حقوق بشر زیربنای دموکراسی یا تهدیدی برای پیوند اجتماعی؟ شرطی برای همبستگی گروهی یا پیروزی فردگرایی؟ این پرسش‌ها در طول سی سال گذشته تا امروز تفکر سیاسی در فرانسه و خارج از این کشور را تحت‌الشعاع خود قرار داده است. این مقاله مسائل و وقایع مرتبط با آن را بررسی می‌کند.
در ابتدای قرن بیستم، برای کسانی که پروژه‌ی اصلاح و سازش را نپذیرفته بودند، اسلام به کانون مقاومت علیه غرب مبدل شد. سیاسی‌شدن اسلام ایمان را به ابزاری برای مبارزه با امپریالیسم تبدیل کرد و باعث شد فعالان جدید اسلام را الگویی بدیل برای غرب بینگارند؛ اسلام می‌توانست مسلمانان را از عقب‌ماندگی نجات دهد و از آنان در برابر تأثیر فرهنگ غرب حمایت کند ...
محمد مختاری، شاعر، نویسنده و عضو کانون نویسندگان ایران از جمله قربانیان قتل‌های سیاسی در ایران است. او از اوایل دهه‌ی هفتاد شمسی، به همراه گروهی از نویسندگان می‌کوشیدند تا کانون نویسندگان ایران را احیا کنند و همین مسئله، موجب خشم نهادهای امنیتی در ایران شده بود. از طرفی محمد مختاری، که تجربه‌ی زندان در دهه‌ی شصت را نیز داشت، تحت نظر قرار گرفته بود و حتی اجازه‌ی انتشار بسیاری از اشعارش را نیز پیدا نمی‌کرد.
ما در زمانه‌ای به سر می‌بریم که حکومت‌ها بیش از پیش و بدون ترس از مجازات، مخالفان خود را در دیگر کشورها به قتل می‌رسانند و حتی رئیس اینترپل هم از ناپدیدشدن در امان نیست. در چنین اوضاعی، «ما جیان» به شکلی تقریباً بی‌پروا شجاع است. عنوان آخرین اثر این رمان‌نویس تبعیدی رؤیای چینی است. این همان اصطلاح محبوب شی جین پینگ، رهبر چین، است.
کنشگری قطعاً می‌تواند به تقویت دموکراسی کمک کند، ولی فقط به این نیست که گروه‌های کنشگر تشکیل دهیم و از مردم بخواهیم مشارکت کنند. کنشگری وقتی می‌تواند منجر به تقویت دموکراسی شود که افق امکانات پیش رویش را باز نگه دارد.
قبل از ۷ مه ۱۹۹۲ هر کس که چشمش به مرد جوانِ مهربان و خوش‌سیمایی به نام گوران جلیسیچ می‌افتاد حاضر بود که سوگند یاد کند که این آدم نمی‌تواند حتی به یک مورچه هم آزار برساند. اما ...
در سپتامبر سال جاری میلادی، ام‌کلثوم محفوظ، دختر نجیب محفوظ، داستان‌نویس مهم مصر و ادبیات عرب که تا امروز تنها نویسنده‌ی جهان عرب است که جایزه‌ی نوبل ادبیات به او تعلق گرفته، خبر هیجان‌انگیزی را اعلام کرد. برای اولین‌بار مجموعه‌‌‌ی داستانی تازه‌ای از نجیب محفوظ منتشر خواهد شد؛ هجده داستان که محفوظ در دهه‌ی ۱۹۹۰ میلادی نوشت و تا حالا در گوشه‌ای خاک خورده‌اند.
آیا روزی خواهد رسید که جنگ‌ها متوقف شوند یا اتفاقی نادر باشند؟ تلاش‌های بین‌المللی شامل قوانین و توافق‌های بین‌المللی در پیشگیری از جنگ چه دستاوردهایی داشته است؟ مارگارت مک‌میلان، استاد تاریخ دانشگاه آکسفورد در چهارمین سخنرانی از مجموعه سخنرانی‌های خود، به تاریخچه‌ی این تلاش‌ها می‌پردازد.
