عجب از مردی که ...
اخیراً پوستری با این پیام در بعضی از خیابانهای ایران به نمایش درآمد:
«در عجبم از مردی که برای جلوگیری از خط و خش روی ماشینش، در کنار خیابان رویش چادر میکشد ولی! دختر و همسرش را بدون چادر در خیابان رها میکند.»
اخیراً پوستری با این پیام در بعضی از خیابانهای ایران به نمایش درآمد:
«در عجبم از مردی که برای جلوگیری از خط و خش روی ماشینش، در کنار خیابان رویش چادر میکشد ولی! دختر و همسرش را بدون چادر در خیابان رها میکند.»
عرف و عقل سلیم به ما میگویند که نبردهایی که به شکست ما منتهی میشوند ارزش جنگیدن ندارند. با این حال، فارغ از شکست و پیروزی، و برای پاسداری از ارزشها و آرمانهایمان، باید با «بدبینی دن کیشوتوار» و با «جسارت اخلاقی» به جنگ هیولاهای امروزی برویم، همچنان که دن کیشوت به جنگ آسیابهای بادی رفت.
دخترانمان را طوری بار میآوریم که بتوانند با کلیشههای جنسیتی به مبارزه برخیزند و رؤیاهایشان را دنبال کنند، اما این کار را در مورد پسرانمان انجام نمیدهیم. نویسنده این پرسش را که «چگونه میتوانیم پسرمان را فمینیست بار بیاوریم؟» با گروهی از متخصصان اعصاب، روانشناسان، اقتصاددانان، متخصصان علوم اجتماعی و دیگر حوزهها مطرح کرده و بر اساس پاسخهای آنها گزارش جامعی نوشته که در ادامه میخوانید.
اشتفان تسوایگ، نویسندهی اتریشی که با قدرت گرفتن نازیها در آلمان روانهی تبعید شد، آیندهی ناامیدکنندهای پیش چشم داشت. با این حال، در بسیاری از آثار خود (داستانها، رمانهای کوتاه، و زندگینامهها) از تاریخ سود جست تا به ما یادآوری کند که امید به آینده و زندگیِ بهتر ناممکن نیست.
تیموتی گارتن اَش، مورخ و محقق انگلیسی، از مدافعان و ترویجکنندگان سرشناس «آزادی بیان» در کشورهای مختلف دنیاست. او، علاوه بر انتشار آثاری در این زمینه، برنامهای هم به این منظور و با کمک دانشگاه آکسفورد در فضای اینترنتی به راه انداخته است. نایجل واربرتن، فیلسوف و نویسندهی انگلیسی، در این باره با او گفتوگو میکند.
هیكل درشت و قد بلند و اخمهای همیشه درهمش به زنهای سی و چند ساله میخورد اما بقیه میگفتند که سنش خیلی کمتر از اینهاست. اولین باری كه دیدمش، وسط راهپلههای بند ایستاده بود و هوار میزد: «برید توی اتاقهاتون و صدا از كسی درنیاد.» یك دستش، چوب كلفت و بلندی بود و دست دیگرش موهای بلند و بولند زری خوشگله كه چند دقیقه پیش از آن سرِ بند، كشانكشان و كتكزنان آورده بودش آنجا...
از ایدههای اومانیستی اشتفان تسوایگ چه میدانیم؟ چرا او در دههی ۱۹۳۰ از اتریش به آمریکا مهاجرت کرد؟ انتقاد اصلی تسوایگ از خود و روشنفکران معاصرش معطوف به چیست؟ چرا وی خودکشی کرد؟
در دنیایی که بر اساس قواعد و قوانین مشخصی نظم یافته، پیروی از روالها و رویهها میتواند موجب موفقیت ما شود. با این حال، در بسیاری از موارد هم با سرپیچی از هنجارها و با بداههپردازی به موفقیت دست پیدا میکنیم. بداههپردازی چرا و چگونه میتواند به موفقیت ما منجر شود؟
ما انسانها تقریباً همه به دنبال خوشحالی، خوشبینی، و خوشبختی هستیم. با این حال، چرا نوشتههای نویسندگانی را میخوانیم که عمیقاً بدبیناند؟ این آثار چه ربطی به زندگی روزمره و معمولی ما دارند؟ و ما چرا و چگونه با این آثار ارتباط برقرار میکنیم و از آنها لذت میبریم؟
پروردگارا! این متانتِ را به من عطا کن که آنچه را که نمیتوانم تغییر دهم، بپذیرم! و این شجاعت را که آنچه را که میتوانم، تغییر دهم! و این درایت را که بتوانم تفاوت این دو را تشخیص دهم!
در ادامهی جستجو برای طرح پرسشهای بنیادی ایران، نظر دکتر محسن کدیور، دینپژوه و استاد دانشگاه دوک در امریکا را پرسیدیم. کدیور معتقد است که پاسخ دقیق به چنین پرسشی با توجه به محدودیتهای علمی ممکن نیست. او در عین حال ضمن توجه به این محدودیتها، معتقد است که مسئلهی ایران حداقل ترکیبی از سه مسئلهی اصلی میتواند باشد که گرچه با یکدیگر مرتبطند و میتوانند بر هم تأثیر بگذارند، اما در نهایت، باید به عنوان سه مشکل اصلی به صورتی جداگانه ...
