تاریخ انتشار: 
1401/05/30

بزرگداشت قربانیان خشونت به علل مذهبی یا اعتقادی

مهدی شبانی

بزرگداشت قربانیان خشونت به علل مذهبی یا اعتقادی

در سال ۲۰۱۹، سازمان ملل متحد، ۲۲ اوت را به عنوان «روز جهانی بزرگداشت قربانیان خشونت به علل مذهبی یا اعتقادی» نامگذاری کرده است.

نابردباری، تبعیض و خشونت سازمان‌یافته علیه اقلیت‌های مذهبی یا بی‌دین‌ها، تاریخچه‌ای طولانی دارد. بشریت همواره شاهد خشونتی بوده است که حکومت‌ها یا گروه‌های مذهبی به نام دین مرتکب شده‌اند. خشونتی که منجر به تبعیض، آزار، شکنجه، دستگیری یا بازداشت خودسرانه، ناپدید شدن اجباری، و قتل بسیاری از مردم بر اساس مذهب یا اعتقاداتشان شده است. دین گاهی بهانه‌ای برای توجیه زن‌ستیزی، همجنسگرا‌هراسی، و نژادپرستی است که در بسیاری از کشورها به سیاست‌ها و قوانین رسمی هم تسری یافته است. در حالی که هرگونه تمایز، محدودیت یا ترجیحِ مبتنی بر دین یا عقیده که بر حقوق و آزادی‌های اساسی انسان با هر اعتقادی تأثیرگذار باشد، به منزله‌ی عدم تحمل و تبعیض مذهبی است.

قربانیان خشونت به دلیل اعتقادات، شامل اقلیت‌های مذهبی، غیرمذهبی، دگرباشان جنسی، پناهجویان و کودکان و زنانی هستند که با انواع مختلفی از تبعیض و خشونت مواجه هستند. نام‌گذاری روز ۲۲ اوت به عنوان «بزرگداشت قربانیان خشونت به علل مذهبی یا اعتقادی» اندکی پس از حملاتی مرگبار به کلیساهایی در سریلانکا و مساجدی در نیوزیلند در سال ۲۰۱۹ به تصویب سازمان ملل متحد رسید. جامعه‌ی جهانی در این روز به بازماندگان و قربانیانی که به دلیل عقیده یا دین خود مورد تهدید، حمله و خشونت قرار گرفته و می‌گیرند ادای احترام می‌کند.

در بخشی از قطعنامه‌ی سازمان ملل در نام‌گذاری این روز آمده است: «دین یا اعتقاد هرگز نباید برای توجیه تبعیض استفاده شود. هنگامی که قربانیان با آزار و اذیت مذهبی یا تبعیض مواجه می‌شوند، اغلب از حق مشارکت در زندگی سیاسی، اقتصادی و فرهنگی و همچنین حقوق خود برای تحصیل و بهداشت محروم می‌شوند. این خشونت می‌تواند شامل هتک حرمت و تخریب مکان‌های فرهنگی با ارزش‌های تاریخی و دینی، مانند مکان‌های عبادت و گورستان‌ها باشد.»

هنوز در بسیاری از نقاط جهان، حقوق مردم برای پذیرش آزادانه و انجام مسالمت‌آمیز آیین‌های دینی پایمال می‌شود و داشتن عقیده‌ای متفاوت با دین رسمی به بهانه‌هایی مانند تهدید امنیت ملی و توهین به مقدسات برای سرکوب مورد استفاده قرار می‌گیرد. متوقف کردن چرخه‌ی خشونت به علل مذهبی یا اعتقادی، نیازمند درک دیگری، مبارزه با نفرت و خشونت و پافشاری برای داشتن قوانینی عادلانه برای برخورداری همه‌ی انسان‌ها، فارغ از اعتقاداتشان است.