تاریخ انتشار: 
1398/11/08

رهبرى رنگین‌کمانى، مشارکتى، افقى و گردشى، آینده‌ای مطلوب برای فردای ایران

میترا صفاری

سرزمینم ایران، براى من نمونه‌ی عینى تنوع و تکثر جغرافیایى و فرهنگى است. سرزمین زیبایى که هر گوشهاى از خاکش، جلوههاى طبیعى، فرهنگى و هنرى ویژه‌ای دارد.

وجود گروههاى قومی گوناگون بلوچ، ترک، فارس، کرد، لر، عرب، با باورهاى متفاوت دینى-مذهبى، زبانها و فرهنگهاى متفاوت، این سرزمین را از ظرفیتهاى اجتماعى، فرهنگى، اقتصادى و سیاسى چشمگیری برخوردار کرده است. ظرفیتى که متأسفانه تا کنون به دلیل تبعیض ساختارى مضاعف علیه گروههاى قومی غیرفارس و غیرشیعه شکوفا نشده و تحقق آن در گرو خرد نخبگان سیاسى و التزام جمعى به تکثرگرایى، تمرکززدایى و رویکرد تقاطعى است.

سلطه‌ی دیرینه‌ی استبداد، زندگى را همواره براى مردمان این مرز و بوم سخت کرده و امتیازهای ویژه‌ای را براى اقشار خاصى از جامعه در دورههاى مختلف تاریخى فراهم کرده است. روابط نابرابر قدرت حاصل از برخوردارى از امتیازهای ویژه، فرهنگ سلطه و برترىطلبى را در تار و پود جامعه تنیده که به شکل خشنى در حاکمیت تبلور پیدا کرده است. فردی که در یک رابطه‌ی قدرت فاقد امتیاز است و از مناسبات نابرابر رنج می‌برد، خود در مناسبات اجتماعى متفاوتی، به صاحب امتیاز تبدیل مىشود و دست به سلطهگرى مى‌زند و بدین‌گونه رابطه‌ی نابرابر قدرت و خشونت، در عرصههاى متعدد همواره تولید و بازتولید مىشود. به عبارتى بسیارى از ما، ستم کشیدن و ستم کردن را همزمان در زندگی خود تجربه مىکنیم و به نوعی به ساختار ستم وصل و در استمرار آن شریک هستیم. از این رو، هر زمان تاریخ ورق خورده و ستمدیده به قدرت رسیده، خود به ستمگر دیگرى تبدیل شده و این دور باطل ادامه پیدا کرده است.

در ایرانى که آرزوى من است، امتیاز ویژه بی‌معنا است و افراد بر حسب توانایی‌ها و امکانات‌ خود تلاش می‌کنند که براى دیگران همان فرصتهایى را فراهم کنند که به توانمندی خودشان انجامیده است.

بنابراین، آرزو دارم که تکتک ما اعضاى جامعه در تجارب زیست روزانه‌ی خود دقیق شویم. مواردى را که به علت شانسها و امتیا‌زهایی از قبیل برخوردارى از هوش، سلامتى و رشد در محیط خانوادگى مناسب و مرفه یا به خاطر تبعیضهاى ساختارى مبتنى بر جنسیت، مذهب، زبان ،نژاد، موقعیت جغرافیایى و ... در جایگاه برتر قرار گرفتهایم شناسایى و در آن‌ها تجدیدنظر کنیم، و مسئولیت خود بدانیم که این شرایط رشد و شکوفایى را براى دیگرانى فراهم کنیم که از چنین امتیازاتی محروم بوده‌اند.

در ایران رؤیایى من فرهنگ عذرخواهى نهادینه شده است. مسئولیت خطاهای‌مان را مىپذیریم، از آن‌ها درس مىگیریم و مسئولانه عذرخواهى مىکنیم.

براى رسیدن به ایران مطلوب، از تقدسگرایى و شخصیتمحورى دورى مىکنیم و در حالی که براى فعالیت گروهى و مشارکتى تلاش مىکنیم، ارزشها و آرمانهایى را که به خاطرشان دور هم جمع شدهایم فراموش نمىکنیم و مراقب هستیم که هویتمان در سازمانمان حل نشود.

با باور به رهبرى رنگینکمانى، مشارکتى، افقى و گردشى، ایران مطلوب خود را بر مبناى کرامت انسانى مىسازیم و آرمانهاى آزادى، عدالت و رفاه اجتماعى را همزمان دنبال میکنیم. اصول شنیدن فعال  (Active listening)، گفتوگو و روشهاى عبور از اختلاف (Conflict Transformation) را یاد مىگیریم و تمرین مىکنیم. میل به یادگیرى را که از پیش‌نیازهاى گفتوگو است در خود زنده نگه مىداریم. تفاوتهایمان را پاس مىداریم و با توجه به اشتراکاتمان، برنامهها و سیاستهاى خرد و کلان را تعریف مىکنیم و با خرد جمعی، رؤیای ایران رنگینکمانی عاری از هر گونه تبعیض را شکل میدهیم.

امید دارم که بتوانیم در این سفر جمعى، سیاست را از عرصه‌ی رقابت، قدرت و خشونت به عرصه‌ی مشارکت، مسئولیت و صلح تبدیل کنیم.

 

میترا صفاری فعال سیاسی و اجتماعی است.