تب‌های اولیه

ابتکارات جامعه‌ی مدنی، مرهمی موقت برای رنجِ مکرر اعتیاد

ثریا کشوری

ناکارآمدیِ نهادهای دولتی‌ای همچون «ستاد مبارزه با موادمخدر» که در سال ۱۳۷۶ تأسیس شد، بر کسی پوشیده نیست. روند فزاینده‌ی اعتیاد در کشور، بدترشدن شرایط زندگیِ مصرف‌کنندگان و کاهش سن اعتیاد، از جمله شاخص‌هایی است که ناکارآمدیِ فعالیت‌های دولتی را نشان می‌دهد.

ایسلند و پرتغال، دو کشور موفق در مهار اعتیاد به مواد مخدر

المیرا محمودی

در سال‌های پایانی دهه‌ی 1990، جوانان ایسلندی در مصرف مواد مخدر و الکل و سیگار، از تمام کشورهای اروپایی پیشی گرفته بودند. این موضوع توجه مسئولان را جلب کرد و به دنبال راهی برای رفع معضلات ناشی از مصرف مواد مخدر و الکل برآمدند. درمان‌گران ایسلندی گفتند وقتی افراد به هروئین معتاد می‌شوند، چرا به ورزش و هنر معتاد نشوند؟ این جمله سرآغاز تحولی بنیادین در ایسلند شد.

از شورآباد تا کمپ‌های خصوصی، ترک اعتیاد با شکنجه

مریم فومنی

روند حبس و ترک اجباری معتادان از همان سال‌های نخست پس از انقلاب ۵۷ شروع شد. در دهه‌ی شصت، مصرف‌کنندگان موادمخدر را در خیابان‌ها دستگیر می‌کردند و به اردوگاه‌های ترک اعتیاد می‌فرستادند؛ اردوگاه‌هایی که زیرنظر «کمیته‌های انقلاب اسلامی» اداره می‌شدند و معروف‌ترین آنها، «شورآباد»، در سال ۱۳۶۱ در حاشیه‌ی شهر تهران راه‌اندازی شده بود.

آیا معتادان «سزاوار افسوس» هستند؟

بهار صبا

به‌رغم تغییراتی که در چند دهه‌ی اخیر در سیاست‌گذاری‌های مرتبط با مواد مخدر در ایران رخ داده است، انسانیت‌زدایی از مصرف‌کنندگان مواد مخدر همچنان ادامه دارد. زبان، تصویر‌سازی‌ها، رفتارهایی که از مصرف‌کنندگان مواد مخدر انسانیت‌زدایی می‌کند و خشونتی که علیه آنان اعمال می‌‌شود، با هم چه پیوندی دارند و اصلاً چرا باید همه‌ی ما به شیوه‌ی تصویرسازی از مصرف‌کنندگان مواد مخدر اهمیت بدهیم؟

دفاعِ باز در مقابل اعتیاد

المیرا محمودی

«مردی تکیده و افتاده، با صدایی تودماغی و کشدار» تصویری بود که سال‌‌‌ها، از مصرف‌‌‌کنندگان مواد مخدر برای ما ساخته می‌‌‌شد تا بترسیم و به سراغ مصرف مواد مخدر نرویم. اما به نظر می‌‌‌رسد که تصویر اعتیاد به مواد مخدر و روان‌‌‌گردان در سال‌‌‌های اخیر تغییر کرده، و مصرف‌‌‌کننده‌ی مواد مخدر، در نگاه عموم، از «مجرم» به شهروندی نیازمند کمک یا بیماری محتاج درمان تبدیل شده است.

مقابله با اعتیاد در گرو اصلاح ساختار حکمرانی و جنبش اجتماعی

سعید مدنی در گفت‌وگو با مریم فومنی

اعتیاد به مواد مخدر و آسیب‌های ناشی از آن، همچون کلاف سردرگمی است که از دهه‌ها پیش در جامعه‌ی ایران غلت می‌خورد و هر روز بیشتر از قبل درهم می‌پیچد. سعید مدنی، جامعه‌شناسی که سال‌ها در این حوزه پژوهش کرده، در گفت‌وگو با آسو به بررسی وضعیت موجود می‌پردازد و توضیح می‌دهد که چرا روش‌های به کار برده شده برای کنترل اعتیاد، تاکنون موفق نبوده‌ است.

تصویر‌هایی از زندگی زهرا و پری‌گل در محله‌ی دروازه غار

شقایق صادقی

دروازه غار زندگی‌هایی تودرتو دارد، کوچه‌های باریکِ شلوغ، حیاط‌هایی پر از بچه‌های قَد و نیم‌قَد، اتاق‌های به‌هم‌چسبیده و به‌گفته‌ی برخی از ساکنان‌اش حریم خصوصی در کار نیست، همه از زندگیِ همسایه خبر دارند، گویی غم و شادی مال همه است، همه در زندگیِ هم شریک‌اند.

زنانی با زندگی‌های شکسته

مهدیه میرحبیبی

تابستان ۹۱، ضمن همکاری با یک مؤسسه‌ی غیردولتی که به زنان آسیب‌دیده‌ی اجتماعی در تهران خدمات درمانی و بهداشتی می‌داد، مجموعه عکسی از این زنان تهیه کردم - زنان کارتن‌خواب، کارگران جنسی، زنان معتاد یا مبتلا به بیماری ایدز و اچ‌آی‌وی و... که داستان‌هایی از زندگی خودشان را برایم شرح دادند.