مقاله

سال ۲۰۱۶ به دلایل بسیاری سال سخت و تلخ و احتمالاً بدی بود. با این حال، اتفاقات مثبت و امیدوارکننده‌ای هم در این سال افتاد. سالی که گذشت به دلایل بسیاری می‌تواند سال خوبی هم بوده باشد، از جمله به این ۹۹ دلیل!

---

دستاوردها در حفاظت از محیط زیست و منابع طبیعی

۱. بریتیش کلمبیا [غربی‌ترین استان کانادا] 85 درصد از یکی از بزرگ‌ترین جنگل‌های باران‌خیزِ معتدلِ جهان را منطقه‌ی حفاظت‌شده اعلام کرد. این جنگل محل زندگی «خرس شبح» است.

۲. در ماه فوریه، پرو و بولیوی قراردادی، به ارزش 500 میلیون دلار، برای حفاظت از دریاچه‌ی تیتیکاکا امضا کردند.

۳. در ماه مارس، دولت آمریکا با ابطال تصمیمِ سال پیش خود، طرح حفر چاه‌های نفت و گاز در آب‌های اقیانوس اطلس را کنار گذاشت.

۴. بعد از نزدیک به 13 سال مذاکرات دشوار، در مالزی پارک دریایی‌ای به مساحت 1 میلیون هکتار تأسیس شد. این پارک پیشگامِ استفاده از رویکردهای ترکیبی در حفاظت از دریا است.

۵. در سال 2016، بیش از 20 کشور متعهد شدند تا 5 میلیارد و 300 میلیون دلار برای حفاظت از اقیانوس‌ها اختصاص دهند؛ همچنین، 40 منطقه‌ی حفاظت‌شده‌ی دریایی جدید، به مساحت 2 میلیون و 400 هزار کیلومتر مربع، ایجاد شد.

۶. از دستاوردهای بزرگ این سال، ثبت رکورد جدیدی در ایجاد بزرگ‌ترین منطقه‌ی حفاظت‌شده‌ی دریایی در سواحل قطب جنوب بود.

۷. پژوهش‌های جدید نشان داد که میزان آلودگی اسیدی جو، که با شروع دوران صنعتی شدن در دهه‌ی 1930 آغاز شده بود، اکنون به همان سطحِ پیش از این دوران بازگشته است.

۸. در سال 2012، آمریکا و مکزیک پروژه‌ی بی‌سابقه‌ای را برای احیای رودخانه‌ی کلرادو آغاز کردند. در سال 2016، نتایج کار همه را شگفت‌زده کرده است.

۹. در ماه دسامبر، آمریکا و کانادا به طور مشترک، فعالیت‌های نفتی و گازی در سواحل قطب شمال را برای همیشه ممنوع اعلام کردند.

 

گام‌هایی بلند در راه ارتقای بهداشت و سلامت در سراسر جهان

۱۰. سازمان بهداشت جهانی در گزارشی اعلام کرد که از سال 2000 تا به حال، تلفات ناشی از مالاریا در سطح جهان 60 درصد کاهش یافته است.

۱۱. در سال 2016، برخی از بزرگ‌ترین بیماری‌ها، مانند سرطان روده‌ی بزرگ، خِرَدسودگی، و بیماری قلبی در کشورهای ثروتمند سیری نزولی ‌‌در پیش گرفته‌اند. ‌

۱۲. پژوهشی جدید، که در برجسته‌ترین نشریه‌ی حوزه‌ی بهداشت و سلامت منتشر شده، نشان می‌دهد که از سال 1999 تا به حال، آمار مرگ زنان به سبب بارداری و زایمان نصف شده است.

۱۳. شواهد تازه نشان می‌دهد که ممنوعیت مصرف سیگار در مکان‌های عمومی باعث بهبود وضع سلامت در 21 کشور شده است.

۱۴. در دعوای حقوقی بین اروگوئه و فیلیپ موریسون، «بانک جهانی» به نفع این کشور رأی داد. این مسئله سابقه‌ای حقوقی برای دیگر کشورهای کوچکی فراهم می‌آورد که می‌خواهند مصرف تنباکو را منع کنند.

۱۵. جمهوری مالاوی توانست تعداد کودکان مبتلا به اچ‌آی‌وی را 67 درصد کاهش دهد. این بزرگ‌ترین موفقیت در بین کشورهای جنوب صحرای آفریقا است. از سال 2006 تا به حال، آن‌ها توانسته‌اند جان 260 هزار را نجات دهند.

