برای همه‌ی تبعیدشدگان، برای آن همه‌ای که ناگزیر به گریز از دامان آشنای وطن تن داده‌اند، ایران هم‌چون کوله‌‌بار سنگینی از خاطرات درهم‌تنیده است؛ از لحظه‌های دور و نزدیکی که انگار حتی پیش از تو، در تو جریان داشته است و هر دَم گوشه‌ای نوتر از برداشت پیشین‌ات را بر تو می‌گشاید.

ایران برای من یعنی «مردم»، یعنی «انسان»‌هایی که در جزیره‌ای محصور شده در ناملایمات، با توان شگفت‌انگیزی همچنان به زندگی ادامه می‌دهند. اعتراف می‌کنم که موقع فکر کردن درباره‌ی ایران، نه موقعیت ویژه‌‌ی جغرافیایی و استراتژیک آن به ذهنم خطور می‌کند و نه ویژگی‌های تاریخی و فرهنگی.

مردم در ایران هم اپوزیسیون سیاسی و هم حکومت را همیشه غافلگیر می‌کنند. شاید اعتراضات قابل پیش‌بینی بود، اما نه به این وسعت. البته حکومت قبلاً هم سبعیت‌اش را حداقل در مورد زندانیان سیاسی نشان داده بود. نمونه‌اش هم اعدام‌های سال ۱۳۶۷ است. ولی این که به جان مردم عادی در کوچه و خیابان بیفتد، حمام خون راه بیندازد و بی‌رحمانه به سر و قلب و مغز مردم معترض شلیک کند، همه را بهت‌زده کرد.

ایران زادگاه من است و چه بخواهم چه نخواهم بخش عمده‌ای از زندگی‌ام با آن گره‌خورده. سرزمینی است که خاطره‌هایم در آن ساخته شده، پس فراتر از آب و خاک است اما دیگر «وطن» نیست.

برای من ایران، مکانی منطبق بر مرزهای مدرن نیست و معتقدم ما همواره باید با بحرانی‌ساختن مفهوم ایران، از انطباق کامل آن با تعاریف دولتی جلوگیری کنیم. ایران حوزه‌ای جفرافیایی-‌تمدنی است که در طول تاریخ دست‌خوش تغییرات جغرافیایی و تمدنی شده است تا جایی که امروزه به سختی می‌توان از یک‌سو آن را محدود به مرزهای رسمی کرد و از دیگر سو آن را به همه‌ی جاهای این محدوده‌ی مرزی گسترش داد.

دیدگاه‌های زوال‌گرایانه ویژگی‌های مشترکی دارند. آن‌ها در دوره‌های آشوب و عدم اطمینان، خریداران بیشتری دارند. آن‌ها همچنین از این گرایش مشترک برخوردارند که فکر می‌کنند احتراز از حلقه‌های آتش جهنم تنها از طریق نوعی رنج بزرگ یا یک شخصیت کاریزماتیک بزرگ امکان‌پذیر است. 

ناصر زراعتی یکی از این افراد است که علاوه بر نویسندگی و فیلمسازی چند سالی است که با عنوان دیگری نیز شناخته می‌شود: نقّالی. او تا به حال نزدیک به ۲۰۰ کتاب از عناوین مختلف را خوانده و برای استفاده عموم در اینترنت قرار داده است. کتاب‌هایی که توانسته مخاطبانی را اندک‌اندک به خود جذب کند و به ترویج کتابخوانی به روش خود در جامعه‌ی فارسی‌زبان یاری برساند.

تبعیض و پیامدهای آن هرگز به یک گروه محدود نمی‌ماند و مانند یک بیماری خطرناک رشد کرده و به کل بدن سرایت می‌کند. امروز می‌توان نشانه‌های بیماری را در همه‌ی اعضای بدن ایران مشاهده کرد

ایران همچون تمامی دولت-ملت‌های موجود در جهان امروز واقعیتی سیاسی-تاریخی است. این بدین معناست که به‌رغم ارجاع به موجودیتی به نام ایران در زمان‌های دور، ایرانی که امروز می‌شناسیم در برهه‌ی تاریخی مشخصی و به تبع اراده‌ای سیاسی «خلق» شده است.

