با گذشت یک قرن از آغاز جنبش کارگری در ایران و شکل گرفتن اتحادیهها و سندیکاهای کارگری، هفتهای نیست که در گوشهای از کشور صدای اعتراض کارگران بلند نشود. این کارگران معترض را چقدر میشناسیم؟ آنها چه میخواهند؟ چقدر توانستهاند در خلال این اعتراضها به خواستههایشان برسند؟ مطالباتشان چه نسبتی با مطالبات عام جامعه و دیگر جنبشهای اجتماعی دارد؟
دکتر پیمان جعفری، پژوهشگر تاریخ معاصر ایران و استاد دانشگاه آمستردام در هلند است. او رسالهی دکترای خود را دربارهی تاریخ اجتماعی صنعت نفت در ایران نوشته و در مسائل کارگری ایران صاحبنظر است. گفتگو با دکتر پیمان جعفری در ادامهی مطالبی است که آسو در بررسی جنبش کارگری در ایران منتشر کرده است.
با گستردگی و شتاب اعتراضهای کارگری در ایران، جنبش کارگری چه مسیری طی کرده و به کدام سو حرکت میکند؟ این موضوعی است که با بهروز خباز، یکی از فعالان کارگری قدیمی ایران طرح کردهایم. بهروز خباز تا سال ۱۳۸۸ ساکن ایران بود و بعد از آن ناچار به ترک کشور شد و امروز ساکن سوئد است. او یکی از بنیانگذاران «کمیته هماهنگی برای ایجاد تشکل کارگری» بود که از نهادهای کارگری فعال ایران در دههی هشتاد محسوب میشد.
جنبش کارگران ایران که در چند سال اخیر آرام آرام گسترش یافته، اکنون به یکی از مهمترین تحولات اجتماعی و سیاسی ایران تبدیل شده است. با توجه به اهمیت اعتراضات اخیر کارگری، با عبدی کلانتری، که پژوهشگر و از روشنفکران چپگراست، گفتگو کردیم و از او دربارهی برخی مسائل نظری جنبش کارگری پرسیدیم. این گفتگو بهصورت مکتوب انجام شده است.
مهدی کوهستانینژاد از فعالان کارگری شناختهشدهی کاناداست که سالهاست مسائل کارگری در ایران را نیز پیگیری میکند. با او دربارهی گسترش اعتراضهای کارگری در ایران و اهمیت تاریخی آن در این روزها، گفتگویی کردیم و ضمن مروری بر گذشتهی جنبش کارگری، نظر او را دربارهی تحولات امروز این جنبش و آیندهی آن پرسیدیم.