نامه‌های زندان

نسرین ستوده

از مرداد ۱۴۰۰ تا الآن که در حال نوشتن این مطلب هستم در مرخصی و تعویقِ اجرای حکم به دلایل درمانی، بیرون از زندان به سر می‌برم. در این مدت بر آن شدم تا نامه‌هایی را که در زندان می‌نوشتم و برای خانواده و یا گاه برای برخی مقامات می‌فرستادم، منتشر کنم.

زارا جم: «شنا می‌آموزم تا اگر کسی خواست خودش را غرق کند نجاتش دهم»

گفت‌وگوی فهیمه خضر حیدری با همسر محمد مرادی که در همبستگی با اعتراضات ایران خودکشی کرد

در لیون باران می‌بارد، روی سقف شیروانیِ چندصدساله‌ی آسایشگاه روانی سنت ژان دو دیو در حومه‌ی لیون، فرانسه؛ در پس‌زمینه‌ی گفت‌‌وگوی ما؛ گفت‌وگوی من با زارا جم، مترجم و ویراستار و همسر محمد مرادی، ۳۸ساله، دانش‌آموخته‌ی تاریخ که پنجم دی‌ماه ۱۴۰۱ در اعتراض به آنچه «بی‌تفاوتیِ جهان» در برابر کشتار و سرکوب حکومتیِ خشونت‌بارِ معترضان در ایران می‌دانست، خودش را کشت.

باربارا دمیک؛ قورباغه‌های ته چاه

هرمز دیّار

چرچیل، روسیه‌ی استالینی را معمایی می‌دانست که «در لفافه‌ای از راز پیچیده و در درون یک چیستان» جای داده باشند. بر همین قیاس، کره‌ی شمالی را می‌توان سیاه‌چاله‌ای رسوخ‌ناپذیر دانست.

دیالکتیک سرکوب و اعتراض؛ بازخوانی تجربه‌ی‌ کره‌ی جنوبی

پُل چَنگ

تأثیر سرکوب بر حرکات اعتراضی چیست؟ از یک سو، برخی پژوهش‌ها به این اشاره می‌کنند که سرکوب و توسل دولت به قوای قهریه هزینه‌ی مشارکت اعتراضی را بالا می‌برد، از سوی دیگر، مطالعات دیگری نیز استدلال می‌کنند که سرکوب و خشونت دولتی موجب افزایش نارضایتی معترضان و گسترش دایره‌ی مخالفان می‌شود.

تناقض‌های نوستالژی

کنی والدن

این که به نظرِ ما ارزش اصلیِ زمان گذشته، «سادگی» است نشان می‌دهد که نوستالژی به دنبال برآورده کردن چه نیازی است. می‌خواهم بگویم آنچه واقعاً در خیال‌پردازی‌های پرحسرتمان به دنبالش هستیم سکون گذشته است.

زیستن در روزگارِ وجدان

کاوه کیان‌فر

گرچه قتل ژینا امینی نخستین جنایت نبود، اما انگار برای مردمان هر سرزمینی زمانی فرا می‌رسد که خود را در آینه می‌بینند و شر، آن شرِ پنهان و همراهیِ ناخودآگاه با شر، را در وجودِ خود مشاهده می‌کنند و وجدانشان از ستم و قتل بی‌گناهان برانگیخته می‌شود.

اگزیستانسیالیسم و اعتراض به شر: خوانشی سارتری از کنش غم‌انگیز محمد مرادی

میثم بادامچی

اگر ما صدای محمد مرادی در مبارزه با دیکتاتوری را در دنیا بلند کنیم، دیگر لازم نیست کسی همچون او جانِ شیرین را فدا کند تا فریاد اعتراض ایرانیان به گوش جهانیان برسد. هدف از نگارش این مقاله هم دقیقاً تأکید بر همین نکته است.

 

آیا اعتصاب غذا، خودسوزی و دیگر شکل‌های آسیب رساندن به خود را می‌توان مقاومت مدنی دانست؟

اریکا چنووت

اعتصاب غذا، خودسوزی و نظایرِ آنها شیوه‌هایی خشونت‌پرهیزند زیرا کسی که این اقدامات را انجام می‌دهد به دیگران آسیبِ جسمانی نمی‌رساند یا آنها را به این کار تهدید نمی‌کند. آنانی که چنین اقداماتی را انجام می‌دهند، می‌خواهند پیام روشنی بفرستند: علتِ درد و رنجِ من را از میان بردار تا بتوانیم حل اختلافِ خود را آغاز کنیم.

روبسپیر و مجازات اعدام

هریسون دابلیو. مارک

او کسی بود که به «مرد انحراف‌ناپذیر» شهرت یافته بود زیرا هرگز از باورهای خود کوتاه نمی‌آمد؛ مردی که در باورِ خود به اصول محوریِ انقلاب چنان مستحکم بود که نمی‌توانست تصور کند انقلاب (و به‌تبع آن، خودش) هرگز اشتباه کنند.

