کامو و سارتر کمونیست بودند یا سوسیالیست؟ چرا کامو با با خشونت انقلابی مخالف بود؟ در صورت تعارض آزادی و عدالت کدام یک را باید برگزید؟
بسیاری از مورخان معتقد بودند که اگر به مردم شوروی فرصت دهند که تجارب خود را بیپرده و صریح بیان کنند، سوسیالیسم را نقد خواهند کرد. اما مصاحبههای سوتلانا الکسیویچ بر این انتظارات خط بطلان کشید. هر چند شاهدان و راویان از تبلیغات نظام شوروی بهشدت انتقاد میکردند اما سوسیالیسم را مایهی آرامش و تسلی خود میدانستند.
ایوان کلیما از چهرههای برجستهی ادبیات معاصر چک است که در ایران نیز کتابهای متعددی از او به فارسی برگردانده شده است. او در این مصاحبه از شرایط زندگی و کار ادبی در دوران حکومت تمامیتخواه چکسلواکی میگوید و این که چرا به جای زندگی در تبعید، به کشور خود بازگشت.
روشنفکران لهستانی سابقهای طولانی در تأسیس دانشگاههای زیرزمینی دارند. نویسنده بر اساس تجربهی خود در مقام استاد یکی از دانشگاههای مخفی در لهستان به توصیف ساختار و اهداف دانشگاهی زیرزمینی در حکومتی تمامیتخواه میپردازد.
نویسندهای مهاجر، که به زودی پدر خواهد شد، به وطن و هویت میاندیشد و با این پرسش کلنجار میرود که آیا فرزندش به وطن پدری خود دلبستگی خواهد داشت یا به آن دل نخواهد بست؟
بر خلاف بسیاری از کشورهای اروپایی، مسیحیت در لهستان نه تنها از رونق نیفتاده بلکه هنوز یکی از بازیگران مهم سپهر عمومی است. با این حال، با پدید آمدن جنبشهای نوین دینی و دگرگونیهای سیاسی-اجتماعی در لهستانِ پساکمونیستی، یکپارچگی کلیسای کاتولیک و روابط تاریخی آن با دولت دستخوش تغییر و تحول شده است.