فریده لاشایی، اما وقتی نگاه می‌کنم

ترکیه، شاید به دلیل موقعیت جغرافیایی و سیاسی‌اش که مثل پلی میان خاورمیانه و آسیای مرکزی و اروپا‌ست، همواره کشوری مهاجرپذیر و مسیر گذر مهاجرت‌های جمعی بوده است. اما در چند سال اخیر وضعیت پناهجویان در ترکیه بسیار تغییر کرده و به مسئله‌ای ملی و بین‌المللی تبدیل شده است.

نزدیک به ۸۰ سال پیش زن جوانِ پیشرو و شجاعی به نام جلالیه جلالی، در یزد آرایشگاه زنانه‌ای به راه انداخت که برای اولین بار فر شش ماهه را در این شهر شروع کرد، و تأثیر مهمی بر آرایش زنان یزد گذاشت. جلالیه خانم، با وجود مخالفت شدید مذهبی‌های متعصب، در یزد بسیار مشهور و محبوب شد، و زنان زیادی، حتی از خانواده‌های متدین، ساعت‌ها جلوی آرایشگاه او صف می‌کشیدند و نوبت می‌گرفتند. این گزارش داستان جلالیه خانم را از قول دخترش توران‌دخت جاوید که حالا در آمریکا زندگی می‌کند، نقل کرده است.

مادران شنبه، زنانی که فرزندانشان در خشونت‌های سیاسی ترکیه ناپدید شده و به قتل رسیده‌اند، سال‌های زیادی‌ست که هر هفته همراه با خانواده‌هایشان در مرکز شهر استانبول جمع می‌شوند تا برای ناپدیدشدگانِ خود دادخواهی کنند. مهدی شبانی در این گزارش ویدیوئی داستان آنان را نقل کرده است.

این مجموعه حاوی عکس‌‌هایی از سه گورستان در تهران است که درگذشتگانِ بهائی، و اعدام‌شدگان دهه‌ی ۶۰ در آنها به خاک سپرده شده‌اند، برخی با نام و نشان، و بسیاری که در تابستان ۶۷ مخفیانه و گروهی اعدام شدند بی نام و نشان

ژاله اصفهانی (۱۳۰۰ - ۱۳۸۶) از شاعران مهم معاصر است که جایگاهش آنگونه که باید در شعر فارسی شناخته شده نیست. در گفتگویی با فاطمه شمس، شاعر و استاد ادبیات فارسی در دانشگاه پنسیلوانیا، در مورد علل این جریان و اهمیت شعر اصفهانی جویا شدیم. 

در ترکیه، که کشوری چندزبانی‌ست، درگیری بر سر آموزش زبان مادری یا آموزش به زبان مادری تاریخی طولانی دارد. در این گزارش، مهدی شبانی این درگیری را در گفتگو با پاکرات استوکیان، روزنامه‌نگار سرشناس ارمنی در استانبول، و ایوب سوباشی، رئیس انستیتوی زبان کردی استانبول، شرح داده است.

ترکیه چند سالی‌ست که به یکی از صادرکنندگان بزرگ سریال‌های تلویزیونی تبدیل شده، و فیلم‌هایی که تولید می‌کند در کشورهای مختلف جهان، از جمله ایران، بسیار محبوب است. اما این سریال‌ها در قالب داستان‌های عامه‌پسند و ساخت و پرداخت‌های جذاب، اغلب پیام‌‌های سیاسی و فرهنگی خاصی القا می‌کنند که روشنفکران پیش‌رو در ترکیه نمی‌پسندند.

زنان در ترکیه در مقایسه با دیگر کشورهای منطقه آزادی‌های فردی و اجتماعی بیشتری دارند، این امر را معمولاً نتیجه‌ی دوران کمال آتاتورک می‌پندارند. اما سابقه‌ی جنبش زنان ترکیه به دوران پیش از آتاتورک و اعلام جمهوری برمی‌گردد. این گزارش از مهدی شبانی در استانبول، درباره‌ی تاریخچه‌ی جنبش‌های فمینیستی در ترکیه است.