دستاورد این روزهای زنان: بی‌روسری در خیابان

مریم امیدی

سه ماه از زمانی که در خیابان‌ها روسری از سر برداشته‌ایم می‌گذرد. خیابان‌هایی که در آنها تردد می‌کنیم ــ شامل عابران و کسبه‌ و حتی پلیس و نیروهای سرکوب ــ به وجودِ ما عادت کرده‌اند اما در درون بسیاری از ما، و در لایه‌های نادیدنیِ جامعه، هنوز وضعیت غیرعادی است.

بدن زن و نمایندگیِ فرهنگ سیاسی در ترکیه؛ مروری بر تاریخچه‌ی حجاب در ترکیه

نهال تابش

این روزها که زنان ایرانی برای دستیابی به حقوق‌ خود، از جمله لغو قانون حجاب اجباری، مبارزه می‌کنند، در ترکیه گروه‌های سیاسی رقیب دوباره برای کسب محبوبیت در بین اقشار سنتی، مسئله‌ی حجاب را مطرح کرده‌اند.

به یاد احمد احرار

سیروس علی‌نژاد

احمد احرار یکی از روزنامهنگاران مبرز و قدیمی ایران در ۸۸ سالگی درگذشت. او از جوانی وارد روزنامه‌ی اطلاعات شد و سال‌های طولانی، تا انقلاب ۵۷، در اطلاعات کار می‌کرد. بعد از انقلاب مجبور به ترک ایران شد، و پس از راه‌افتادن کیهان لندن، با این روزنامه همکاری می‌کرد و مدتی هم سردبیر این روزنامه بود. نویسنده‌ی توانایی بود و به شرافت و پاکدستی شهرت داشت. احمد احرار در فرانسه زندگی می‌کرد، و در پاریس درگذشت.

«صبح صادق ندَمَد تا شبِ یلدا نرود»

فهیمه خضر حیدری

وضعیت خراسانِ کهن در شب یلدا یا شبِ چراغْ شباهت شگفت‌انگیزی به وضعیت امروز ما دارد؛ هزاران چراغِ ناشناخته چون اختران سوخته یک دم در این ظلام درخشیده‌اند، شبِ بی‌ستاره را روشن کرده‌اند و رفته‌اند. یکی، یکی، یکی…چراغ، چراغ، چراغ… روشنایی‌یافتگان شب را روشن کرده‌اند و پشت سرشان چنان ردی از نور بر جا گذاشته‌اند که هر تاریکی را می‌شکافد و کنار می‌زند.

سرآغاز تاریخ

ویلیام مک‌اسکیل

ما در ابتدای تاریخ نوع بشر ایستاده‌ایم. به‌ازای هرکسی که امروز زنده است، ده نفر در گذشته زندگی کرده و درگذشته‌اند. اما اگر گونه‌ی انسان به‌اندازه‌ی میانگین دیگر گونه‌های پستاندار باقی بماند، به‌ازای هر نفری که امروز زندگی می‌کند، هزار نفر در آینده زندگی خواهند کرد. ما مردمان باستان هستیم. در مقایسه با زندگیِ یک شخص معمولی، بشریت امروز از نوزادی که نخستین گام‌های خود را برمی‌دارد، بزرگ‌تر نیست.

از نگاه دیگری

هایدی مِی‌بام

برخی از شدیدترین منتقدان همدلی، دانشگاهیانِ رسمی لیبرال، مثل پرینز و بلوم، هستند. به نظر می‌رسد که مواضع آن‌ها مبتنی بر این عقیده است که، در حوزه‌ی اخلاقی، ما باید بر استدلال عینی و بی‌طرفانه تکیه کنیم. آن‌ها می‌گویند که همدلی چه‌بسا در حوزه‌ی شخصی مفید باشد، آنجا که می‌تواند دوستی را مستحکم کند یا به ما کمک کند کاستی‌های کوچک شریک خود را بپذیریم، اما در حوزه‌ی عمومی واقعاً جایی ندارد.

زن، زندگی، آزادی به روایت هنرمندان

سوما نگهداری‌نیا - منصور محمدی

در بیش از سه ماهی که از شروع اعتراض‌های سراسری علیه حکومت جمهوری اسلامی گذشته، کارهای هنری بسیاری در نمایش این اعتراض‌ها تولید شده. این گزارش مجموعه‌ای از نمونه‌های تصویری این آثار است.

یادی از ۱۰ زن بهائی که در شیراز اعدام شدند

سپهر عاطفی

در روز ۲۸ خرداد ۱۳۶۲ ده زن بهائی در شیراز اعدام شدند. به آن‌ها گفته بودند چهار جلسه فرصت دارید مسلمان و سپس آزاد شوید. بیشتر آنها سنشان کمتر از ۳۰ سال بود و جوان‌ترینشان، منا محمودنژادِ شانزده ساله بود.

آیا مرزبندى بین کشورها واقعاً ضروری است؟

جیمز کرافورد

تووالو مدت‌هاست که آزمایشگاهی برای بررسیِ تغییرات اقلیمی به شمار می‌رود ــ اولین کشوری در تاریخ که احتمالاً با افزایش سطح آب دریاها ناپدید می‌شود و جمعیت ۱۲هزار نفری‌اش در میان اولین پناهندگان اقلیمی خواهند بود.