آیا نسخه‌های مدرن اسلام نیکوتر و پسندیده‌تر از نسخه‌های سنتی‌اند؟ الگوهای مختلف دینداری کدام‌اند و چگونه می‌تواند نگرش‌های مدرن و سنتی به اسلام را داوری کرد؟
برای چند ماه، هر هفته می‌دیدمش. از دفتر کار که خارج می‌شدیم، او راه خودش را می‌رفت و من هم مسیر خودم را. می‌دانستم که از دو عالم جداگانه‌ایم. از دو سوی متفاوت با دو نگرش مخالف. اما مرد نازنینی بود. همیشه از گفتگو بر سر عقایدمان دوری می‌کردم. چه نیازی بود که رفاقت موقتمان را با جنگ بیهوده بر سر باورها به باد دهم؟ یکبار که ناخواسته و ناگهان، در مسیر همراه شده بودیم، این پرهیز شکست.
قومیت، سنّت، دین در برابر سیاست، و وفاداری به کشور، چهار مضمون اصلی‌‌ای هستند که رسانه‌های روسیه، سیاست‌مداران مهم و رهبران مسلمانِ این کشور هنگام بحث درباره‌ی اسلام به آن می‌پردازند. جالب این که کمتر کسی به این امر توجه می‌کند که تعریف این مفاهیم چیست و چه ربطی به ارزیابی مشروعیت یک گرایش دینیِ خاص دارند. در عین حال، نبردی دائمی بر سرِ برچسب زدن به افراد یا سازمان‌های گوناگون وجود دارد.
پاکستان در محافظت از اقلیت‌های دینی خود سابقه‌ی درخشانی ندارد، اما وقتی پای «احمدی‌ها» به میان می‌آید، ما واقعاً سنگ تمام می‌گذاریم: اعضای این آیین اصرار دارند که خودشان را مسلمان بدانند و ما، که به شاخه‌ی اصلی اسلام تعلق داریم، اصرار داریم که با آن‌ها به عنوان بدترین نوع ملحدان رفتار کنیم.
پاکستان در محافظت از اقلیت‌های دینی خود سابقه‌ی درخشانی ندارد، اما وقتی پای «احمدی‌ها» به میان می‌آید، ما واقعاً سنگ تمام می‌گذاریم: اعضای این آیین اصرار دارند که خودشان را مسلمان بدانند و ما، که به شاخه‌ی اصلی اسلام تعلق داریم، اصرار داریم که با آن‌ها به عنوان بدترین نوع ملحدان رفتار کنیم.
دویست سال پیش، اولین گروه مسلمانانی که برای تحصیل به اروپا رفتند پا به لندن گذاشتند. هدف آن‌ها، که از طرف ولیعهد ایران به اروپا اعزام شده بودند، این بود که درباره‌ی علوم جدیدی که بعد از انقلاب صنعتی در اروپا پدید آمده بود تحقیق کنند.