هانا آرنت را از مهم‌ترین متفکران قرن بیستم به شمار می‌آورند. «هانا آرنت و قرن بیستم» عنوان نمایشگاهی در «موزه‌ی تاریخ آلمان» در برلین است که آثار و افکار و زندگی هانا آرنت را در قالب عکس و فیلم و سند در معرض دید عموم گذاشته. هانا آرنت چرا هنوز مهم است و در زمانه و زمینه‌ی ما چه جایگاهی دارد؟ به مناسبت نمایشگاه آرنت در برلین با کاظم کردوانی، جامعه‌شناس و نویسنده‌ی ساکن برلین، گفت‌وگو کرده‌ایم.

از زمستان ۱۳۹۸ که جهان دچار ویروس کرونا  شده، و هنوز نمی‌دانیم چه زمانی از آن خلاص خواهد شد، بحث‌های زیادی درباره‌ی پیامد‌های اجتماعی، اقتصادی سیاسی و فرهنگی این بیماری مطرح شده است. این گفتگوها به بررسی پیامد‌های کرونا برای جهان ما، و برای ایران پرداخته است.

از زمستان ۱۳۹۸ که جهان دچار ویروس کرونا  شده، و هنوز نمی‌دانیم چه زمانی از آن خلاص خواهد شد، بحث‌های زیادی درباره‌ی پیامد‌های اجتماعی، اقتصادی سیاسی و فرهنگی این بیماری مطرح شده است. این گفتگوها به بررسی پیامد‌های کرونا برای جهان ما، و برای ایران پرداخته است.

از زمستان ۱۳۹۸ که جهان دچار ویروس کرونا  شده، و هنوز نمی‌دانیم چه زمانی از آن خلاص خواهد شد، بحث‌های زیادی درباره‌ی پیامد‌های اجتماعی، اقتصادی سیاسی و فرهنگی این بیماری مطرح شده است. این گفتگوها به بررسی پیامد‌های کرونا برای جهان ما، و برای ایران پرداخته است.

از زمستان ۱۳۹۸ که جهان دچار ویروس کرونا  شده، و هنوز نمی‌دانیم چه زمانی از آن خلاص خواهد شد، بحث‌های زیادی درباره‌ی پیامد‌های اجتماعی، اقتصادی سیاسی و فرهنگی این بیماری مطرح شده است. این گفتگوها به بررسی پیامد‌های کرونا برای جهان ما، و برای ایران پرداخته است.

تابستان سال گذشته، در ترکیه زنی به نام امینه بلوت به دست شوهر سابق‌اش و پیش چشمان دختر ۱۰ ساله‌اش با ضربات چاقو به قتل رسید. فریادهای امینه لحظاتی قبل از مرگش که می‌گفت «نمی‌خواهم بمیرم»، تبدیل به شعار فعالان علیه زن‌کشی در ترکیه شده است. این گزارش از مهدی شبانی در استانبول نگاهی‌ست به قتل‌های ناموسی در ترکیه.

«فامیل زیادی» فیلم کوتاه داستانی از مأمن رضایی نویسنده و کارگردان ایرانی ساکن آمریکاست. رضایی در این فیلم با بازیگرانی چون مری آپیک، کامبیز حسینی، لارا وولف و آدیسون هیدلی همکاری داشته است و در طی این داستانِ کوتاه به محدودیت‌های تدفین بهائیان در ایران می‌پردازد.

به مناسبتِ انتشار آلبوم جدید مرجان فرساد، «درخت سپید»، شبنم طلوعی با او درباره‌ی زندگی‌اش، از کودکی تا امروز، و فعالیت‌های هنری‌اش گفتگو کرده است. 

موزه‌ی ایاصوفیه در استانبول، که به تصمیم حکومت ترکیه قرار است به مسجد تبدیل شود، یکی از قدیمی‌ترین بناهای تاریخی ترکیه است که حدود ۱۵ قرن پیش به عنوان کلیسا ساخته شد. حدود ۹۰۰ سال بعد حکومت عثمانی با فتح استانبول این کلیسا را به مسجد تبدیل کرد. اما سرانجام پس از تشکیل جمهوری ترکیه در دوره‌ی حکومت کمال آتاتورک این بنای تاریخی به موزه تبدیل شد. مهدی شبانی در این گزارش تاریخ این بنا را مرور کرده است.