هیچ چیز به اندازهی ایدهی دولت دینی فانون را منزجر نمیکرد
اَدَم شَتْز در گفتوگو با امیر احمدی آریان
برای ما ایرانیها فانون از دههها قبل نامی آشناست، بیشتر بهواسطهی ارجاعات مکرر علی شریعتی به آثارش و همچنین ترجمهی او از دوزخیان روی زمین. اما روایتی که در این کتاب از فانون میخوانیم چهرهی اندیشمندی بسیار متفاوت با امثال شریعتی را ترسیم میکند.
کلنل علینقی وزیری؛ سرهنگِ موسیقیدان
پرویز نیکنام
وزیری بسیار دلسوزانه و متعصبانه معتقد بود که موسیقی ایران با ابزار فرهنگ موسیقی غربی میبایست متحول گردد و در این راه هم زحمت زیادی کشیده و آهنگهای زیادی هم ساخته است.
چهل خوانندهی زن زیر چهل سال ایرانی؛ بخش ششم
امید احسانی ــ شبنم طلوعی
پادکست «چهل خوانندهی زن ایرانیِ زیر چهل سال» مجموعهایست با پژوهش و نویسندگی امید احسانی و روایت شبنم طلوعی دربارهی تعدادی از خوانندگان زن ایرانی که در دو دههی اخیر مطرح شدند. خوانندگانی که یا همچنان داخل ایرانند و یا فعالیتشان را از داخل ایران آغاز کردهاند.
ما آزادیم که دنیا را تغییر دهیم: درسهایی از هانا آرنت دربارهی عشق و نافرمانی
جو موشنسکا
ارتباط آثار هانا آرنت با مسائل روز هنگامی نمایان شد که به دنبال انتخاب دونالد ترامپ در سال ۲۰۱۶ مهمترین کتاب او، خاستگاههای توتالیتاریسم، در صدر فهرست پرفروشترین کتابها قرار گرفت.
مرا مناقشهانگیزترین و سانسورشدهترین نویسندهی چین نخوانید
یان لیانکه
در چین سخنی بر سرِ زبانها است مبنی بر اینکه مطالعهی یک کتابِ ممنوع در شبی برفی یکی از لذتهای واقعیِ زندگی است.
آیندهی روسیه و جنگ
کیریل روگوف
دورههای طرفداری از اروپا در روسیه اغلب مقارن با علائم موفقیت اروپا و پروژهی اروپایی است و توسط آن برانگیخته میشود. برعکس، سرخوردگی از اروپا و شیوع نیروهای ضداروپایی در روسیه مقارن با دورههایی از بحران، بیثباتی و تردید در درون خودِ اروپاست.
اکنون اروپای مرکزی کجاست؟
تیموتی گارتون اش
چهار دههی قبل، میلان کوندرا جُستاری دربارهی اروپای مرکزی نوشت که به یکی از موثرترین مداخلههای سیاسیِ رماننویسانِ معاصر تبدیل شد. این واقعیت که پارسال این جستار دوباره در قالب یک کتاب منتشر شد گویای تأثیر ماندگارِ آن است.
خاطرات چهارراه استانبول
سوما نگهدارینیا
نزدیک به صد سال قبل در زمان شورش و کشتاری بزرگ در خاورمیانه، زنی به نام یاشار در دفترچهی خاطراتِ روزانهاش به نحوی استعاری میدان جنگ را با تمام ساکنانش از جمله انسانها، حیوانات، گیاهان، صخرهها و دشتها ثبت کرد.
فیلم کوتاه «هزار و صد»
کاری از شبنم طلوعی
فیلم کوتاه «هزار و صد» بر اساس روایات افراد واقعی ساخته شده و تصویری است از خشونت جنسی و روانی علیه زنی که در جریان خیزش «زن، زندگی، آزادی» دستگیر و به اعتراف اجباری وادار میشود.
آنتوان دو سنتاگزوپری؛ سیر و سفری با خالق «شازده کوچولو»
هرمز دیّار
... میتوانی او را محاکمه کنی. هر چند وقت یکبار به اعدام محکومش کن ... شازده کوچولو جواب داد: «دوست ندارم کسی را به اعدام محکوم کنم.»
آیا میتوان در دنیایی «عاری از آلایندهها» به پایداریِ زیستمحیطیِ واقعی دست یافت؟
پیتر سوتوریس
اصول و مبانیِ اصلیِ نظامهای اقتصادی و سیاسیِ تمدن غربی مبتنی بر تبدیل طبیعت به کالا است. یک درختِ مرده ارزش اقتصادی دارد؛ یک درختِ زنده معمولاً نه.
