سیاستِ تاریخ‌سازی دست در دست شرکت‌های بزرگ پیمانکاری و ساخت‌وساز، با مدیریت حاکمان آل سعود، به دنبال جا انداختن روایتِ باب میلِ خود از تاریخ عربستان است و چهره و معماریِ شهرهای مهم کشور را هم بر اساس همین روایت تغییر می‌دهد.
سقراط می‌گفت: زندگیِ نیازموده، ارزشِ زیستن ندارد و آزمودنِ زندگی، جز همان گفت‌و‌گویی نیست که آتشِ وجدانِ ما را فروزان نگه می‌دارد؛ جز همان پرسشی که ما با خود یا با دیگری به‌مثابه‌ی خود در میان می‌گذاریم.
جوامع مدرن بر سر نوعی رواداریِ نصفه و نیمه به توافق رسیده و پذیرفته‌اند که در محدوده‌ی نظم عمومی، مردم می‌توانند هر مناسکی را که مایل‌اند به جای آورند زیرا هیچ‌یک از این اقدامات بر نحوه‌ی تصمیم‌گیری‌های مهم یا نظم زندگیِ مدنی و شخصی‌شان تأثیری نخواهد داشت.
در فاصله‌ی سال‌های ۲۰۰۰ و ۲۰۰۱، در پی شکست احزاب سنتی در مدیریت بحران اقتصادی ترکیه، حمایت از رهبری قدرتمند به‌عنوان جایگزینی برای دموکراسی لیبرالی افزایش یافت. اردوغان و حزب «عدالت و توسعه» در سال ۲۰۰۲ و پس از این بحران اقتصادی طولانی با وعده‌ی آزادسازیِ سیاسی و اقتصادی به قدرت رسیدند.
سکولاریسم یا «جدایی دین از سیاست» از آموزه‌هایی است که بنیان دولت و جامعه‌ی مدنی در دنیای مدرن را می‌سازند. با این حال، رابطه‌ی دین و سیاست پیچیده‌تر از آن چیزی است که در نگاه اول به نظر می‌رسد. شلایرماخر، دین‌شناس برجسته‌ی آلمانی، آثار تحول‌آفرینی در این زمینه پدید آورده که هنوز شایان توجه و تأمل‌اند.
استیفن اَسما استاد فلسفه‌ی کالج کلمبیا در شیکاگو است که زمانى از اهالى خوشبخت جبهه‌ى مخالفین دین به شمار مى‌آمد. اکثر آثار و نوشته‌های قدیمی او شامل نقدهاى «بسیار تندى» علیه دین بود. او با اشتیاق فراوان برای نشریات مختلف سکولار و شک‌گرا مطالبی می‌نوشت و حتى نامش در فهرست افراد نام برده در کتاب «دوزخیان» به چشم مى‌خورد، کتابى که خوشبختانه تا به حال از آن بى‌خبر بودم.
اسلام یک دعوت است و بس. و نبی اسلام هم در قلمرو دین جز این نکرد. درست است که محمد در مدینه برخی قضاوت‌ها و حکم‌های سیاسی و قضایی و اجتماعی صادر کرده ولی آن هم برآمده از ضرورت امارت و فرمانروایی وی بوده است و نه لزوماً به مقتضای دیانت و دعوت دینی‌اش.
زرتشت قبل از محمد، قبل از عیسی و قبل از بودا می‌زیست. ۳۵۰۰ سال پیش، در ایرانِ عصر برنز، او بینشی درباره‌ی خدای برتر واحد داشت. هزار سال بعد، دین زرتشت، نخستین دین یکتاپرست بزرگ جهان، به دین رسمی امپراتوری قدرتمند ایران تبدیل شد و میلیون‌ها پیرو به زیارت آتشکده‌های آن می‌رفتند. هزار سال پس از آن، امپراتوری سقوط کرد، پیروان زرتشت سرکوب و به دین جدید فاتحان سرزمین‌شان، یعنی اسلام، در‌آورده شدند.