۱۶. در روسیه، نرخ مرگ و میر کودکان 12 درصد کاهش داشته است.

۱۷. از  سال 2000 تا به حال، امید به زندگی در آفریقا افزایش یافته است. علت این امر کاهش یافتن مرگ و میر کودکان، پیشرفت در کنترل مالاریا، و دست‌رسی گسترده به داروهای کنترل اچ‌آی‌وی است.

۱۸. تلفن‌های همراه به مبارزه با بیماری هاری کمک چشمگیری کرده‌اند. تعداد کسانی که سالانه جان خود را به دلیل ابتلا به بیماری هاری از دست می‌دهند از تعداد تمام کسانی که به دست تروریست‌ها کشته می‌شوند، بیشتر است.

۱۹. تایلند اولین کشور در منطقه‌ی آسیا و اقیانوسیه است که انتقال اچ‌آی‌وی و سیفلیس از مادر به فرزند را ریشه‌کن کرده است.

۲۰. دانشمندان دانشگاه هاروارد اساس جدیدی برای کشف آنتی‌بیوتیک فراهم ساخته‌اند که می‌تواند به حل بحران مقاومت در برابر آنتی‌بیوتیک کمک کند.

۲۱. لیبریا به طور رسمی از ابولا پاک شده است، یعنی در غرب آفریقا دیگر هیچ مورد شناخته‌شده‌ای از این ویروسِ کشنده وجود ندارد.

۲۲. «سازمان جهانی بهداشت» اعلام کرد که سرخک در تمام قاره‌ی آمریکا – از کانادا تا شیلی – ریشه‌کن شده است. این اولین بار است که این بیماری در تمام یک منطقه از بین می‌رود.

۲۳. آمار بزرگ‌سالان مبتلا به بیماری‌های خِرَدسودگی – از جمله آلزایمر – در آمریکا از 11.6 درصد در سال 2000 به 8.8 درصد در سال 2016 کاهش یافته است. به عبارتی، یک میلیون نفر از تعداد افراد مبتلا به خردسودگی کاسته شده است.

۲۴. از سال 2005 تا به حال، تعداد افراد سیگاری در آمریکا 8 میلیون و 600 هزار نفر کاهش داشته است. قانون مالیات بر تنباکویی که اخیراً در کالیفرنیا به تصویب رسید به این روند رو به کاهش سرعت خواهد بخشید.

 

پیشرفت‌های سیاسی و اقتصادی در بسیاری از نقاط جهان

۲۵. امسال، 93 درصد از کودکان جهان خواندن و نوشتن آموختند. این بالاترین نرخ سوادآموزی در طول تاریخ است. در سال 2016 شکاف جنسیتی بین دختران و پسران نیز کاهش یافته است.

۲۶. در سال 2016، برای اولین بار، میزان کمک‌های خارجی از مقدار پول لازم برای پایان دادن به فقر پیشی گرفت.

۲۷. میزان گرسنگی در سطح جهان به کمترین حد خود در 25 سال گذشته رسید.

۲۸. در ماه فوریه، ایالت انتاریو طرحی را به ارزش 100 میلیون دلار برای مهار خشونت علیه زنان بومی به اجرا گذاشت.

۲۹. برای اولین بار در 50 سال گذشته، در میانمار مراسم تحلیفِ اولین رهبر مدنی و منتخب این کشور برگزار شد.

۳۰. نرخ زندانیان سیاه‌پوست در آمریکا کاهش یافته است. سرعت آن به اندازه‌ی کافی زیاد نیست اما شایان تقدیر است.

۳۱. در سال 1990، بیش از 60 درصد مردم در شرق آسیا در فقر شدید به سر می‌بردند. در سال 2016، تعداد این افراد به 3.5 درصد کاهش یافته است.

۳۲. نسبت به سال 2007، میزان بی‌خانمانی در آمریکا 35 درصد کاهش داشته است. لس آنجلس یک میلیارد و دویست میلیون دلار برای نجات‌ دادن تعداد بیشتری از افراد بی‌خانمان اختصاص داده است.

۳۳. تایوان در آستانه‌ی تبدیل شدن به اولین کشور آسیایی است که ازدواج همجنس‌گرایان را قانونی می‌داند.

