تب‌های اولیه

بحران مسکن و حاشیه‌نشینی

پگاه بهروزی نوبر

از دهه‌ی ۱۹۷۰ میلادی به این سو با گسترش سیاست‌ها و رویکردهای مقررات‌زدایانه‌ی دولت‌ها در حوزه‌ی مسکن اجتماعی، ترویج و تکوین نگاه سوداگرانه به حوزه‌ی مستغلات شهری، و مالی‌سازی این بازار، بحران مسکن معاصر شدت یافت.

آیا میدان‌ها دارند ناپدید می‌شوند؟

پگاه بهروزی نوبر

به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان در آبان ۱۴۰۰، سازمان عمرانی مناطق شهرداری تهران به‌منظور بازآفرینی هویت تاریخی میدان توپخانه (امام‌ خمینی کنونی)، سرگرم اجرای پروژه‌ی خانه‌ی شهر یا بلدیه‌ی قدیم در ضلع شمالی این میدان است. ظاهراً هدف از این پروژه «بازیابی شخصیت تاریخی میدان» است زیرا توپخانه «از دهه‌ی ۱۳۴۰، بارها مورد تغییر و تخریب قرار گرفته است».

دیوار، عنصری معمارانه یا نیرویی اجتماعی-سیاسی برای اخراج «دیگران»؟

پگاه بهروزی نوبر

نزدیک به یک‌ سال از طرح موضوع جنجال‌برانگیز «حصارکشی» محوطه‌ی تئاتر شهر تهران می‌گذرد؛ ساختمانی که در سال 1346 بر سر تلاقی دو محور اصلی شهر ــ خیابان‌های انقلاب و ولی‌عصر ــ توسط علی سردارافخمی طراحی و ساخته و در سال ۱۳۵۱ افتتاح شد.

چه نیروهایی یک شهر را شکل می‌دهند؟

پگاه بهروزی نوبر

فضای شهرها را چه عواملی می‌سازند و شکل می‌دهند؟ شهرها در گذشته چگونه با بیماری‌های همه‌گیر مواجه شده‌اند و چه تغییرهایی کرده‌اند؟ شیوع بیماری کرونا چه اثری در فضاهای شهری و خانه‌های مردم داشته و چگونه ممکن است شهرها را تغییر دهد؟ پگاه بهروزی، پژوهشگر معماری و حوزه‌ی شهری، به بررسی این موضوعات پرداخته است.

پروژه‌های بوم‌گردی؛ راهی به سوی «توسعه»، یا «اعیانی‌سازی» روستاها؟

پگاه بهروزی نوبر

بوم‌گردی در پی حفاظت از مناظر طبیعی بکر و زیبایی‌های منحصربه‌فرد آن در مقابل رویکردهای انسان‌محور و سوداگرانه‌ی گردشگری ایجاد شد، و به‌رغم فقدان اجماع در ارائه‌ی تعریف واحدی از آن، اکوتوریسم به عنوان پاسخی به ناکارآمدی‌های توریسم ــ از جمله بی‌توجهی به عناصر اجتماعی و بوم‌شناختیِ مقصد ــ در مواجهه با طبیعت ایجاد شد.

آیا زمین کالا است؟

پگاه بهروزی نوبر

به منظور تأمین زمین لازم برای «طرح ملی مسکن» به تازگی قراردادی بین وزارت‌خانه‌های «راه و شهرسازی» و «جهاد کشاورزی» منعقد شده است که در آن، وزارتِ راه و شهرسازی به همتایان‌ خود پیشنهاد مشارکت در ساخت و ساز داده است، به این ترتیب که زمین‌های «مازاد» تحت کنترل خود را به وزارت‌ راه و شهرسازی «اهدا»، و در قبال آن معادل با ۵۰ درصد از مساحت اهدایی، واحد مسکونی برای کارمندان و منسوبین خود دریافت خواهند کرد.

مارکوزه و مسکنِ کالایی‌شده: به یاد آسیه پناهی

پگاه بهروزی نوبر

سقف بالای سرت، آسمان باشد یا چادری پلاستیکی... زمین زیر پایت، بام ساختمان «دیگران» باشد یا زمین موقوفه‌ای که آسیه از آن بیرون رانده شد، داستان همان بحران مسکن و حق دسترس به آن برای گروه‌های کم‌برخوردار یا به‌حاشیه رانده‌ شده‌ است. مسئله‌ای جهانی که با کمی اغماض می‌توان گفت در سراسر دنیا بر اساس منطقی یکسان تولید و بازتولید می‌شود.

صحنه‌ی شهر: آسیه، حاشیه، و حق سرپناه

پگاه بهروزی نوبر

در حال گذر از سیل اخبار بودم که صحنه‌ای مرا متوقف کرد؛ بولدوزری که حامل زنی میان‌سال است؛ اتاقکی چند متر آن‌طرف‌تر؛ و چند شهروند ناظر. آسیه پناهی نام داشت و ماجرا داستان تلاش او برای داشتن حق سرپناه بود، حقی انسانی و اولیه، در یکی از محلات حاشیه‌ای کرمانشاه.