دلداده‌ی من لیلی

پرویز ممنون

زندگی با تئاتر خاطرات دکتر پرویز ممنون یا در واقع قصه‌ی زندگی اوست که به‌تازگی در تهران منتشر شده است. دکتر ممنون، زاده‌ی اصفهان و تحصیل‌کرده‌ی وین، در عالم تئاتر چهره‌ی شناخته‌شده‌ای است. در اینجا ما قسمتی از خاطرات او را که به روایت «لیلی و مجنون» مربوط است برگزیده‌ایم.

چرا طلا و ارز در ایران گران می‌شود

همایون معمار

اگر در سال ۱۳۹۰ کسی به شما می‌گفت که دلار ۱۱۰۰ تومانی در سال ۱۴۰۱ به ۶۰هزار تومان و سکه‌ی ۴۵۰هزار تومانی به ۳۲میلیون تومان می‌رسد، حتماً می‌گفتید مگر ممکن است که قیمت دلار ۵۴ برابر و قیمت سکه ۷۱ برابر شود؟

اقتصاد ایران

اقتصاد ایران تقریباً در تمام عرصه‌ها‌ با بحران مواجه است. درآمدهای نفتیِ کشور به علت تحریمها به حداقل رسیده و کفاف هزینهها را نمیدهد. دولت برای تأمین مخارجِ خود به چاپِ پول روی آورده و همین رشد نقدینگی به یکی از مهمترین عوامل تورم و گرانی تبدیل شده است. سرمایه‌گذاری بهشدت کاهش یافته، صندوقهای بازنشستگی ورشکسته شده‌اند، بازار ارز و طلا، مسکن، مواد غذایی، خودرو و تقریباً همه‌ی کالاهای مصرفی دچار تلاطم شدید شده است، و قیمت‌ها روزبهروز افزایش می‌یابد.

در این مجموعهگزارش‌ها با تکیه بر آمار و ارقام به علل بروز این بحران می‌پردازیم.

روز الیوسف، زنی علیه استبداد

سوما نگه‌داری‌نیا و منصور محمدی

فاطمه الیوسف، مشهور به روز الیوسف، بازیگر تئاتر و روزنامه‌نگار لبنانی-مصری و پیشاهنگ زنان روزنامه‌نگار در جهان عرب بود.

تجربه‌ی ملت‌سازی در افغانستان چگونه شکست خورد؟

عبدالله خنجانی در گفت‌وگو با بهروز آفاق

عبدالله خنجانی از روزنامه‌نگاران برجستهی افغانستان است که چندین سال ویراستار و مدیر شبکهی «یک‌ تی‌وی»، یکی از مهم‌ترین تلویزیون‌های خبری افغانستان، بود و بعد به معاونت وزارت صلح گمارده شد، که مسئول هماهنگی مذاکرات با طالبان بود و تا سقوط حکومت در کابل در همین سِمت وظیفه داشت.

 

روان‌پزشکی در آرژانتین: دوست یا دشمن دیکتاتوری؟

مارکو راموس

جریان‌های سیاسی روانپزشکی در آرژانتین را دو شقه کردند: گروهی از روان‌پزشکان مترقی و رادیکال بیماری روانی را عمدتا حاصل شرایط سیاسی و سرکوب دولت می‌دیدند. گروهی دیگر روانپزشکان محافظه‌کاری بودند که مراکز روانکاوی را به بازداشتگاه تبدیل کردند و بر شکنجه و آزار روانی مخالفان نظارت داشتند

زنان سوری چگونه مصائب جنگ را تاب آوردند؟

خلود صابر برکات، پی‌یر فیلیپو

تجربه‌ی جنگ بسیاری از فرض‌های جنسیتی در جامعه سوری را درهم‌شکست. زنان سوری از مصیبت جنگی فرصتی برای شکستن سدهای پدرسالاری ساختند، نقش‌های اجتماعی و شغلی بیش‌تری به عهده گرفتند و حس عاملیت قوی‌‌تری پیدا کردند

فرزندان زندانیان سیاسی و ترومای بین‌نسلی در مراکش

ابراهیم الکِبلی

زندانیان سیاسی و خانواده‌هایشان انواعی از رنج‌ها را در سکوت تجربه می‌کنند. تداوم رنج تحملش را دشوارتر می‌کند، شبیه زخمی که باز مانده است. ترومایی که به خانواده وارد شده به شیوه‌های غیرروایی به نسل‌هایی منتقل می‌شود که پس از واقعه به دنیا آمده‌اند

روانکاوی در «سرزمین‌های اشغالی»

استفان شیهی، لارا شیهی

روانکاوان فلسطینی با نوع دغدغه‌های بیماران فلسطینی آشنا هستند. نوعی ترس، احساس خفگی، و میل به مرگ در بین مراجعین مشترک است. مشکلات سلامت روان آن‌ها گرچه در خلال درگیری‌های خانوادگی و شخصی بروز می‌یابند اما با زندگی زیر سایه‌ی اشغال تشدید می‌شوند

انقلاب آقای گلدستون و خیزش «زن، زندگی، آزادی»

آصف بیات

گفتگوی آقای جک گلدستون با سایت آسو که بسیار دیده و خوانده شده حاوی نکات مهمی است. به اختصار، ایشان می‌گویند که ایران اکنون در «وضعیت انقلابی» نیست. تمرکز من در این یادداشت ناظر به برخی کاستیها در چارچوب فکریِ آقای گلدستون در این گفتگو است که مناسبتِ مستقیمی با چگونگیِ تحلیل ما از جنبش انقلابیِ کنونی در ایران دارند.

