شهرزاد مجاب پژوهشگر، فعال سیاسی و مدیر مطالعات برابری در دانشگاه تورنتو است. او با همکاری گروه پژوهشی-آموزشی خود در دانشگاه تورنتو، از سال ۲۰۱۶ سرگرم انجام پروژهای تعاملی با عنوان «جوانان، جنگ و مهاجرت» بوده است. در این پروژه ۳۸ جوانی مشارکت دارند که در پنج سال گذشته از آفریقای شمالی و خاورمیانه به علت مشکلات ناشی از جنگ به کانادا رفتهاند. با او در مورد تاریخچه، اهداف، روند، پیامدها و دستاوردهای این پروژه به گفتگو نشستم.
این پرشورترین ماجرای عاشقانهی فکری و سیاسیِ روشنفکران مدرن عرب با یک اندیشمند زندهی اروپایی بود و، مهمتر این که، این احساس متقابل بود. از اواخر دههی 1940 تا اواخر دههی 1960، فلسفهی ژان-پل سارتر، و دستورعملهای سیاسی او برای خودرهایی، سرمشق پروژهی آزادی اعراب بود.
کتاب یواو دی-کاپوا، پشت درهای بسته: اگزیستانسیالیسم عربی، ژان-پل سارتر و استعمارزدایی، از بسیاری جهات اثری مهیج است. این کتاب، که ظاهراً به «مواجهه میان روشنفکران عرب، ژان-پل سارتر، حلقهی فرانسوی اطراف او، و اگزیستانسیالیسم» اختصاص دارد، داستان مهیج زمانهای است که اکنون به دورهی استعمارزدایی شهرت یافته، یعنی وقتی که به نظر بسیاری از اهالی مستعمرههای پیشین، تحقق «وعدهی رهاییبخش شهروندیِ جهانی» دور از دسترس نبود.
رادیو روشن است و کسی میگوید: «هیچ یک از علما گوش دادن به ترانههای مدونا و بیانسه و مایکل جکسون و امثال آنها را مجاز نمیداند. این ترانهها زشت و مستهجناند، شما را تحریک میکنند که برقصید و بدنتان را تکان دهید.» مستند وقتی عربها رقصیدند شهامت هنرمندانی را به تصویر میکشد که با بزرگداشت زندگی در برابر بنیادگرایان جوامع اسلامی مقاومت میکنند.
الیان راهب، مستندساز لبنانی، که «شبهای بیخوابی»اش در سال 2012 در بخش مسابقهی «مُهر» جشنوارهی بینالمللی فیلم دوبی با استقبال روبهرو شد، امسال به این جشنواره برگشته تا شاهد نخستین نمایش جهانی اثر جدیدش، «آنها که باقی میمانند»، باشد.
کریم عَینوز، کارگردان برزیلی-الجزایریِ مستند فرودگاه مرکزیِ تِمپِلهوف، میگوید که آنچه او را به ساختن این فیلم برانگیخت «تضاد میان بنای نظامیِ غولپیکرِ دوران رایش سوم ]نازی[ و خیمههای محقر پناهجویان تازهوارد» بود.