سرگذشت کتابهای درسی در ایران
همایون معمار
در سال 1230 خورشیدی، در زمان سلطنت ناصرالدین شاه قاجار، دارالفنون بهعنوان نخستین دانشگاه نوینِ ایران آغاز به کار کرد و کتابهای درسی به سبک جدید نیز وارد نظام آموزشی شد.
تجاوز به زندانیان سیاسی، سلاح جمهوری اسلامی برای سرکوب معترضان
مریم فومنی
اولین قدم برای روشن شدن حقیقت و دستیابی به عدالت، گوش سپردن به روایتهای بازماندگانِ تجاوز و خشونتِ جنسی در زندانهای ایران است.
وقتی از همبستگی حرف میزنیم از چه سخن میگوییم؟
لیا هانت-هندریکس، آسترا تیلور
بر خلاف اصولی مثل عدالت و آزادی، همبستگی تا قبل از میانهی قرن نوزدهم، یعنی کمی پیش از آنکه به شعار جنبش کارگری تبدیل شود، مفهوم سیاسیِ پرطرفداری نبود.
چرا فرهنگ کنونیِ ما تا این اندازه دلمشغول «تجربهی فردی» است؟
دانیل زامورا، آنا کورنبلا
فرهنگ کنونیِ ما، از چیدمانهای هنری تا مقالههای شخصی و رمانهای مبتنی بر راویِ اول شخص، دلمشغول ایدهی تجربهی شخصیِ افراد است.
فرانتس کافکا که بود و چرا امروز بیش از هر زمان دیگری محبوبیت دارد؟
کریستینا ریمن-اشنایدر
او در سال ۱۹۲۴ تنها چند هفته قبل از چهلویکمین سالگرد تولدش بر اثر بیماری سل درگذشت. او از دوستش خواسته بود که پس از مرگش تمامی نوشتههایش را بسوزاند.
نگاهی به زندگی «ارمنیهای پنهان» در ترکیه
نهال تابش
زوج مسلمانی که ۲۶ سال از ازدواجشان میگذرد، میشنوند که کلیسای ارامنه در دیار بکر بازگشایی شده است. زن به شوهر اعتراف میکند که ارمنیتبار است، شوهر با تعجب به او نگاه میکند و میگوید: «واقعاً؟ من هم همینطور!»
چهل خوانندهی زن ایرانی زیر چهل سال؛ بخش پنجم
امید احسانی ــ شبنم طلوعی
پادکست «چهل خوانندهی زن ایرانیِ زیر چهل سال» مجموعهایست با پژوهش و نویسندگی امید احسانی و روایت شبنم طلوعی دربارهی تعدادی از خوانندگان زن ایرانی که در دو دههی اخیر مطرح شدند. خوانندگانی که یا همچنان داخل ایرانند و یا فعالیتشان را از داخل ایران آغاز کردهاند.
حضور پررنگ کافکا در ادبیات داستانی ایران
سیروس علینژاد
بختِ کافکا بلند بوده است که در ایران به وسیلهی مشهورترین نویسندهی ما، صادق هدایت، به خوانندگان معرفی شد، و بخت ما، خوانندگان فارسیزبان، بلند بوده است که از طریق هدایت با کافکا آشنا شدیم.
قطارهای بیمقصد، مهاجران فقر
نثار تاج
نام قطاری که مهاجران آمریکای مرکزی و لاتین را به مرزهای ایالات متحدهی آمریکا میرساند «لا بستیا» یا «قطار مرگ» است.
پاسدارِ معبدِ هگل؛ یادی از برنارد بورژوا
بابک مینا
به قول موریس مرلوپونتی، در فلسفهی مدرن هیچ اثر بزرگی بی الهام از هگل نوشته نشده، و این سخن دستکم توصیفی است از جایگاه هگل در فلسفهی معاصر فرانسویزبان.
جامعهی عادلانه چه مشخصاتی دارد؟
دنیل چندلر
گرچه بسیاری از مردم اسمِ رالز را نشنیدهاند اما نظراتش انقلابی در فلسفهی سیاسی به راه انداخته و شاید تنها اندیشمند یکصد سالِ اخیر است که همه به جایگاه او در کانون اندیشهی سیاسیِ غرب، در کنار کسانی مثل افلاطون، تامس هابز، آدام اسمیت و کارل مارکس، اقرار میکنند.