کم‌وبیش، روزی نیست که یک فرد سرشناس به خاطر رفتار توهین‌آمیز مورد مؤاخذه قرار نگیرد، و روزی نیست که یک نفر این بحث را پیش نکشد که همه‌ی این احساس اهانت دیدن‌ها تهدیدی برای «آزادی بیان» محسوب می‌شود. فرهنگ‌هایی که در آن مشاجره‌ها زمانی به دوئل ختم می‌شد چه چیزی در این باره به ما می‌آموزد؟
به گزارش نهادهای مالی بین‌المللی، رشد اقتصاد آمریکا در سال ۲۰۱۸ چنان غیرمنتظره بوده که از میزان پیش‌بینی‌ها فراتر رفته است. این در حالی است که هم‌زمان گزارش‌هایی از توقف یا کاهش رشد اقتصادی بازارهای دیگر نقاط جهان منتشر و حتی پیش‌بینی شده است که اقتصاد اروپا و چین با بحرانی نظیر بحران سال ۲۰۰۷ روبرو شوند.
برخی از پژوهشگران قرن‌ها گمان می‌کردند که شاید هزار و یک شب زاییده‌ی فکر و خیال شرق‌شناسی فرانسوی بوده است و نه نویسنده یا نویسندگانی عرب. اما تحقیقات اخیر به رمزگشایی از هویت خالق این اثر انجامیده است.
محمدجعفر پوینده، نویسنده، مترجم و از اعضای کانون نویسندگان ایران، یکی از قربانیان قتل‌های سیاسی پائیز سال ۱۳۷۷ بود. اگرچه قتل او در پرونده‌ی رسمی قتل‌های حکومتی ذکر شد و مسئولیتش را بر گردن «کارکنان خودسر» وزارت اطلاعات گذاشتند، اما فرایند دادرسی مورد تأیید خانواده‌اش قرار نگرفت و در نهایت از دادگاه کناره‌گیری کردند. با سیما صاحبی، همسر زنده‌یاد پوینده گفتگو کردیم و درباره‌ی کوشش‌های فکری و فرهنگی همسرش و مسیر دادخواهی برای قتل او در این سال‌ها پرسیدیم.
زمانه‌ی غریبی است. خاطرات‌مان را برای روز مبادا ضبط میکنیم. مدام عکس و فیلم می‌گیریم. مدام می‌نویسیم. انباشته‌شان میکنیم در گوشی‌های کوچک همراه‌مان، در کارت‌ها و بسته‌های حافظه، در شبکه‌های اجتماعی. انبوهی از خاطره بیرون انبار میکنیم. و اندکی خاطره درون‌مان و با ما می‌ماند. آیا بلایی سر حافظه‌ی ما آمده است؟ چرا ما گذشته را بیشتر و راحت‌تر از گذشته فراموش میکنیم؟
فرانک پرنده‌ای را در حیاط می‌بیند و معتقد است که این پرنده یک سهره است. گیتا که کنارش ایستاده همان پرنده را می‌بیند اما عقیده دارد که یک گنجشک است. چه واکنشی را باید از فرانک و گیتا انتظار داشت؟
در اواخر بعدازظهر یکی از جمعه‌های نوامبر پارسال، پلیس را به علت «حادثه‌ای تروریستی» به ایستگاه مترو «آکسفورد سیرکوسِ» لندن فراخواندند. از مردم خواستند که ایستگاه را ترک کنند، و در نتیجه جمعیتی انبوه به طرف خروجی‌های ایستگاه شتافتند. گزارش‌هایی درباره‌ی شلیک گلوله دهان به دهان چرخید، و عکس‌ها و ویدیوهایی در اینترنت منتشر شد که نشان می‌داد مردم در حال فرار از آن ناحیه‌اند و نیروهای مسلح پلیس به سوی آن محل می‌شتابند.
