تب‌های اولیه

باب و جامعه‌ی بابی ایران

به کوشش فریدون وهمن

این مجموعه به مناسبت دویستمین سالگرد میلاد سید علی‌محمد شیرازی، ملقب به باب، در سال ۲۰۱۹ توسط نشر باران منتشر شده است. باب در سن ۲۵سالگی به رسالت برخاست و با آوردن آیینی جدید، آغاز عصری نو و نظم نوین دینی را اعلام کرد. قیام باب را به پیامبری می‌توان یکی از مهم‌ترین رخدادها در تاریخ معاصر ایران و در تاریخ نواندیشی دینی در جهان اسلام دانست. این آیین جدید از جامعه‌ی شیعی ایران و از میان مردمی برخاست که قرن‌ها در انتظار ظهور موعود اسلام یا قائم، برای بسط عدل‌وداد و گسترش اسلام بودند.

نگاهی به کتاب «باب و جامعه‌ی بابی ایران»

ایقان شهیدی

وهمن تأکید می‌کند که باب به گونه‌ای «هدفمند و آگاهانه» در پی ایجاد آیینی نوین بود، آیینی که هر چند از ریشه‌های «سنت و باورهای اسلامی» گسسته بود و نمی‌خواست در «زیر چتر اسلام و قرآن» باقی بماند اما «ریشه‌هایی قوی در فرهنگ ایران» و «باورهای دینی ایران پیش از اسلام» داشت.

از طهران تا عکا: بابیان و بهائیان در اسناد دوران قاجار

عباس امانت، فریدون وهمن

این کتاب شامل بخشی از تاریخ دوران اولیّه‌ی نهضت بابی و بهائی بر اساس بیش از هفتاد سند دولتیِ دوران قاجاریه است که بخش بزرگی از آن برای نخستین بار انتشار می‌یابد. اسناد این کتاب نیم قرن تاریخ پرنشیب و فراز این نهضت را از زمان مهاجرت ناخواسته‌ی گروهی از بابیان به بغداد در سال ۱۸۵۳ تا تبعید نهایی آنان به عکا در فلسطین در سال ۱۸۶۹ در بر دارد.

۱۷۵ سال مبارزه با ادیان بابی و بهائی

پیام اخوان

نسخه‌ی اصلیِ فارسیِ این کتاب که بیش از یک دهه‌ی قبل با عنوان صد و شصت سال مبارزه با آیین بهائی منتشر شد، به سرعت به یک اثر تاریخیِ بسیار مهم تبدیل شد. اکنون بسیاری از صاحب‌نظران این کتاب را معتبرترین منبع تاریخی درباره‌ی بهائی‌ستیزی در ایران می‌دانند. اکنون به لطف گروهی از مترجمان و ویراستاران، ترجمه‌ی انگلیسیِ دقیق و آراسته‌ای از این کتاب در دسترس خوانندگان سراسر دنیا قرار گرفته است، آن هم در زمان مهمی که عده‌ی زیادی از جهانیان اخبار مبارزه‌ی ایرانیان برای دموکراسی و حقوق بشر را با علاقه دنبال می‌کنند.

فریدون وهمن: از شعار «بهائی، برادر، برابر» تا حمله به بهائیان شیراز و بویراحمد

فریدون وهمن، ایران‌شناس

آن روزها من بیم و امیدهای زیادی داشتم، در یک میتینگ شاهد بودم که مردم دو پلاکارد در دست‌شان گرفته بودند، در یکی نوشته شده بود «بهائی، برادر، برابر» و در دیگری نوشته شده بود «برادر بهائی ما با تو کار نداریم». این برای من خیلی جالب بود. البته در همان زمان خبر میرسید که در سعدیه شیراز به دستور و تهدید ساواک یک ملای ساواکی مردم را علیه بهائیان تحریک کرده بود و یک فاجعهای در آنجا به‌وجود آمد.

تداوم نهاد فرّه ایزدی در فرهنگ ایران: از زردشت تا بهاءالله

فریدون وهمن

در سالیان اخیر تحقیقات گوناگونی در زمینه‌ی تداوم فرهنگ ایران‌شهری در ایران اسلامی صورت گرفته ولی کمتر توجهی به یکی از اساسی‌ترین باورهای کهن ایران و چگونگیِ ادامه‌ی آن از دورترین روزگاران تا زمان حاضر صورت پذیرفته، و آن نهاد فرّه ایزدی است. چنین نهادی را مهم و اساسی می‌شماریم زیرا  پایداری ملیّت ما، قوام فرهنگ کهن ما، مرهون حضور فرّه ایزدی در اندیشه‌ی ایرانیان بوده است.

تاریخ دیانت بهائی در خراسان

حسن فؤادی بشروئی

خراسان از نخستین روزهای ظهور آیین بهائی از پایگاه‌های مهم آن در ایران بوده و شاید بتوان گفت که بزرگ‌ترین جمعیت بهائیان را در شهرها و قصبه‌ها و دهات خود داشته است. کتاب «تاریخ دیانت بهائی در خراسان» با عکس‌ها و فهرست‌های متعدد، داستان زنان و مردانی است که از اواسط قرن نوزدهم با گسستن از بندهای سنّت و شریعت به هویتی نو روی آوردند و همواره با شدیدترین مخالفت‌ها از سوی روحانیون روبه‌رو بودند.