۳۴. در پی فشارها و رایزنی‌های مداوم و پایدارِ گروه‌های جامعه‌ی مدنی، گامبیا و تانزانیا ازدواج کودکان را ممنوع اعلام کردند.

۳۵. در ماه ژوئن، پس از سال‌ها کشمکش، تلاش‌ها برای پایان دادن به ناقص کردن آلت تناسلی زنان در آفریقا به موفقیت چشمگیری دست یافت: پارلمان آفریقا این کار را در سراسر قاره‌ی آفریقا ممنوع اعلام کرد.

۳۶. آلمان به مقابله با فرهنگ تجاوز برخاست: قانون جدیدی وضع شد تا با تمرکز بر مسئله‌ی رضایت، به تعریف جرایم جنسی وسعت بیشتری بدهد.

۳۷. دو هفته پیش از «برگزیت»، اتحادیه‌ی آفریقا خبر از صدور گذرنامه‌ی آفریقایی واحدی داد که دارندگان آن اجازه خواهند داشت بدون ویزا به 54 کشور عضو اتحادیه سفر کنند. 

۳۸. آمریکا اینک برای بیش از 30 میلیون کودک ناهار سالم فراهم می‌آورد، می‌خواهد چربی‌های ترانس را ممنوع کند، و درباره‌ی برچسب‌های ارزش غذایی یکی از بزرگ‌ترین تجدید نظرها را در دهه‌های گذشته انجام داده است.

۳۹. به دنبال مبارزه‌ای طولانی، در سال 2016 ایتالیا آخرین کشور بزرگ غربی بود که ازدواج همجنس‌گرایان را به رسمیت شناخت. 

۴۰. دانمارک اولین کشوری است که تراجنسی بودن را دیگر بیماری روانی محسوب نمی‌کند و کانادا نیز اِعمال تبعیض علیه افراد تراجنسی را ممنوع اعلام کرد.

۴۱. سال 2016 بیست و چهارمین سال متوالی است که نرخ بارداری نوجوانان در آمریکا و بریتانیا سیر نزولی داشته است.

 

پاسخ‌های جدی به وضعیت اضطراری تغییرات اقلیمی

۴۲. در میان معاهدات سازمان ملل، سرعت (و وسعت) تبدیل شدن معاهده‌ی پاریس از یک توافق به قانونی بین‌المللی در تاریخ معاصر بی‌سابقه بوده است. 

۴۳. تولید گاز دی‌اکسید کربن بر اثر سوزاندن سوخت‌های فسیلی در سال 2016 هیچ افزایشی نداشته است. این سومین سال متوالی است که تولید گاز دی‌اکسید کربن تغییری نداشته است.

۴۴. به لطف سرعت نوآوری‌های فناورانه و حمایت سیاسی در سطح جهان، بیشترین ظرفیت تولید الکتریسیته در نیروگاه‌های جدید اینک از طریق انرژی‌های تجدیدپذیر تأمین می‌شود تا هر سوخت دیگری، از جمله زغال‌سنگ.

۴۵. دولت چین احداث معادن زغال‌سنگ جدید را ممنوع اعلام کرده و قواعد جدیدی در رابطه با شبکه‌های برق وضع کرد. همچنین، ارقام مقرر برای تولید انرژی‌های تجدیدپذیر را برای سال 2020 دو برابر کرد.

۴۶. هند اعلام کرد به علت برابری برق تولیدی با نیازهای کشور، در سه سال آینده نیروگاه جدیدی تأسیس نخواهد کرد.

۴۷. در ماه آوریل، چَتِم هاوس در گزارشی اعلام کرد که «کار شرکت‌های نفتی بزرگ تمام است.»

۴۸. در همان ماه، 25 درصد کشورهای اروپایی اعلام کردند که به استفاده از زغال‌سنگ پایان داده‌اند.

۴۹. بانک توسعه‌ی بریکس با یک میلیارد دلار سرمایه‌گذاری در انرژی‌های تجدیدپذیر در چین، برزیل، آفریقای جنوبی، و هند موافقت کرد. 

۵۰. در سال 2016، کاستاریکا به مدت 100 روز فقط از انرژی‌های تجدیدپذیر استفاده کرد. اکنون این کشور به دنبال آن است تا به مدت یک سال از هیچ سوخت فسیلی‌ای استفاده نکند.