زخم‌ جنگ: سیال میان مرزها و معانی

عمر دواچی

زخم‌ جنگ اصیل است اما ارزش اقتصادی زخم در بازارهای مختلف نوسان دارد. یک زخم «مفید» برای پرونده‌ی پناهجویی زخمی است که هم مدرک قابل رؤیت‌ دارد، هم بار سیاسی و اجتماعی، و هم تداعی رنجی حادتر می‌کند.

خودکشی‌ در ژاپن: انتخاب فرهنگی یا عارضه‌ا‌ی روانی؟

جونکو کیتاناکا

سنت‌های فرهنگی ژاپن خودکشیِ آگاهانه و ناشی از اراده و انتخاب آزادانه را می‌ستاید، اما روانپزشکی به دنبال درمان خودکشی به عنوان یک عارضه‌ی روانی است. چگونه می‌شود مرزهای تشخیص خودکشی به عنوان «معضل وجودی» یا به عنوان «عارضه‌ی سلامت» را درنوردید؟

«دِپ‌زدن»: مدیکالیزه‌کردن مشکلات نسل دهه‌شصت

ارکیده بهروزان

روند رایج مدیکالیزه‌کردن در روانپزشکی شمشیری دولبه است: از سویی به شرایطی مانند اعتیاد بدون انگ و قضاوت نگاه می‌کند و با نگاهی انسانی از آن‌ها جرم‌زدایی می‌کند، از سوی دیگر مسئله‌ی خاصی مانند ترومای جنگ را که ریشه‌ی اجتماعی دارد، صرفا به یک موضوع پزشکی و غیراجتماعی فرو می‌کاهد

مشروعیت‌یافتن مفاهیم تروما و پساتروما

دیدیه فَسَن، ریشار رِشمَن

عارضه‌ی ترومای روانی از قرن نوزدهم شناخته شده بود اما پس از حادثه‌ی ۱۱سپتامبر بود که هم حساسیت روان‌درمانی و هم پذیرش و مشروعیت عمومی پیدا کرد. آنچه که روزی بی‌اساس تصور می‌شد یک‌باره به یک حقیقتی تبدیل شد که سزاوار حمایت پزشکی، اجتماعی و قانونی ‌است

جنون، جادو و شبحِ سرگردان استعمار در اندونزی

بایرن گود، سوباندی، مری-جو دلوچیو گود

تاریخ استعمار در اندونزی باعث ایجاد نوعی رنج روانی شده است که ویژگی‌هایش ترس، اضطراب، کابوس و بروز رفتارهایی‌ست که از نظر روانپزشکی مدرن اغراق‌شده و غیرمعمول قلمداد می‌شوند. استعمار وحشتی نهادین بوجود آورده که جامعه‌ی پرآشوب امروزه نتوانسته از آن رها شود

یه آب جوش برای توکا…

توکا نیستانی

وصف کافه شوکا و یارعلی پورمقدم صاحب آن را قبلاً شنیده بودم، از احمدرضا دالوند که با آب‌وتابِ فراوان قصه‌هایی از محبوبیتش بین شوکانشینان را برای مایی که محبوب کسی نبودیم تعریف می‌کرد و از آروین که نقاشی کوچکی برای آویختن به دیوار کافه کشیده بود و از مادرم که به کافه نمی‌رفت اما خبر داشت که مانا عصرهای پنجشنبه‌اش را آنجا می‌گذراند.

اقتصاد ایران در سراشیب

همایون معمار

در ده سال گذشته رشد اقتصادی ایران تقریباً صفر بوده است، یعنی چیزی به درآمدِ مردم اضافه نشده است، در حالی که در همین مدت یازده میلیون نفر به جمعیت ایران اضافه شده است. به تعبیر ساده‌تر، سفره‌ای که ۷۴ میلیون نفر در ابتدای سال ۱۳۹۰ دورِ آن نشسته بودند، حالا بیش از ۸۵ میلیون نفر مهمان دارد اما اندازه و میزان غذای روی سفره تغییری نکرده است.

«دسگوهاران» و «بلوچ زالبولانی زرُمبِش»؛ گام‌های محکم زنان بلوچ بر زمینی لرزان

مریم فومنی

«ما، زنان بلوچ، خسته از ظلم مذهب، جامعه‌ی مردسالار و حکومت دیکتاتوریِ جمهوری اسلامی به‌پا‌خاسته‌ایم و می‌خواهیم‌ پایانی بر این ظلم و جهالت باشیم و دست در دست هم‌دیگر سرنوشت خویش را تغییر دهیم!»

راه مارتین لوتر کینگ را باید ادامه داد

ناتان رابینسون

مارتین لوتر کینگ جونیور در سال ۱۹۶۷، یک سال پیش از مرگش، کتاب خود را با عنوان به کدام سو می‌رویم: هرج‌ومرج یا وحدت؟ منتشر کرد، بخشی از ارزش به کدام سو می‌رویم ناشی از این است که متعلق به آن دوره از زندگی کینگ است که او با فراتررفتن از حقوق مدنی دایره‌ی تمرکز خود را به مباحثاتی درباره‌ی نظامی‌گری، استعمار و سرمایه‌داری گسترش داده بود.