سه قرن پس از تولد کانت، استدلالهای این فیلسوفِ پروسی در دفاع از صلحطلبیِ معقول و آگاهانه بیش از هر زمانِ دیگری اهمیت دارد.
بهسوی صلح جاودان: طرحی فلسفی، جستار کوتاه، ولی اثرگذارِ ایمانوئل کانت (۱۷۲۴-۱۸۰۴) است. این نوشتار نقش مهمّی در بنیانگذاری رشتهی روابط بین الملل داشت، و در مطالعات جنگ و صلح جایگاه ویژهای یافت. کانت در این جستار، به پیروی از الگوی صلحنامههای زمانهی خود، طرح یک معاهدهی صلح را میریزد که همیشه بپاید، و مانند آتشبسهای موقت، در میانهی جنگهای پایدار، به نظر نیاید.
منظورم از فدرالیسم جهانی وضعیتی است که ملتهای جهان با میل و رضایت خود گرد هم میآیند و در قالب یک ابرملت فدرال به وحدت میرسند. با این اقدام، آنها به تشکیل یک دولت مرکزی تن میدهند و رضایتمندانه بخشی از قدرت خود را به آن واگذار میکنند. البته این دولت مرکزی مرجعیت و اقتدار محدودی دارد تا بتواند برای برطرف کردن نیازها و چالشهای جمعی این ملتها اقدام کند.
نظم بینالملل در روند تطور خود از قبیله و دولتشهر و امپراتوری، از زمان امضای قرارداد وستفالی در سال ۱۶۴۸ وارد مرحلهی دولت-ملت یا همان واحدهای سیاسی ملی شده است. تشکیل دولت-ملتها نوعی گسست حقوقی و سیاسی نسبت به دوران پیش از خود به وجود آورده است به طوری که حق برابر و برابریِ حقوقی را برای تمام اتباع، صرفنظر از تفاوتهای عقیدتی و سیاسی آنان در روندی تاریخی متحقق کرده است که از آن به نام حقوق شهروندی یاد میشود.
دیوژن کلبیمسلک نخستین جهانوطن بود. وقتی از او میپرسیدند اهل کجاست، نه از طبقهی اجتماعیِ خود حرف میزد، نه از جنسیت یا تبار یا موقعیت اجتماعیاش به عنوان یک انسان آزاد. فقط میگفت که «جهانوطن» است. مارتا نوسبام، فیلسوف ۷۳ سالهی آمریکایی، در کتاب سنت جهانوطنی: آرمانی شرافتمندانه اما معیوب، با بازگویی این داستان اعتبار این ایده را میسنجد.
« این ایام بسیاری از اصول و نوامیس که در نظر مردم همواره مسلم و مقدس بود، از مسلم بودن و قدس افتاده است یا لااقل مثل سابق محل اتفاق نیست... از جملهی آن اصول، حب وطن و علاقهی ملیت است که منکر آن شده و درصدداند به احساسات بینالملل تبدیل نمایند.»