۵۱. در ماه ژوئیه، آمریکا، مکزیک، و کانادا متعهد شدند که تا سال 2025، پنجاه درصد برق خود را از انرژی‌های تجدیدپذیر تأمین کنند.

۵۲. گزارشی جدید نشان داد که چین در سال 2014 بیشترین میزان مصرف زغال‌سنگ را داشته است. این نقطه‌ی عطفی در مسیر مبارزه با تغییرات اقلیمی بود و تمام خبرگزاری‌های بزرگ دنیا به آن پرداختند.

۵۳. در نیمه‌ی اول سال 2016 چین نیروگاه‌های خورشیدی‌ای با ظرفیت 20 گیگاوات ایجاد کرد؛ این سه برابر ظرفیتی است که سال پیش در همین زمان ایجاد شده بود.

۵۴. در ماه اکتبر، «آژانس بین‌المللی انرژی» گزارش داد که در سال 2015 هر روز نیم میلیون صفحه‌ی خورشیدی در سراسر جهان نصب شده است. این سازمان همچنین پیش‌بینی خود درباره‌ی نرخ رشد استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر را به طور چشمگیری افزایش داد.

۵۵. در همان ماه، 197 کشور توافق کردند تا مصرف شربت ذرت با فروکتوز بالا را کاهش دهند. «سازمان بین‌المللی هوانوردی» هم پذیرفت تا اقداماتی در رابطه با مبارزه با تأثیر مسافرت‌های هوایی بر تولید گاز گل‌خانه‌ای انجام دهد.

۵۶. بزرگ‌ترین نیروگاه بادی دریایی در جهان اجازه یافت تا مرحله‌ی دوم طرح خود را آغاز کند.

۵۷. مکزیک 6 میلیارد دلار و آرژانتین 2 میلیارد و 700 هزار دلار در انرژی‌های تجدیدپذیر سرمایه‌گذاری خواهند کرد. اسکاتلند توربین‌های زیرآبی خود را برای اولین بار به شبکه‌ی توزیع برق متصل کرد. در بریتانیا، انرژی خورشیدی بیشتر از زغال‌سنگ برق تولید کرد.

۵۸. در ماه نوامبر، هند از بزرگ‌ترین نیروگاه خورشیدی تولید برق در سطح جهان رونمایی کرد، و اعلام کرد که این نیروگاه در سال 2017 به سومین بازار خورشیدی جهان تبدیل خواهد شد. 

۵۹. در همان ماه، بریتانیا موافقت کرد که تا سال 2025 استفاده از زغال‌سنگ را به تدریج کنار بگذارد. فرانسه اعلام کرد که در سال 2023 استفاده از آن را کنار خواهد گذاشت. آلمان هم وعده داد که تولید گاز دی‌اکسید کربن را در سال 2050، 95 درصد کاهش دهد.

 

از خشونت در سطح جهان کاسته شده است

۶۰. به دنبال پایا‌ن یافتن درگیری‌ها در کلمبیا در سال 2016، تمام جنگ‌های جهان اینک محدود به محدوده‌ای است که کمتر از 6 درصد جمعیت جهان در آن جای دارند.

۶۱. داعش بی‌سروصدا مشغول آماده‌کردن پیروان خود برای فروپاشی نهایی خلافتی است که دو سال پیش با هیاهوی بسیار آغاز آن را اعلام کرده بود.

۶۲. در ماه آوریل، گزارشی تازه نشان داد که برای اولین بار، مجازات اعدام در بیش از نیمی از کشورهای جهان غیرقانونی شده است.

۶۳. شهر خوارس در مکزیک خطرناک‌ترین شهر جهان بود. در سال 2016، نرخ جرایم در این شهر کاهش یافت و ترس کم‌کم در حال رخت بربستن از دل ساکنان شهر است.

۶۴. نرخ جرایم در هلند افت چشمگیری داشته، و در هشت سال گذشته آمار جرایم ثبت‌شده 26 درصد کاهش یافته است. اکنون یک‌سوم زندان‌های این کشور خالی اند.

۶۵. تا سه سال قبل، هندوراس خطرناک‌ترین نقطه‌ی زمین بود. از آن زمان تا کنون، برنامه‌های نهادها و انجمن‌های محلی برای مبارزه با جرایم باعث کاهش چشمگیر خشونت شده است.

