تب‌های اولیه

وقتی مخالفان برده‌داری متهم به تندروی شدند

علیرضا اشراقی

می‌گفتند مخالفان نظام و مدعیان آزادی فتنه‌گرند. می‌گفتند آنها که خواهان کرامت و برابری هستند، در واقع شورش و اغتشاش را ترویج می‌کنند و در پی غارت شهروندان محترم و آزار اهل دین و ایمان هستند. می‌گفتند حرف‌هایشان توهین‌آمیز است و احساسات را جریحه‌دار می‌کند. می‌گفتند جامعه را تحریک می‌کنند و مقصرند اگر خشونت رخ دهد و جنگی درگیرد.

شکستن سکوت و عظمت بلا: بررسی رتوریک جنبش «من هم» و مخالفانش

در گفت‌وگو با علیرضا اشراقی

جنبش‌های اجتماعی خصلت بیانی دارند. بعضی جنبش‌ها موفق می‌شوند و تداوم پیدا می‌کنند، بعضی شکست می‌خورند یا محو می‌شوند. اما همه‌ی جنبش‌ها ــ فارغ از این که از چه منابع و استراتژی‌ها و تاکتیک‌هایی استفاده می‌کنند و غایت و تأثیرشان چیست، با فن بیان سر و کار دارند تا توجه دیگران را جلب کنند، آنها را مورد خطاب‌ قرار دهند، و ترغیب و متقاعدشان کنند.

مناقشه‌ی داغ آریایی در هند

علیرضا اشراقی

تشبث به تبار آریایی در بسیاری از جوامع جهان در دو سده‌ی گذشته کم و بیش رایج بوده است. امروز اما بحث درباره‌ی تبار آریایی در هند از همه جا داغ‌تر و پیچیده‌تر است. سر این که چه کسی آریایی است، آریایی‌ها از کجا و چطور آمدند، و تبار آریایی چه معنایی برای هویت ملی و سرنوشت سیاسی هند دارد، دعواست.

تجربه‌ی‌‌ رهایی زنان در کوه‌های ظفار

علیرضا اشراقی

این نخستین جنبش سیاسی در جهان عرب است که آزادی زنان را، نه به حرف که به عمل، یکی از اهداف اصلی خود قرار داده بود: جنبش آزادی‌بخش ظفار. ماجرای ظُفار معمولاً از دریچه‌ی معادله‌ها و مداخله‌های بین‌المللی در دوران جنگ سرد روایت می‌شود. حالا بعد از ۴۵ سال، تنها فیلم مستندی که از جنبش ظفار و حال و هوای مبارزان و سرودهای انقلابی‌شان به یادگار مانده در سینمایی کوچک در منهتن دوباره روی پرده رفته است: «زمان آزادسازی فرا رسید.»

شهروندان جهان در کوچه‌ی پشتی!

علیرضا اشراقی

احتمال این‌که فردی خود را «شهروند جهان» و عضوی از قبیله‌ی بشریت بشمارد برای چه کسی بیشتر است: آن‌که در ناف نیویورک و لندن زندگی می‌کند، یا آن که در حاشیه‌ی بیروت و موگادیشو سکونت دارد؟ یافته‌های پژوهشی که اخیراً از سوی انجمن جامعه‌شناسی آمریکا تقدیر شد، توضیحات روشنگری در پاسخ به این پرسش ارائه می‌کند.

آمار نیکوکاری و احوال مهربانی در ایران

علیرضا اشراقی

تا روز بیستم فروردین امسال نزدیک به ۴۳ درصد ایرانی‌ها به اظهار خودشان به هم‌وطنان سیل‌زده‌شان کمک کرده‌ بودند. این نتایج نظرسنجی‌‌ای است که ایسپا در سراسر کشور انجام داد. بیش از ۱۷ درصد از کسانی که هنوز کاری نکرده‌ بودند هم گفتند که طی روزهای آینده کمک خواهند کرد. این ارقام مایه‌ی مباهات و افتخار است یا اسباب شرمساری و نگرانی؟ اصولاً ایرانی‌ها کجای جغرافیای سخاوت و اعانت ایستاده‌اند؟ آیا تغییری در رفتار خیرخواهانه‌‌ی مردم رخ داده است؟

سرگذشت عجیب ملکه‌ استر: از دربار هخامنشی تا کاخ سفید

علیرضا اشراقی

یکی از پندهایی که از گذشته می‌شود گرفت این است که به ندرت کسی از گذشته پند می‌گیرد. اما با کمی زحمت می‌توان گذشته را طوری ارایه کرد تا مخاطب پندی را که می‌خواهیم از آن بگیرد. برای چنین‌کاری لازم است اندکی از هنر جفت‌وجور کردن بهره برده باشیم، و همچنین خوب بتوانیم از پس جار زدن کاردستی تاریخی‌مان برآییم. نمونه‌ها فراوان‌اند؛ آخرینش داستان اِستِر است.

وقتی از لیبرالیسم حرف می‌زنیم از چه حرف می‌زنیم؟

علیرضا اشراقی

لیبرالیسم به مفهومی به شدت مناقشه‌برانگیز تبدیل شده است. عده‌ای آن‌ را هدیه‌ی تمدن غربی به بشریت می‌‌خوانند و عده‌ای عامل انحطاط این تمدن. سر این که لیبرال چه کسی است، لیبرالیسم چیست و چه تاریخی دارد هم حرف و حدیث فراوان است و غالباً پر از تناقض. لیبرالیسم از کجا می‌آید؟ هلنا روزنبلات در کتاب جدیدش، تاریخ گمشده‌ی لیبرالیسم: از رم باستان تا قرن بیست‌ویکم، به این موضوع می‌پردازد.