ترانههای اعتراض: از جنبش سبز تا خیزش زن، زندگی، آزادی
وقتی در روزهای آخر شهریور ماه گذشته مردم ایران در اعتراض به کشتهشدن دختر بیگناهی به خیابانها آمدند، ایران وارد فصل جدیدی شد و یک حرکت اجتماعی پیوسته و منسجم شکل گرفت که با قاطعیت خواستههایش را مطرح میکرد. حکومت با این جنبش مدنی با خشونت شدیدی برخورد کرد اما نتوانست متوقفش کند.
این خیزش اجتماعی هم مثل اغلب اتفاقهای مشابه دنیا موسیقیِ متن دارد. موسیقیهایی که به شکل خودجوش و در ابعادی گسترده تولید شد و در اغلب موارد با جسارت خواست این خیزش اجتماعیِ بیسابقه را به زبان موسیقی بیان کرد.
در این پادکست مروری کردهایم به ترانههای اعتراضی از جنبش «سبز» در سال ۱۳۸۸ تا خیزش «زن، زندگی، آزادی» در سال ۱۴۰۱. تلاش ما این است که بررسی کنیم چگونه موسیقی متن این اتفاقات اجتماعی همسو با خواست این کنشها و واکنشها تغییر کرده و به عنوان یک روش خلاقانه، بیانگر خواست مردمی این حرکتهای اجتماعی بزرگ است.
سرودها و ترانههایی که در این پادکست میشنوید:
۰۰:۴۷: «راه کوچه» ساختهی ادیب قربانی/ خواننده: ناشناس/ تاریخ انتشار: آبانماه ۱۴۰۱
۰۲:۱۸: «ژن، ژیان، ئازادی» از گروه بیستون/ تاریخ انتشار آبان ماه ۱۴۰۱
۰۴:۳۲: «از خونه جوانان وطن لاله دمیده»/ خواننده : غزال انصاری راد و طاهر قریشی/ بازخوانی تصنیف مشهور عارف قزوینی/ تاریخ انتشار آذرماه ۱۴۰۱
۰۷:۳۰: «زبان آتش»/ آهنگسازی و خوانندگی: محمدرضا شجریان/ تنظیم: مجید درخشانی/ شعر: فریدون مشیری/ تاریخ انتشار: شهریور ۱۳۸۸
۰۹:۴۰: «ای شادی آزادی»/ آهنگساز: کیوان ساکت/ خواننده: محمدرضا شجریان/ شعر: هوشنگ ابتهاج/ تاریخ انتشار: شهریور ۱۳۸۸
۱۲:۱۷: «من اعتراف میکنم»/ کاری از گروه «انقلاب سبز»/ شعر : سام محمودی/ تاریخ انتشار: مرداد ۱۳۸۸
۱۴:۵۰: «گِریخُم نَهُندِن» / ترانه: ابراهیم منصفی/ بازنوازی و بازخوانی: سهیل نفیسی و پویا محمودی/ تاریخ انتشار: اردیبهشت ۱۳۸۸
۱۷:۴۳: «از کرج تا لنگرود»/ شاعر و خواننده: فدایی / موسیقی: مهدیار/ تاریخ انتشار: شهریور ۱۴۰۰
۲۰:۲۸: «دستهاش رو مُشت کرده» / شاعر و خواننده: هیچکس/ موسیقی: مهدیار/ تاریخ انتشار: آذر ۱۳۹۸
۲۲:۳۱: «اهواک»/ ملودی: مسعود سخیراوی/ خواننده: مهدی یراحی/ شعر: مرتضی حیدری آلکثیر/ تاریخ انتشار: مرداد ۱۴۰۰
۲۴:۲۵: «آبان ادامه دارد»/ موسیقی و اجرا: هانی نیرو / شعر: پویان مقدسی/ تاریخ انتشار: بهمن ۱۳۹۸
۲۶:۲۷: «اینک زن»/ هنرمندان: ناشناس/ تاریخ انتشار: آبان ۱۴۰۱
۲۹:۴۴: «وطنم و تنم»/ هنرمندان: ناشناس/ تاریخ انتشار: آذر ۱۴۰۱
۳۱:۲۲: «سرود آزادی»/ هنرمندان: جمعی از موسیقیدانان جوان-دانشجویان موسیقی/ تاریخ انتشار: آبان ۱۴۰۱
۳۴:۰۰: «برای...»/ آهنگساز: شروین حاجیپور/ بازخوانی: مرجان ساتراپی و جمعی از هنرمندان فرانسوی/ تاریخ انتشار: آبان ماه ۱۴۰۱
۳۷:۰۴: «بیزارم از دین شما»/ اجرا: صبا ضامنی/ شعر شهابالدین موسوی/ تاریخ انتشار: آبان ۱۴۰۱
۴۱:۲۸: «سرود زندگی»/ موسیقی و اجرا: مهدی یراحی/ تاریخ انتشار: آبان ۱۴۰۱
۴۳:۰۳: «نام همهی آنها»/ موسیقی: آرین احمدی/ خواننده: ناشناس/ تاریخ انتشار: دی ماه ۱۴۰۱
۴۵:۲۰: «ایران من»/ کار مشترک: کینگ رام، عرفان، جیدال، رعنا منصور و حامد نیکپی / تاریخ انتشار: مهر ماه ۱۴۰۱