بز کَشی
در سال ۲۰۰۹، طی اولین سفرم به افغانستان برای عکاسی از جنگ و پیامدهای آن، از مسابقات بز کَشی در کابل عکاسی کردم. این یکی از بازیهای سنتی و قدیمی افغانستان است و قرنها پیش بین کشاورزان و شبانان رایج بوده است. بعضی از صحنههای خشن برایم تشابهی با صحنههایی که از جنگ دیده بودم داشت.
این ورزش قرنهای متمادی در آسیای مرکزی رایج بوده و افغانستان کشوریست که نشانههای واضح و ماندگارش را هنوز هم در خود دارد. بازیکنان این ورزش سنتی که به آنها چاپاندازان میگویند، بر پشت اسب قرار میگیرند و تلاش میکنند که جسد گوساله یا بزی که پیش از بازی ذبح شده را به میدان بزرگی برسانند که در وسط آن دایرهی سفیدی قرار دارد، به آن دایرهی حلال یا عدالت میگویند. هر یک از سوارکاران تلاش میکنند که جسد گوساله یا بز را از دیگری بربایند تا مانع حریفشان برای گرفتن امتیاز شوند. چاپاندازان سوار بر اسب، بر سر برداشتن و کشیدن لاشهی یک بز تا حلقهی وسط میدان با هم رقابت میکنند؛ اما حالا به جای بز از لاشهی یک گوسالهی کوچک استفاده میشود، تا در برابر سُم اسبها مقاومت بیشتری داشته باشد. این ورزش مهارتهای سوارکاری و روحیهی مبارز سوارکاران (چاپاندازان) را نمایش میدهد. گفته شده در مسابقات بز کشی در افغانستان، سالانه حدود 5 هزار بز و گوساله کشته میشوند.