گزیده‌ای از بهترین گزارش‌های فارسی

در این مجموعه، گزیده‌ای از بهترین گزارش‌های زبان فارسی، از چند نسل از روزنامه‌نگاران و نویسندگان ایران را گرد آورده‌ایم. این گزارش‌ها هریک به‌خودی‌خود ناب و خواندنی است و در کنار هم، نموداری از اینکه گزارش‌نویسی در صد سال گذشته، چه مسیری را در مطبوعات ایران پیموده است. البته گزارش‌نویسی در زبان فارسی سابقه‌ای تاریخی و بسیار طولانی دارد و مثلاً بخش‌هایی از تاریخ بیهقی و چهار مقاله‌ی عروضی بعد از حدود هزار سال، هنوز از بهترین گزارش‌های زبان فارسی به شمار می‌آیند. پاره‌هایی از این دو کتاب هم در بین گزارش‌های این مجموعه آمده است. و همچنین چند نمونه گزارشِ ترجمه از زبان‌های دیگر که انتشارشان در ایران به‌سهم خود بر غنای گزارش‌نویسیِ فارسی افزوده است.

توماس مور، فیلسوفی که در راه عقیده از جان گذشت

هنری توماس، دانا لی توماس

هنری توماس در زمینه‌ی تعلیموتربیت و نویسندگی سابقه‌ای طولانی و درخشان دارد؛ و دانا لی توماس فارغالتحصیل دانشگاه هاروارد است و در جنگ جهانی دوم بهعنوان خبرنگار خدمت کرده است. در اینجا از میان سی گزارش ناب و جاندار کتاب ماجراهای جاودان در فلسفه، گزارشی درباره‌ی توماس مور، فیلسوف و سیاستمدار انگلیسی، را انتخاب کرده‌ایم.

بازار دهشاهی‌ها در تهران، رپورتاژی از عجیب‌ترین بازار تهران

اسماعیل جمشیدی

اسماعیل جمشیدی شاید پرکارترین گزارش‌نویس تاریخ مطبوعات ایران باشد. در دهه‌ی ۱۳۴۰ و ۱۳۵۰، مجلاتی مانند سپید و سیاه، اطلاعات هفتگی، اطلاعات بانوان و مانند آنها از گزارش‌های او بهره‌مند بوده‌اند. در اینجا گزارشی را که او در سال ۱۳۴۶ درباره‌ی «بازار سید اسماعیل» تهران در مجله‌ی سپید و سیاه نوشته است، می‌خوانیم.

شهر دوشنبه‌های اشک

شیده لالمی

شیده لالمی زاده‌ی ۲۵ بهمن‌ماه سال۱۳۶۰، روزنامهنگار و گزارشنویس ماهری بود که در ۲۷ بهمن‌ماه سال ۱۳۹۹ به مرگ خودخواسته از جهان رخت بربست. او دبیر سرویس اجتماعی روزنامه‌ی همشهری و سردبیر دو ماهنامه‌ی زنان و زندگی بود و در خبرگزاری ایرنا خدمت کرده بود. گزارش شهر دوشنبه‌های اشک درباره‌ی خرمشهر از روزنامهی شهروند، شمارهی ۷ مهرماه سال ۱۳۹۴ نقل میشود.

گزارش سفر تاشکند

جلال آل ‌احمد

کتاب سفر روس سرانجام در سال ۱۳۶۹ در تهران منتشر شد و مورد استقبال قرار گرفت. این کتاب، گزارش سفر آل ‌احمد به شوروی و سرشار از گزارش دیدارهای او از نقاط مختلف آن کشور است. آل‌ احمد اساساً گزارش‌نویس خوبی بود.

جمشید بهنام، جامعه‌شناس سیاست‌گذار

علی بزرگیان

علی بزرگیان از گزارشگران جوانی است که در مجله‌ی اندیشه‌ی پویا قلم می‌زند و معمولاً گزارش از شخص می‌نویسد. در اینجا گزارش مربوط به جمشید بهنام، روشن‌فکر برجسته‌ی ایرانی و نویسنده‌ی کتاب معروف ایرانیان و اندیشه‌ی تجدد، را می‌خوانید که در آبان ۱۴۰۰ در پاریس درگذشت.

گزارش سفر به ترکمن‌صحرا

کاظم سادات اشکوری

کاظم سادات اشکوری شاعر است اما گزارش‌نویس زبده و ورزیده‌ای هم هست. گزارش‌های او، به‌خصوص از نواحی روستایی ایران، دل‌انگیز است و بوی کوهستان و بنفشه‌ی کوهی می‌دهد. شعرگونه است و خواننده را به یاد طبع بلند فرخی سیستانی می‌اندازد. این گزارش را او از سفر به ترکمن‌صحرا نوشته است.

اینجا کودکستان برسابه است

رافی آراکلیانس

وقتی به تاریخ آموزش‌وپرورش ایران مراجعه می‌کنیم، نام چند تن در زمینه‌ی آموزش کودکان می‌درخشد. جبار باغچه‌بان یکی از آن‌ها و برسابه هوسپیان یکی دیگر از آن‌هاست. در اینجا گزارش مجله‌ی پیمان را درباره‌ی برسابه، به قلم رافی آراکلیانس، می‌خوانید.

دلداده‌ی من لیلی

پرویز ممنون

زندگی با تئاتر خاطرات دکتر پرویز ممنون یا در واقع قصه‌ی زندگی اوست که به‌تازگی در تهران منتشر شده است. دکتر ممنون، زاده‌ی اصفهان و تحصیل‌کرده‌ی وین، در عالم تئاتر چهره‌ی شناخته‌شده‌ای است. در اینجا ما قسمتی از خاطرات او را که به روایت «لیلی و مجنون» مربوط است برگزیده‌ایم.