۶۶. آیا شهرهای آمریکا «جهنم‌دره‌»اند؟ بنا به گفته‌ی شهرداران آمریکا، نه. آن‌ها در سال 2016 دستاورد‌های مثبتِ شهرهای آمریکا را جشن گرفتند.

 

نشانه‌های امیدبخش از اقتصادی حیات‌بخش

۶۷. استفاده از روش‌های علمی و مدیریت مقدار مجاز صید باعث شده‌اند تا از صید بی‌رویه در آمریکا جلوگیری شود.

۶۸. نروژ نخستین کشور در جهان شد که متعهد شده است جنگل‌زدایی را کاملاً متوقف کند.

۶۹. در ماه ژوئن، مطالعه‌ای جدید نشان داد که از سال 2006 تا به حال، سوراخ لایه‌ی ازون بیش از 3 میلیون و 900 هزار کیلومتر مربع کوچک‌تر شده است. اکنون دانشمندان بر این باور اند که تا سال 2050، لایه‌ی ازون کاملاً ترمیم خواهد شد.

۷۰. در ماه ژوئیه، بیش از 800 هزار داوطلب در هند، در طول یک روز 50 میلیون درخت کاشتند. این کشور می‌خواهد 12 درصد از زمین‌هایش را مجدداً جنگل‌کاری کند.

۷۱. در همان ماه، اسرائیل اعلام کرد که اکنون 55 درصد از آب شیرین خود را با نمک‌زدایی از آب‌های شور تأمین می‌کند. این به آن معنا است که یکی از خشک‌ترین کشورهای جهان بیش از نیاز خود آب دارد.

۷۲. مک‌دونالد اعلام کرد که شربت ذرت را از نان‌های همبرگر خود حذف خواهد کرد. همچنین، آن‌ها یک ماه زودتر از آن‌چه برنامه‌ریزی شده بود، آنتی‌بیوتیک را از جیره‌ی غذایی مرغ‌های‌ خود حذف کردند.

۷۳. در ماه اوت، تمام خواروبارفروشی‌ها و فست‌فودهای زنجیره‌ای در آمریکا متعهد شدند که تا سال 2025 فقط از تخم‌مرغ‌های غیرقفسی استفاده کنند. 

۷۴. در سال 2016، میانگین تعداد آلودگی‌های نفتی در جهان کاهش چشمگیری داشته است، و از میانگین 5.24 مرتبه در سال در دهه‌ی 1970 به 1.8 مرتبه در سال رسیده است.

۷۵. بزرگ‌ترین پاک‌سازی ساحل در طول تاریخ بشر به دست شهروندان بمبئی انجام شد، آن‌ها 4 هزار تن زباله جمع‌آوری کردند.

۷۶. به خاطر هزینه‌ی 5 پنسی کیسه‌های پلاستیکی، استفاده از آن‌ها در بریتانیا کاهش چشمگیری داشته است.

۷۷. دولت ایتالیا از مجموعه‌ای از قوانین جدید که به دنبال کاهش دادن مقدار مواد غذاییِ به‌هدر‌رفته در هر سال است، استقبال گسترده‌ای کرد.

۷۸. در ماه دسامبر، 4 شهر از بزرگ‌ترین شهرهای جهان – پاریس، مادرید، آتن، و مکزیکوسیتی – توافق کردند تا تردد خودروهای دیزلی را در مرکز شهرها ممنوع کنند.

 

اندکی آرامش برای حیوانات در معرض خطر

۷۹. در کنفرانس امسالِ سایتس، 183 کشور توافق کردند تا بیشتر از همیشه و با قدرت از حیوانات در معرض خطر محافظت کنند. به طوطی‌ها، کرگدن‌ها، گراز‌ماهی‌ها، سفره‌ماهی‌ها، و فیل‌ها توجه بیشتری شد.

۸۰. در ماه فوریه، «سازمان آبزیان و حیات وحش آمریکا» اعلام کرد که جمعیت گاوهای دریایی جهان دیگر در معرض خطر قرار ندارند.

۸۱. گرگ‌های وحشی در حال بازگشت به اروپا هستند. برای اولین بار پس از انقلاب آمریکا، سالمون‌های وحشی در رودخانه‌ی کانتیکت شروع به تخم‌ریزی کرده‌اند.