ایران برایم مجموعه‌ای از یادها، اندیشه‌ها، شناخت‌ها و تجربه‌هایی است که مرا در یک منطقه‌ی جغرافیایی با انسان‌هایی پیوند می‌زند که درد و رنج و کامروایی و ناکامی‌شان برایم آشنا‌ترند. منطقه‌ای ‌از کره‌ی خاکی که هر چند سی و اندی سال از آن دور بوده‌ام، همچنان سرگذشت مردمش، شعر، ادبیات و موسیقی‌اش با روانم نزدیکی بیشتری ایجاد می‌کنند.

در شرایطی که امکان اصلاحات بنیادی وجود دارد و راه‌های اصلاحات مهیاست که شما بتوانید به اهداف سیاسی‌تان برسید، انقلابی‌گری خود به خود به عقب صحنه رانده می‌شود. برعکس، وقتی که راه‌های رفورم مسدود یا مبتنی بر توهم باشد، شما حتی اگر اکراه داشته ‌باشید، در سیاست به سمت راه‌حل‌های رادیکال‌تر کشانده می‌شوید.

استالینیسم. این کلمه ده‌ها واژه را به ذهن تداعی می‌کند اما «خنده‌دار» معمولاً یکی از آن‌ها نیست. «کلمه‌ی اس» اکنون مترادف با کنترل وحشیانه و همه‌جانبه‌ی دولتی است و جایی برای خنده و هر گونه‌ی دیگری از مخالفت باقی نمی‌گذارد. با این حال، انبوهی از دفترهای خاطرات روزانه، خاطرات و حتی بایگانی‌های دولتی نشان می‌دهد که مردم به شوخی کردن و لطیفه ساختن درباره‌ی زندگی عموماً وحشتناکی که زیر سایه‌ی گولاگ با آن مواجه بودند ادامه می‌دادند.

زمانی احساس می‌کنم به ایرانی مطلوب رسیده‌ایم که قانونی اساسی کشورمان بدون قید و شرط بر مبنای حقوق بشر باشد. کشوری از نظر من پیشرفته و سرافراز است که در آن همه‌ی آحاد ملت از جمله گروه‌های اقلیت از امتیازات شهروندی مانند حق امنیت، مسکن، کار، تحصیل و تعیین سرنوشت خود برخوردار باشند. برای من رفاه، حق تحصیل و رشد فردی و اجتماعی، حقوق حیوانات و حفظ طبیعت در قالب دنیای واقعی‌ای که در آن هستیم معنی پیدا می‌کند. بنابراین، نظام حکومتی برتر را سکولار می‌دانم.

 ایران نام زادگاهم است و یادآور زخم‌ها و دردها و حسرت‌های شخصی و اجتماعی. اما ایران را وطن خود نمی‌بینم، چون وطن برای من جایی است که در آن غریبه نباشم و احساس امنیت و آرامش کنم از آن‌چه هستم و آن‌گونه که فکر می‌کنم.

مستند وکیل زندگی و فعالیت حرفه‌ای لیئا تسیمل را به تصویر می‌کشد. این وکیل مدافع حقوق بشر به مدت نیم قرن است که از شهروندان فلسطین در دادگاه‌های اسرائیل دفاع می‌کند. مستند «وکیل» تاکنون برنده‌ی ۶ جایزه‌ی بین‌المللی و نامزد دریافت جوایز در دست‌کم ۱۲ جشنواره‌ی دیگر شده است.

اعتراضاتی که در دو ماه گذشته سراسر خاورمیانه را فراگرفته‌اند چند دلیل بنیادین مشترک دارند: بهای نفت رو به افول است؛ نرخ بیکاری بالا است؛ شهروندان به اندازه‌ی کافی طعم فساد و دیکتاتوری را چشیده‌اند. معترضان در بیروت، بغداد، تهران و الجزیره می‌توانند معضلاتی را به این فهرست اضافه کنند که مختص ملت‌های آن‌ها است.

فدریکو گارسیا لورکای در حال مرگ، به یکباره همچون یک عروسک خیمه‌شب‌بازیِ بی‌تاروپود، به گودالی در یکی از بلوارهای اصلی مادرید فرو می‌افتد؛ یک ویولونیست پناهنده به دوربین رابرت کاپا خیره می‌شود؛ و چشمان زن جوانی که پابلو پیکاسو ۷۱ سال قبل آن‌ها را ترسیم می‌کند، برای اولین‌بار در معرض نگاه خیره‌ی عموم گذاشته شده‌اند.