گسترش موج خشونت در دهه‌های اخیر در جوامع اسلامی، زمینه‌ی طرح این پرسش را فراهم آورده است که آیا اسلام ذاتاً دینی نامتسامح است؟ آیا خشونت از خصوصیات ذاتی و جدایی‌ناپذیر این دین است یا امری عَرَضی است که گاهی با آن همراه می‌شود؟ و در صورت عرضی بودن، آیا منابع پدیدآورنده‌ی آن الهیاتی هستند یا جامعه‌شناختی؟ به عبارت دیگر، برخی باورها و گزاره‌های دینی در اسلام ذاتاً به خشونت منتهی می‌شوند و یا خصوصیت‌های اجتماعی برخی جوامع مسلمان به خشونت و عدم تسامح در دوره‌ی کنونی انجامیده است؟

امروز تیان‌آنمن میدانی بی‌روح است که سربازان، نیروهای پلیس مخفی و هزاران دوربینِ تشخیص چهره آن را زیر نظر دارند. فقط کافی است که از این سو به آن سوی میدان بروید و دو انگشت خود را به نشانه‌ی پیروزی بلند کنید تا چند ثانیه‌ی بعد شما را به زور کف خیابان بخوابانند و کشان‌کشان برای بازجویی ببرند. ۳۰ سال قبل، ما جیان، نویسنده‌ی چینی، پنج هفته را با معترضان در میدان تیان‌آنمنِ پکن گذراند. او در این مقاله از کسانی یاد می‌کند که در راه باورهایشان جان باختند.

استفاده از راهبردهای خشونت‌پرهیز دلایل اخلاقیِ فراوانی دارد. اما تحقیقات قانع‌کننده‌ی اریکا چِنووِت، متخصص علوم سیاسی در دانشگاه هاروارد، تأیید می‌کند که نافرمانیِ مدنی نه تنها انتخابی اخلاقی بلکه مؤثرترین راه شکل دادن به سیاست دنیا است.

چه می‌شود اگر مهم‌ترین دلیل پیوستن افراد به گروه‌های راست‌گرای افراطی، هویت مردانه باشد و نه ایدئولوژیِ نژادپرستانه؟ این همان ادعای اصلیِ مایکل کیمِل، جامعه‌شناس آمریکایی، در کتاب جدیدش است. عنوان این کتاب چنین است: شفایافتن از نفرت: مردان جوان چطور به افراط‌گراییِ خشونت‌آمیز روی می‌آورند و از آن دست برمی‌دارند. او در این کتاب علل پیوستن (و گسستن) مردان جوان از گروه‌های راست‌گرای افراطی در آلمان، سوئد و آمریکا را بررسی کرده است.

همدلی یعنی این که تصور کنیم که در ذهن دیگران چه می‌گذرد، بفهمیم که آدم‌های مختلف دیدگاه‌های متفاوتی دارند، و به افکار و احساساتشان واکنش عاطفی مناسبی نشان دهیم. پس از سال‌ها تحقیق درباره‌ی اوتیسم و ماهیت همدلی، دریافته‌ام که همدلی یکی از ارزشمندترین منابع طبیعی ما است. همدلی رهیافت بسیار مناسبی برای حل اختلاف است، رهیافتی که در مقایسه با دیدگاه‌های عمدتاً نظامی، اقتصادی یا حقوقی امتیازاتی دارد.

برای اکثر نوبالغان، به سن قانونی رسیدن همچون مبارزه با سکون است. چون جسم، احساسات و نظرات آنها ماه به ماه به سرعت تغییر می‌کند، احساس می‌کنند که دنیا آرام‌تر و راکدتر از آن است که با نفس سرکش و پویای آنها سازگار باشد.

فاتیح آکین در یکی از اولین مصاحبه‌ها بعد از اکران فیلم اخیرش در شصت‌ونهمین جشنواره‌ی فیلم برلین در پاسخ به این که چرا آن صحنه‌های خشنِ قتل و تجاوز را با آن جزئیات به تصویر کشیده، می‌گوید: «می‌خواستم بیننده را از آن برحذر دارم.»