لیزا شولمان، عصب‌شناسی که شوهرش را نه سال پیش بر اثر سرطان از دست داد، چنین به یاد می‌آورد: «غم و ناراحتی جدی‌ای وجود داشت اما مشکل اصلی این نبود؛ گم‌گشتگی و بیگانه‌شدن با محیط بود. احساس می‌کردم که در جهانی کاملاً بیگانه بیدار شده‌ام، چراکه کل زیربنای زندگی روزمره‌ام از اساس محو شده بود.»
شبکه‌های اجتماعی درباره‌ی اینکه واقعاً که هستیم، احساس بدی در ما به وجود می‌آورند. علم عصب‌شناسی توضیح می‌دهد که چرا چنین است و ما را برای دفاع از خود، توانمند می‌کند.
قانون حمورابی. ماگنا کارتا. اعلامیه‌ی استقلال. در طول تاریخ بشر، چنین نوشته‌هایی ادعا کرده‌اند که مردم شایسته‌ی آزادی، امنیت و شرافت‌اند. چرا به‌رغم تفاوت‌های فرهنگی عظیم میان قاره‌ها و تنوع اجتماعی شدید در پهنای هر قاره، مفاهیم بنیادین در این بیانیه‌های حقوق بشر عمدتاً ثابت باقی مانده‌اند؟ به گفته‌ی دو نفر از دانشمندان دانشگاه براون، علت این است که همه‌ی انسان‌ها از نظر نظام عصبی به یکدیگر شباهت دارند.
ویلیام جیمز، پدر روان‌شناسی غربی، در سال ۱۹۰۲، تجارب معنوی را حالاتی از آگاهی برتر تعریف کرد، فرایندی که نتیجه‌ی تلاش انسان برای درک اصول کلی یا ساختاری جهان از طریق تجربه‌ی درونی است. عصاره‌ی نظریه‌ی او درباره‌ی معنویت را می‌توان با واژه‌ی «احساس تعلق» بیان کرد؛ حالتی دال بر این واقعیت که اهداف فردی فقط در چارچوب منافع جمعی، یا به عبارت دیگر در ارتباط با دیگران و کل جهان تحقق می‌یابد.
گرسنگی، هر چه می‌خواهد باشد، حالتِ ذهنیِ تحریک‌شده‌ای است. روان‌شناسان دست‌کم یک سده است که چنین حالاتی را بررسی کرده‌اند. همه‌ی ما قبل از شام احساس گرسنگی می‌کنیم و پس از ضیافتِ شام احساس سیری، اما آن لحظات در واقع ظاهر قضیه است. گرسنگی فرایندی است که همیشه حضور دارد، همیشه در پس‌زمینه عمل می‌کند، و فقط گاهی به سطح آگاهی وارد می‌شود.
در هر نگاه مادی‌گرایانه‌ای به مقوله‌ی خودآگاهی، مسئله‌ی آزادیِ اراده مشکلی حیاتی محسوب می‌شود. یک آدم مدرن و روشنفکر تمایل دارد که بپندارد مفهوم استعاری و غیرمادی روح فناناپذیر را کنار نهاده و در ازای آن به درکی علمی و دقیق از خودآگاهی و خودیت نائل آمده است، خودیتی که متشکل از میلیاردها نورون در مغز همراه با چند تریلیون سیناپس‌های آن و مجموعه‌ای از فرایندهای الکتریکی و شیمیایی است.