پرسشهاى بنیادی ما در ایران چیست؟ مسائل بنیادى ایران را در چه قالبهاى نظرى مىتوان تعریف و تحلیل کرد؟ اهل نظر از دیدگاههاى مختلف چه پاسخى به این سؤالها دارند و چه راههایی را براى اصلاح و پیشرفت ایران مطلوب و ممکن مىدانند؟ آسو در این مجموعه با گروهى از صاحبنظران ایرانى گفتگو کرده است.
اینترنت، شبکههای اجتماعی، تلفنهای همراه، و برنامکها و بازیهای رایانهای هم ما را دائماً در ارتباط با جمع نگه میدارند و هم همیشه به خود مشغول میکنند. فنآوریهای رسانهای و دیجیتالی، با وجود خدمات فراوانشان به ما، خلوت و تنهایی را از ما گرفتهاند. مقابله با چنین آسیبی چه بسا مهمترین چالش پیش روی ما باشد.
امروزه تنها معدودی از افراد به طور علنی به عقاید نژادپرستانهشان اعتراف میکنند. با این حال، بسیاری از روانشناسان بر این باورند که اغلب ما ناخواسته نژادپرست هستیم. آنها این نوع تبعیض را «تبعیضگذاری پنهان» مینامند. تبعیضگذاریِ پنهان دقیقاً چیست؟ چطور میتوان حدود آن را تعیین کرد و در موردش چه میتوان کرد؟
بسیاری از مورخان معتقد بودند که اگر به مردم شوروی فرصت دهند که تجارب خود را بیپرده و صریح بیان کنند، سوسیالیسم را نقد خواهند کرد. اما مصاحبههای سوتلانا الکسیویچ بر این انتظارات خط بطلان کشید. هر چند شاهدان و راویان از تبلیغات نظام شوروی بهشدت انتقاد میکردند اما سوسیالیسم را مایهی آرامش و تسلی خود میدانستند.
عذرخواهی یک ملت به خاطر اشتباهاتی که در حق یک ملت دیگر مرتکب شده یک نقطهی عطف تاریخی محسوب میشود. این اقدام ضروری به هردو ملت کمک کند که به تفاهم برسند و حرکتی رو به پیش داشته باشند. با این حال، «عذرخواهی ملی» دشواریها و پیچیدگیهای بسیاری دارد.
ترس از مرگ تقریباً حسی فراگیر در میان همهی انسانهاست. اما ریشهی این ترس چیست؟ آیا چنان که اپیکور، فیلسوف یونانی، مدعی بوده چنین ترسی نامعقول است چون مردن آسیبی به ما نمیرساند؟ یا این که چنین ترسی دلایل دیگری دارد، دلایلی که در اخلاق و دیگر اعتقادات ما ریشه دارند؟
ساختار قدرت در خانوادههای ایرانی تا حد زیادی مردسالارانه و مبتنی بر عدمتوازن جنسیتی است. با توجه به حمایت قوانین داخلی از قدرت و اقتدار مردانه، زنان چگونه و تا چه حد قادر به مقابله با این ساختار قدرت نابرابر و تلاش برای کسب قدرتِ خود در خانوادهاند؟
یکی از اولین آثار موسیقی در ایران که در دفاع از حق زنان و مخالفت با حجاب ساخته شده تصنیف قدیمی و انقلابی دختران سیروس است. این ترانه نزدیک به یک قرن پیش در دورهی مشروطه سروده شده و چندین اجرای مختلف داشته است، اما سراینده و آهنگساز آن هنوز ناشناساند، شاید چون زمانی که ساخته شد از ترس واکنش متعصبین مصلحت دیدند که ناشناخته بمانند. داستان دختران سیروس را در این گزارش از آسو ببینید.
حجم عظیم تحقیقات و مطالعات علمی به تولید انبوه اطلاعات منجر شده است. با این حال، این اطلاعاتِ انبوه اغلب کمعمق و نامنسجماند. آیا این امکان وجود دارد که پردازش این اطلاعات و بهرهگیری از آنها برای کشفیات علمی را به رایانهها و دستگاههای متکی به هوش مصنوعی بسپاریم؟
آرونداتی روی، نویسنده و فعال سیاسی هندی، با اولین رمان خود، «خدای چیزهای کوچک»، به شهرت بینالمللی رسید. او از آن پس تلاش خود را صرف کارزارهای جنجالی و مداخلات چپگرایانه در عرصهی سیاسی کرد. اکنون دومین رمان او، «وزرات منتهای خوشبختی»، بعد از بیست سال منتشر شده است.
در دوران اشغال فرانسه از سوی آلمان، دو درصد از مردم در «جنبش مقاومت» مشارکت داشتند، یک درصد با نازیها همکاری میکردند، و دیگران سرشان به کار خودشان گرم بود و منتظر بودند تا آزادی از راه برسد. شما در آن شرایط چه انتخابی میکردید؟ مقاومت، همکاری، یا بیتفاوتی؟
به مناسبت روز جهانی حمایت از قربانیان شکنجه (۲۶ ژوئن، ۵ تیر)
در اواخر شهریورماه سال ۵۸ طی چند روز، مجلسِ بررسی نهائی قانون اساسی ایران اصولی را تصویب کرد که بنیانِ تبعیضْ علیه کثیری از اقلیتهای دینی و مذهبی در ایران شد. نالهی دادخواهی و صدای معترضان اندکشمار را در آن روزها اما گوش شنوایی نبود.