رمان دزاورینتال (از شرق برگشته/گم‌گشته، به زبان فرانسه) اولین کتاب نگار جوادی است که چند هفته بعد از انتشارش «جایزه‌ی رمان اول» را در بلژیک به دست آورده: این کتاب داستانِ زندگیِ کیمیا، دختر داریوش، از مخالفان سیاسی رژیم شاه است. رمانی است درباره‌ی تبعید شدن به اروپا. اما این کتاب تاریخ ایران هم هست، تاریخی که از منظر ماجراهای یک خانواده‌ی ایرانی روایت می‌شود.
عبدالرحمن برومند، حقوق‌دان، عضو سابق «جبهه ملی ایران» و از اعضای بلند پایه‌ی «نهضت مقاومت ملی» بود که پس از انقلاب سال ۱۳۵۷، توسط شاپور بختیار تأسیس شد. او از جمله قربانیان قتل‌های خارجی حکومت ایران محسوب می‌شود. برومند روز ۲۹ فروردین سال ۱۳۷۰ در مقابل آپارتمان مسکونی خود در پاریس با ضربات کارد کشته شد. به مناسبت سالگرد قتل‌های سیاسی در ایران، با لادن برومند، از بنیانگذاران «بنیاد برومند» درباره‌ی فعالیت‌ها و اندیشه‌های پدرش گفتگو کردیم.
هاول در سال ۱۹۳۶ در چکسلواکی به دنیا آمد و در آنجا بزرگ شد، همان جایی که حاکمان کمونیست‌اش بارها او را زندانی کردند، دائماً او را تحت نظر داشتند و از انتشار بسیاری از آثارش جلوگیری کردند. او تا سال ۱۹۸۹ به مقاومت ادامه داد، و برای سقوط رژیم کمونیستی برنامه‌ریزی کرد.
مجموعه عکس‌های «کودکان کار» تصاویری از کودکان جنوب تهران است که در سه مرکز غیردولتی و غیرانتفاعی برای حمایت از این کودکان تهیه شده است. در این مراکز فعالان حقوق کودکان با زحمت و پشتکار زیاد و گاهی به رغم موانعی که مسئولان دولتی جلوی پایشان می‌گذاشتند، فضای زنده و سازنده‌ای برای کودکان ایرانی و افغان فراهم کرده‌اند.
«روز‌به‌روز تعدی نسبت به حیوانات بیشتر می‌شود. این بی‌حسی شرف یک ملتی را تحقیر می‌کند. جای بسی تأسف است که تاکنون برای وضع نمودن قوانینی جهت منع از ظلم نسبت به حیوانات در این مملکت اقدامی نکرده‌اند.» این سخنان انسانی امروزی در دفاع از حیوانات نیست.
چرا کسانی که خود قربانیان چارچوب‌های تعریف شده‌ی حاکم هستند تبدیل به ضابطان مجازات برای متخلفین می‌شوند؟ این قوانین را چه کسی وضع می‌کند؟ چه کسی این اصول بنیادین را تعریف و روش‌های پاسداری از آن را تبیین کرده است؟ آیا همراهی با ایشان صرفاً به دلیل تنیدگی باورها و ارزش‌هاست؟
آیا ممکن است که کشوری را بر خلاف رسوم دیرینه، بر خلاف خواسته‌های قلبی و خلق و خوی اهالی، و به احتمال زیاد بر خلاف منافعش، به طرف جنگ سوق داد؟ ظاهراً چنین کاری ممکن است.
شش ماه از تعطیلی موقت موزه هنرهای معاصر تهران گذشته است. قرار تعطیلی بر شش ماه بود. تا آبان‌ماه سال جاری. ماه آبان از راه رسیده است و از گشایش موزه خبری نیست. طبق آخرین اخبار، پروژه‌ی بهسازی و مرمت حدود چهل درصد پیشرفت داشته و دست‌کم تا شش ماه دیگر هم ادامه خواهد داشت.
