محمد بهمن‌بیگی بنیان‌گذار آموزش‌وپرورش عشایری در ایران بود و از آنجا که ایل همواره در حرکت بود، او مدارس سیاری درست کرد که با ایل در حرکت باشند و دختران و پسران را سواد بیاموزند. زندگی او به حماسه شبیه است و در این مختصر نمی‌گنجد. همین اندازه بگوییم که زندگی وی حسدبرانگیز است.
قواعد اجتماعی در حال تغییرند و در اکثر موارد رو به سوی بهتر شدند دارند. اما کسانی که نتوانند رفتار خود را به سرعت با هنجارهای جدید تطبیق بدهند، بی‌معطلی به مجازاتی سخت دچار خواهند شد؛ مجازاتی که اینک نه در دادگاه بلکه در سپهر شبکه‌های اجتماعی رقم می‌خورد.
در سال 2020، وبسایت زوج‌یابیِ OkCupid از ۵ میلیون نفری که در سراسر جهان دنبال انیس و مونس بودند، پرسید: «آیا می‌توانید با کسی معاشرت کنید که عقاید سیاسیِ سفت‌وسختی متضاد با شما دارد؟» 60 درصد پاسخ منفی دادند، رقمی که ۷ درصد بیشتر از سال قبل بود.
چگونه می‌توان جذابیت چنین نظریه‌های توطئه‌ی بی‌پایه‌واساسی را توضیح داد؟ توضیحات کلاسیک روان‌شناسی بر احساسات منفی تمرکز می‌کنند: وقتی افراد اضطراب دارند، یا قادر به کنترل وضعیت نیستند یا نامطمئن‌اند، بیشتر مستعد پذیرش روایت‌های توطئه‌آمیزند. به همین ترتیب، در هنگام بحران اجتماعی، توطئه‌باوری جذابیت پیدا می‌کند و میان گروه‌هایی که ظلم ساختاری را تجربه کرده‌اند، رایج‌تر است. اما تحقیقات نشان می‌دهد که عامل تقویت نظریه‌های توطئه احساسات منفی نیستند. این احتمال نیز وجود دارد که مردم نظریه‌های توطئه را سرگرم‌کننده می‌یابند و به نظر می‌رسد که هر چه این نظریه‌ها سرگرم‌کننده‌تر باشد، بیشتر احتمال دارد که به آنها باور داشته باشند.
کتاب‌های بی‌شماری به بررسی شیوه‌های متعدد بروز پیش‌داوری پرداخته‌اند. آموزش کثرت و تنوع به اقدام مهم و بزرگی تبدیل شده است. اما غلبه بر پیش‌داوری همچنان به‌شدت دشوار است. دوره‌های درسی پیش‌داوری «ناخودآگاه» یا «ضمنی» ممکن است مفید باشد، اما این دوره‌ها توضیح نمی‌دهند که پیش‌داوری‌ها از کجا نشئت می‌گیرند، و ضرورتاً آنها را از میان برنمی‌دارند.
در دوران کودکی بسیاری از شب‌ها با درماندگی شاهد دشنام شنیدن و کتک خوردن مادرم از پدرم بودم. هنوز می‌توانم بوی الکل را به یاد بیاورم، ترس را در چشمان مادرم ببینم و نومیدیِ لاعلاجی را حس کنم که زمانی بر ما چیره می‌شود که نمی‌فهمیم چرا عزیزانمان به یکدیگر آسیب می‌رسانند. امیدوارم که هیچ‌کس، به‌ویژه یک کودک، چنین تجربه‌ای را از سر نگذرانَد.