهنامهی زنان و زندگی بود و در خبرگزاری ایرنا خدمت کرده بود. گزارش شهر دوشنبههای اشک دربارهی خرمشهر از روزنامهی شهروند، شمارهی ۷ مهرماه سال ۱۳۹۴ نقل میشود.
کتاب سفر روس سرانجام در سال ۱۳۶۹ در تهران منتشر شد و مورد استقبال قرار گرفت. این کتاب، گزارش سفر آل احمد به شوروی و سرشار از گزارش دیدارهای او از نقاط مختلف آن کشور است. آل احمد اساساً گزارشنویس خوبی بود.