محمدجعفر پوینده، نویسنده، مترجم و از اعضای کانون نویسندگان ایران، یکی از قربانیان قتلهای سیاسی پائیز سال ۱۳۷۷ بود. اگرچه قتل او در پروندهی رسمی قتلهای حکومتی ذکر شد و مسئولیتش را بر گردن «کارکنان خودسر» وزارت اطلاعات گذاشتند، اما فرایند دادرسی مورد تأیید خانوادهاش قرار نگرفت و در نهایت از دادگاه کنارهگیری کردند. با سیما صاحبی، همسر زندهیاد پوینده گفتگو کردیم و دربارهی کوششهای فکری و فرهنگی همسرش و مسیر دادخواهی برای قتل او در این سالها پرسیدیم.
عبدالرحمن برومند، حقوقدان، عضو سابق «جبهه ملی ایران» و از اعضای بلند پایهی «نهضت مقاومت ملی» بود که پس از انقلاب سال ۱۳۵۷، توسط شاپور بختیار تأسیس شد. او از جمله قربانیان قتلهای خارجی حکومت ایران محسوب میشود. برومند روز ۲۹ فروردین سال ۱۳۷۰ در مقابل آپارتمان مسکونی خود در پاریس با ضربات کارد کشته شد. به مناسبت سالگرد قتلهای سیاسی در ایران، با لادن برومند، از بنیانگذاران «بنیاد برومند» دربارهی فعالیتها و اندیشههای پدرش گفتگو کردیم.
مجید شریف در همان روزهایی که داریوش و پروانه فروهر به قتل رسیدند، در تهران مفقود و کشته شد. مادر هشتاد و چند سالهی او تا مدتی تصور میکرد تنها فرزندش به مرگ طبیعی مرده است.
در آستانهی بیستمین سالگرد قتلهای سیاسی آذرماه ۱۳۷۷ که بعدها به قتلهای زنجیرهای معروف شد، پرستو فروهر ساعات و روزهای بعد از قتل پدر و مادرش، داریوش و پروانه فروهر را به یاد میآورد، و تجربههای خود را از ماهها و سالها پیگیری حقوقی و دادخواهی در ایران روایت میکند.
بیست و سه سال پیش در اوایل آبانماه جسد احمد میرعلایی در یکی از خیابانهای اصفهان پیدا شد. این نویسنده و روشنفکر سرشناس با ترجمهی آثار نویسندگان بزرگی همچون بورخس، میلان کوندرا، اکتاویو پاز، گراهام گرین و ویلیام گولدینگ برای نخستین بار فارسیزبانان را با آنها آشنا کرد. احمد میرعلایی را یکی از نخستین قربانیان قتلهای معروف به زنجیرهای میدانند.
آیندهی تغییرات در جامعهی ایران و چگونگی و مسیر تحقق دموکراسی و پاسداشت حقوق بشر از جمله مباحثی است که در چند دههی اخیر همواره مورد بحث و مناقشه بوده است. «آسو»، در سلسله گفتوگوهایی با شماری از فعالان و تحلیلگران سیاسی و مدنی دربارهی ضرورت و چگونگی تغییرات در ایران، ملزومات وقوع این تغییرات، و بازوهای تغییر در جامعه گفتوگو کرده است.