۸۲. ماه مارس برای خرس‌های گریزلی پارک یلواستون نقطه‌ی عطف مهمی بود، زیرا یکی از بزرگ‌ترین موارد احیای جمعیت در حیات وحش رقم خورد.

۸۳. پنجاه سال پیش، جمعیت گوزن‌های دم‌سفید کلمبیا شامل 450 رأس بود. امسال، «سازمان آبزیان و حیات وحش آمریکا» این گونه را از فهرست حیوانات در معرض خطر خارج کرد.

۸۴. لاک‌پشت سبز دریایی در فلوریدا و مکزیک از فهرست حیوانات در معرض خطر خارج شد.

۸۵. پارک‌های سی ورلد موافقت کردند تا به پرورش نهنگ‌های قاتلِ در اسارت پایان دهند.

۸۶. جمعیت نهنگ‌های گوژپشت در 46 سال گذشته احیا شد، و این جانوران از فهرست گونه‌های در معرض خطر خارج شدند.

۸۷. آمریکا مقررات جدیدی به تصویب رساند تا به مبادلات تجاری عاج فیل در درون مرزهای خود خاتمه دهد، و با جنایت علیه حیات وحش در بیرون از مرزهای خود مبارزه کند.

۸۸. یکی از بزرگ‌ترین مناطق حفاظت‌شده‌ی جهان برای پلنگ برفی در مغولستان ایجاد شد.

۸۹. در ماه سپتامبر، پاندای غول‌پیکر آخرین گونه‌ای بود که از فهرست جانوران در معرض خطر خارج شد.

۹۰. در سال 2016، برای اولین بار در صد سال گذشته، تعداد ببرهای آزاد افزایش پیدا کرد.

 

جهان سخاوتمند‌تر شد

۹۱. در آغاز سال، گفته شد که مقدار پولی که در سطح جهان برای مساعدت و توسعه صرف شده 7 درصد افزایش داشته، و مقدار منابع مالی که به پناهجویان اختصاص‌ یافته دو برابر شده است.

۹۲. در ماه آوریل، ما هواتنگ، مدیر عامل شرکت عظیم اینترنتیِ تک‌نت در چین، 2 میلیارد دلار به سازمان‌های نیکوکاری اهدا کرد.

۹۳. سال 2015 سخاوت‌مندترین سال آمریکا بود و کمک‌های نیکوکارانه‌ی افراد، بنیادها، و شرکت‌های بزرگ رکورد جدیدی بر جای گذاشت. سال 2016 در مسیر ثبت رکورد بالاتری است.

۹۴. در سال 2016، کمک‌های نیکوکارانه در چین به 15 میلیارد دلار رسید، رقمی که نسبت به یک دهه قبل 10 برابر شده است.

۹۵. در سرمایه‌گذاری جمعی آنلاین، یک میلیون دلار برای کودکان آلتون استرلینگ و فیلاندو کَستیل جمع‌آوری شد تا وارد کالج شوند.

۹۶. وارن بافِت مجدداً 2 میلیارد و 900 میلیون دلار به سازمان‌های نیکوکاری اهدا کرد. پسر او، که کشت‌کار و فعال محیط‌زیست است، به دور از هیاهو ارثیه‌ی چند میلیارد دلاری خود را در راه کشاورزی پایدار و ریشه‌کن کردن گرسنگی خرج می‌کند.

۹۷. بنیاد خانواده‌ی گیتس بار دیگر 5 میلیارد دلار به آفریقا کمک مالی کرد.

۹۸. به رغم نگرانی‌های فزاینده درباره‌ی ادغام پناهندگان در جامعه و واکنش شدید پوپولیست‌ها، آلمان 300 هزار پناهنده‌ی دیگر را در سال 2016 پذیرفت.

۹۹. در کانادا، مادران خانه‌دار، گروه‌های دوستی، و اهالی محله‌ها پناهندگان سوری را به خانه‌های خود راه داده و هر یک به خانواده‌ای پناه دادند.

---

آنگوس هاروی مقاله‌نویس و گزارش‌گر در امور توسعه‌ی انسانی و محیط زیست است. آن‌چه خواندید برگردانِ این نوشته‌ی او است:

Angus Harvey, ’99 Reasons 2016 Was a Good Year,’ Medium, 5 December 2016.